Ariston Clas EVO – samoistne włączanie pompy CO, przyczyny, diagnostyka, czujniki NTC, sterownik PCB

Pytanie

Samoistne włączanie sie pompy w piecu ariston jakie przyczyny

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Samoistne (niezależne od żądania ciepła) włączanie pompy w kotle Ariston jest najczęściej skutkiem:
  • zaprogramowanych przez producenta funkcji serwisowych (komfort CWU, anty-blokada wirnika, ochrona przeciwzamarzaniowa, wybieg pompy),
  • albo usterki elementów kontrolno-pomiarowych (czujniki NTC, czujnik przepływu CWU, termostat/sterownik pokojowy) bądź sterownika głównego (przekaźnik pompy, logika płyty PCB).
• Pierwszym krokiem jest więc rozróżnienie, czy obserwowane załączenia odpowiadają jednemu z trybów „normalnych”, czy też są wynikiem awarii.

Kluczowe punkty

1. Sprawdź w menu kotła ustawienia Komfort/Pre-Heat oraz harmonogram anty-blokady.
2. Zaobserwuj, czy cykl występuje:
   • raz/dwa razy na dobę (anty-blokada),
   • co kilkanaście minut, na 30–60 s (komfort CWU),
   • tuż po wygaszeniu palnika (wybieg pompy).
3. Jeżeli pompa startuje losowo, bez powtarzalnego schematu – rozpocznij diagnostykę czujników i płyty sterownika.

Szczegółowa analiza problemu

1. Standardowe funkcje kotła (zachowania prawidłowe)
   a. Komfort CWU (Pre-Heat) – utrzymuje ciepło w wymienniku, włącza pompę cyklicznie (typowo co 10-30 min).
   b. Anty-blokada pompy – krótkie uruchomienie raz na 24 h zapobiega zapieczeniu wirnika.
   c. Ochrona przeciwzamarzaniowa – przy temp. < ≈7 °C automatyka uruchamia pompę, a poniżej ≈5 °C dodatkowo palnik.
   d. Wybieg pompy (post-circulation) – 30 s – 3 min po wygaszeniu palnika, aby odebrać ciepło resztkowe.

2. Możliwe usterki (zachowania nieprawidłowe)
   a. Czujnik temperatury NTC CO lub CWU – zwarcie/przerwa ⇒ odczyt skrajnie niskiej temp. ⇒ logika startuje pompę.
   • Typowe wartości rezystancji: 10 kΩ @ 25 °C, 3,1 kΩ @ 50 °C (sprawdzić w serwisówce danego modelu).
   b. Czujnik przepływu CWU (turbinka z Halla) – zablokowany kamieniem może generować impulsy „poboru wody”.
   c. Termostat pokojowy / magistrala BUS – zwarcie przewodów, rozładowane baterie wersji RF, błędny offset temperaturowy.
   d. Zawór 3-drogowy – nieszczelność lub uszkodzony mikrowyłącznik siłownika powoduje „fałszywy” sygnał przepływu.
   e. Sterownik (PCB) – sklejony przekaźnik pompy, zimne luty, przebicie triaka lub błąd firmware.
   f. Zasilanie / EMC – wahania napięcia > ±10 % lub przepięcia mogą wzbudzać elektronikę sterującą.
   g. Sama pompa (modele z własną elektroniką/inwerterem) – uszkodzony moduł tacho, kondensatory w torze PFC.

3. Algorytm diagnostyczny (proponowany)

   1. Wyłączyć Komfort i przeciwzamarzanie z menu – obserwacja 24 h.
   2. Odłączyć termostat/mostek TA i obserwować – jeśli pompa milknie → wina instalacji sterującej.
   3. Pomiary rezystancji czujników NTC przy zimnym i ciepłym kotle; porównanie z tabelą producenta.
   4. Odczytać pamięć usterek/LOG (większość Ariston => przytrzymać „i” + „reset” lub z poziomu serwisu).
   5. Jeśli brak nieprawidłowości – sprawdzić napięcie na zaciskach pompy oscyloskopem; pulsacje świadczą o logice MCU.
   6. Finalnie – test przekaźnika pompy (omiar styków, sprawdzenie poboru cewki) i badanie PCB kamerą termiczną.

Teoretyczne podstawy

• Sterowanie pompą realizowane jest przekaźnikiem lub triakiem; sygnał ster. wynika z warunku:
  \[ (T{NTC_CO} < T{set_CO} \land ~TA=1) \lor funkcje_serwisowe \]
• Błędny odczyt NTC (np. R→∞) mapowany jest na „-40 °C”, co aktywuje zarówno pompę, jak i – z opóźnieniem – palnik (ale ten może nie startować, gdy czujnik spalin blokuje zapłon).

Praktyczne zastosowania

• Zrozumienie algorytmu pomaga świadomie wyłączyć zbędne tryby zużywające energię (redukcja standby).
• Preventive maintenance: 1×/rok demontaż i płukanie turbinki CWU, pomiar NTC, wymiana uszczelek zaworu 3-drogowego.

