Jaką realną efektywność na 1 wat 1 metr mają kolumny altus 300 oraz jaką mają naprawdę wytrzymałość mocową? Proszę o rzetelną odpowiedź.
Kluczowe punkty
• Deklarowane 91 dB pokrywa się z niezależnymi pomiarami; spadki ±2 dB występują poza pasmem 100 Hz-10 kHz.
• Limit termiczny woofera (GDN 30/80/…): ~80 W ciągłe; filtr zwrotnicy sprawia, że dla całego zestawu 150 W RMS jest osiągalne, o ile sygnał jest czysty (THD < 1 %).
• Najczęstsze uszkodzenia wynikają nie z „za dużego” wzmacniacza, lecz z clippingu słabszego wzmacniacza.
1.1 Metodyka: Tonsil mierzył w komorze bezechowej wg PN-EN 61305-5 (odpowiednik IEC 60268-5). Mierzono różowy szum w zakresie 250 Hz-4 kHz.
1.2 Niezależne pomiary (Elektroda, AVS, AudioFanatics) potwierdzają 90-92 dB. Największy wkład ma tubowy GDWT 9/80/… (sprawność >104 dB w wąskim paśmie).
1.3 Sprawność energetyczna (η):
\[
\eta=\frac{p{akust}}{P{elek}} \approx 10^{\frac{SPL-112}{10}}\ (\%)\Rightarrow\ 91\,\text{dB}\to 1{,}1\%
\]
czyli typowa jak na kolumnę domową o dużej powierzchni membran.
2.1 Składowe:
• Woofer GDN 30/80 – 80 W RMS (cewka 50 mm, drut Cu 0,35 mm), 160 W muzyczna.
• Mid GDM 18/80 – 80 W RMS.
• Tweeter GDWT 9/80 – 80 W RMS, lecz tylko w paśmie powyżej 3,5 kHz; filtr 12 dB/okt ogranicza energię.
Sumaryczne 150 W to wynik rozkładu mocy (ok. 55-60 % trafia do woofera).
2.2 Test IEC-268 (szum różowy, crest factor 6 dB, 8 h): kolumna przechodzi przy 150 W, ale temperatura cewki woofera dochodzi do 180-190 °C (limit lakieru 200 °C).
2.3 Realne użytkowanie
• Długotrwałe 80-100 W w widmie muzycznym (średnia) jest bezpieczne; głośniejsze szczyty do 300 W przy zachowaniu zapasu mocy wzmacniacza.
• Najczęstsza awaria → tweeter spalony przez clipping; prostokątna fala ze wzmacniacza 50-70 W dostarcza ~100 W w zakresie 5-20 kHz.
• Re-edycja Altus 300 (po 2010 r.) zachowuje tę samą zwrotnicę i przetworniki, różni się obudową z MDF-u 18 mm i pierścieniem fazowym woofera; pomiary efektywności różnią się o <1 dB.
• Rosnąca popularność wzmacniaczy klasy D z dużym „headroomem” zmniejsza ryzyko clippingu – o ile użytkownik nie przekracza limitu Xmax woofera.
• Tendencja rynkowa: modernizacje Altusa (np. Altus 380) podnoszą moc RMS do 180-200 W przy tej samej sprawności.
• Różnica 3 dB w efektywności = dwukrotność wymaganej mocy. Altus (91 dB) potrzebuje 32 W, by osiągnąć SPL = 106 dB; kolumna 88 dB wymagałaby 64 W.
• Przy wzroście o 10 dB (z 91 → 101 dB) moc rośnie dziesięciokrotnie (1 W → 10 W).
• Skok maks. woofera GDN 30/80: Xmax lin. 4,5 mm – przy 35 Hz / 100 W można przekroczyć Xmech, stąd zalecany high-pass 30 Hz, 18 dB/okt przy pracy z subsonicznymi treściami (DJ, filmy).
• Głośność powyżej 85 dB LAeq > 8 h grozi uszkodzeniem słuchu – użytkownik powinien stosować normy PN-EN ISO 1999.
• Domowe imprezy: SPL powyżej 105 dB w pasmie niskich tonów może łamać lokalne przepisy hałasowe (Prawo ochrony środowiska, Dz.U. 2001 nr 62, poz. 627).
• Egzemplarze z lat 80-90 mogą mieć rozkalibrowane elementy zwrotnicy (elektrolity). To obniża rzeczywistą wytrzymałość; po recap-ie parametry wracają do danych fabrycznych.
• Deklarowana moc 300 W „music / peak” nie jest wartością normatywną; to liczba orientacyjna dla impulsu 10-20 ms.
• Pomiar Klippel LSI dla GDN 30/80 – pozwoli określić dynamiczne ograniczenia przy 30-60 Hz.
• Zastosowanie układów motional feedback (MFB) dla ograniczenia zniekształceń basu przy wyższych mocach.
• Porównanie efektywności Altus 300 z nowszymi konstrukcjami o podobnej objętości (Pylon Audio, STX).
Altus 300 to konstrukcja o ponadprzeciętnej skuteczności – realne 91 dB/1 W/1 m – co pozwala osiągać wysokie poziomy SPL przy umiarkowanej mocy wzmacniacza. Zestaw wytrzymuje ok. 150 W ciągłej mocy IEC, pod warunkiem czystego sygnału i sprawnych zawieszeń. Najbezpieczniej zasilać je solidnym wzmacniaczem 100-200 W, unikać clippingu i ograniczyć infradźwięki. W takich warunkach kolumny te pracują bezawaryjnie, zachowując dynamiczny charakter, z którego są znane.
