Ariston Clas X CF błąd 105 – brak cyrkulacji, przyczyny, diagnostyka, naprawa

Pytanie

ARISTON CLAS X CF wykazuje błąd 105

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Kod 105 w kotle Ariston Clas X CF oznacza, że sterownik wykrył brak prawidłowej cyrkulacji wody grzewczej: różnica temperatur między zasilaniem (T₍zas₎) a powrotem (T₍pow₎) przekroczyła 55 °C i zdarzyło się to trzykrotnie, co prowadzi do zablokowania kotła.
• Kluczowe punkty: • zbyt niskie ciśnienie lub zapowietrzenie instalacji
  • zablokowany filtr lub wymiennik
  • niesprawna pompa obiegowa / kondensator rozruchowy
  • ewentualna awaria czujników NTC lub elektroniki

Szczegółowa analiza problemu

1. Algorytm wykrywania w kotle Ariston
   Sterownik mierzy T₍zas₎ oraz T₍pow₎ czujnikami NTC. Jeżeli:
   \[ \Delta T = T{\text{zas}} - T{\text{pow}} > 55^{\circ}\text{C} \] co najmniej 3 × w przeciągu jednego cyklu grzewczego lub tempo wzrostu temperatury przekracza 20 K/s, kocioł wyłącza palnik i generuje błąd 105 (stan blokady). Mechanizm chroni wymiennik przed przegrzaniem i zagotowaniem wody.

2. Przyczyny (uszeregowane wg częstości występowania)
   a) Niewłaściwe parametry hydrauliczne
   – Ciśnienie statyczne < 0,8 bar lub gwałtowne spadki ciśnienia.
   – Powietrze w instalacji (puste grzejniki, kieszenie powietrzne w pionach).
   b) Ograniczenia przepływu
   – Zatkany filtr powrotu, separator magnetytowy, zawory termostatyczne zamknięte na większości grzejników.
   – Zakamieniony wymiennik główny (szczególnie przy twardej wodzie i braku inhibitorów).
   c) Niesprawna pompa obiegowa
   – zablokowany wirnik, uszkodzony kondensator rozruchowy (33 – 40 µF), zużyte łożyska.
   – brak sygnału z płyty głównej (Triac na PCB lub styk przekaźnika).
   d) Błędy pomiaru
   – uszkodzony NTC na zasilaniu/powrocie (rezystancja przy 25 °C ≈ 10 kΩ).
   – korozja złącza NTC → błędny odczyt.
   e) Rzadziej: złe parametry konfiguracji (np. pompa ustawiona na zbyt niskie obroty po serwisie, „tryb ECO Heat-Manager”), nieszczelność instalacji powodująca częste ubytki wody.

3. Konsekwencje i teoria bezpieczeństwa
   Brak przepływu powoduje lokalne przegrzanie wymiennika. Jeśli STB (Safety Temperature Limiter) zadziała kilkukrotnie, może dojść do trwałego odkształcenia lutów aluminiowo-miedziowych lub kawitacji w obszarze palnika. Dlatego błąd 105 jest „blokujący” – wymaga resetu świadomego użytkownika lub serwisu.

4. Praktyczne zastosowania diagnostyki
   – Pomiar różnicy temperatur w trybie serwisowym (menu P00/P01) pozwala w locie obserwować ΔT.
   – Multimetrem sprawdzamy prąd pompy (0,15 – 0,25 A dla pomp stałoobrotowych, lub sygnał PWM ~ 100 Hz dla pomp ECM).
   – Manometr + odpowietrznik automatyczny na pompie: brak wycieku i prawidłowy wylot powietrza wskazuje, że układ nie jest zapowietrzony.