Aktualne informacje i trendy

• Nowe płyty Ariston ONE-Series (2022+) mają zdalny monitoring przez telefony (Ariston NET) – logi pracy dostępne w chmurze, co ułatwia wykrycie nieregularnych startów pompy bez wizyty serwisu.
• Od 2023 r. wchodzą pompy klasy energetycznej „A+” z modulacją PWM; przy błędzie sygnału PWM wbudowany firmware przechodzi w tryb „failsafe 30 %”, co objawia się ciągłym niskim biegiem.
• Dyrektywa UE „Ecodesign Lot 11” nakłada ograniczenie mocy standby < 2 W – kotły z soft-update mogą okresowo włączać pompę, by zdążyć schłodzić wymiennik przed przejściem w głęboki standby.

Potencjalne przyszłe kierunki

• Predykcyjne algorytmy AI w sterownikach (uczenie zachowań użytkownika) zmniejszą potrzebę sztywnego cyklu Komfort.
• Czujniki NTC zastępowane cyfrowymi IC-temp (1-Wire/SMBus) – ułatwi autodiagnostykę i zredukuje błędy rezystancyjne.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Analogia: pompa w kotle jest jak pompa paliwa w samochodzie – nawet gdy silnik jest wyłączony, ECU może ją „przepłukać” co pewien czas, aby uniknąć zastygania paliwa.
• Typowy kod błędu dla przerwy NTC w Ariston Clas EVO: 501 (zapłon) + 103 (NTC CO) – przy takim błędzie pompa pracuje non-stop.

Aspekty etyczne i prawne

• Prace przy układach gazowych i hydraulicznych wymagają uprawnień SEP G-3 oraz gazowych – samodzielne ingerencje mogą unieważnić gwarancję i stanowić zagrożenie CO.
• Zgodnie z PN-EN 15502-1:2015 serwis kotła musi być wykonywany co 12 mies. – producent może odmówić naprawy pogwarancyjnej, jeśli brak wpisów w karcie serwisowej.

Praktyczne wskazówki

1. Wyłącz na próbę funkcję Komfort: Menu > User > Comfort CWU = OFF.
2. Zanotuj godzinę/okoliczności każdego startu pompy przez 48 h (arkusz lub aplikacja Ariston NET).
3. Dokonaj pomiaru oporności NTC przy zimnym (≈20 °C) i gorącym (≈60 °C) wymienniku; różnica powinna być > 5×.
4. Sprawdź turbinkę CWU (demontaż króćca, wizualne czyszczenie CITRIC 20 %).
5. Przy podejrzeniu PCB – użyj miernika izolacji 500 V na ścieżkach przekaźnika pompy.

Potencjalne wyzwania i jak je pokonać

• Brak dokumentacji serwisowej – skorzystaj z ogólnodostępnych schematów Ariston Clas/Biasi (te same układy NTC).
• Wysoka cena PCB – możliwa regeneracja: wymiana przekaźników Finder 30.22, lutowanie zimnych punktów.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Jeżeli instalacja CO ma powietrze, pompa może włączać się częściej (kocioł próbuje zbić temperaturę lokalną).
• W kotłach z sondą zewnętrzną pogodową często aktywna jest funkcja „ochrona obiegu” – pompa startuje przy temp. ≤ +10 °C nawet przy OFF na termostacie.

Sugestie dalszych badań

• Analiza logów IoT z wielu kotłów pozwoli ustalić korelację pomiędzy wiekiem NTC a częstotliwością fałszywych startów.
• Badania nad wpływem jakości wody (twardość, przewodność) na niezawodność turbinek CWU – wskazują rosnące znaczenie filtracji magnetycznej i zmiękczania.
• Rozwój algorytmów adaptacyjnych wybiegu pompy (ML) – skrócenie czasu pracy bez pogorszenia trwałości wymiennika.

Krótkie podsumowanie

Samoistne uruchamianie pompy w kotłach Ariston wynika w większości przypadków z:

1. zamierzonych funkcji (komfort, anty-blokada, frost, wybieg),
2. albo usterek czujników, sterownika lub okablowania.

Dokładna obserwacja wzorca startów oraz podstawowa diagnostyka (wyłączenie Komfort, test NTC, odłączenie termostatu) pozwolą w 70-80 % przypadków odróżnić normalne działanie od awarii. Gdy pompa włącza się losowo i długo pracuje – należy przeprowadzić pomiary czujników, sprawdzić przekaźnik pompy i – w razie potrzeby – zlecić serwisowi sprawdzenie płyty głównej.

Stosowanie regularnych przeglądów, utrzymanie prawidłowego ciśnienia i jakości wody oraz aktualizacja oprogramowania kotła minimalizują ryzyko niepożądanych załączeń w przyszłości.