Aktualne informacje i trendy

• Nowe serie kotłów Ariston (One, Alteas) stosują pompy elektroniczne class-A z autoadaptacją. Pozwala to ograniczyć występowanie błędu 105 poprzez dynamiczne zwiększanie obrotów przy wykryciu rosnącego ΔT.
• W branży coraz powszechniejsze są filtry magnetyczne z odmulaczem i sprzęgła hydrauliczne, które znacznie zmniejszają ryzyko zatorów.
• W obiegu pojawiają się inhibitory korozji w formie naboi serwisowych (Fernox, Sentinel), co redukuje osady w wymiennikach.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Pompa w modelu Clas X CF to zwykle jednostka 130 mm, 230 V, 50 Hz, 3-biegowa. Prąd znamionowy 0,2 A; rezystancja uzwojenia ≈ 180 Ω.
• Filtr siatkowy znajduje się w korpusie pompy – wyjmuje się go po odkręceniu korka odpowietrzającego (klucz 8 mm).
• Czujniki NTC to termistory 10 kΩ @ 25 °C; temp-koeficjent ok. ‑4 %/K.

Aspekty etyczne i prawne

• Praca przy kotłach gazowych wymaga uprawnień SEP grupa 3, a ingerencja w układ gazowy – dodatkowo potwierdzonych kwalifikacji instalatora.
• Niewłaściwa naprawa może skutkować wyciekiem gazu, zatruciem CO lub utratą gwarancji (warunki Ariston PL pkt 6.3).
• Zużyty kondensator lub pompa klasy F należy przekazać do utylizacji jako ZSEiE.

Praktyczne wskazówki

1. Wyłącz kocioł (0 / OFF) i odczekaj, aż temperatura spadnie < 40 °C.
2. Skontroluj manometr – jeżeli < 1 bar, uzupełnij wodę do 1,2 bar.
3. Odpowietrz grzejniki i automatyczny odpowietrznik pompy (poluzuj korek).
4. Zamknij zawory zasilania/powrotu, wyjmij i oczyść filtr.
5. Włącz kocioł, wejdź w „tryb test pompy” (przytrzymaj RESET + MODE 5 s). Słuchaj pracy pompy; jeżeli buczenie bez obrotów – sprawdź kondensator lub wymień pompę.
6. Jeżeli ΔT w menu serwisowym spada < 20 °C w < 2 min, błąd powinien się skasować. W przeciwnym razie – serwis.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Powtarzający się spadek ciśnienia wskazuje na mikrowyciek – wymaga kontroli instalacji, zwłaszcza zaworów bezpieczeństwa, naczynia przeponowego i rur w posadzce.
• W starszych budynkach z instalacją stalową zalecany jest płukacz dynamiczny i inhibitor korozji; sama wymiana pompy nie rozwiąże przyczyny.
• Jeśli kocioł pracuje w układzie zamkniętym z kominkiem z płaszczem wodnym, konieczne jest sprzęgło hydrauliczne – brak go generuje częste 105.

Sugestie dalszych badań

• Analiza przepływów instalacji (pomiar przepływomierzem ultradźwiękowym) pozwoli potwierdzić czy pompa ma odpowiednią wydajność.
• Warto rozważyć montaż czujnika przepływu w powrocie kotła – nowe płyty Ariston obsługują wejście „FLOW” i umożliwiają precyzyjniejszą diagnostykę.
• Badania nad powłokami anty-incrustacyjnymi wymienników aluminiowo-krzemowych (np. Technocover®) mogą w przyszłości ograniczyć zakamienianie.

Krótkie podsumowanie

Błąd 105 w Ariston Clas X CF to sygnał, że woda grzewcza nie krąży prawidłowo – sterownik wykrył ΔT > 55 °C. Najczęściej winne są: niskie ciśnienie, zapowietrzenie, zatkany filtr lub niesprawna pompa. Użytkownik może sprawdzić ciśnienie, odpowietrzyć instalację i oczyścić filtr; bardziej złożone prace (pompa, czujniki, płukanie wymiennika) powinien wykonać autoryzowany serwis. Szybka reakcja zapobiegnie przegrzaniu wymiennika i kosztownym naprawom.