Asus P5Q Xeon BIOS – modyfikacje, mikrokody, obsługa LGA 771

Pytanie

Is there a BIOS for the Asus P5Q motherboard with a Xeon processor?

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

– Asus nigdy nie wydał oficjalnego BIOS-u dodającego obsługę procesorów Xeon dla płyt z rodziny P5Q (chipset Intel P45, gniazdo LGA 775).
– W sieci dostępne są jednak nieoficjalne, zmodyfikowane pliki BIOS zawierające mikrokody Xeon (tzw. „771-to-775 Xeon mod”), które pozwalają uruchomić wiele modeli Xeon LGA 771 na P5Q po fizycznej adaptacji CPU.

Kluczowe punkty
• Oficjalny BIOS – brak wsparcia Xeon.
• Zmodyfikowany BIOS – dostępny na forach (Win-RAID, BIOS-Mods, Overclock.net).
• Wymagania: adapter 771→775, usunięcie kluczy w gnieździe, flash zmodyfikowanego BIOS-u, dobre chłodzenie i VRM.
• Operacja przeprowadzana na własne ryzyko; zalecany backup i przygotowanie procedury awaryjnej CrashFree BIOS 3.

Szczegółowa analiza problemu

1. Architektura płyty P5Q

• Chipset Intel P45 + ICH10(R); przewidywany zakres FSB 200–400 MHz (800–1600 MT/s).
• Sekcja zasilania 8+1 fazy (w zależności od rewizji) – wystarczająca dla CPU do ≈120 W po zapewnieniu dobrego chłodzenia.

2. Dlaczego Xeon nie jest natywnie obsługiwany?

• BIOS rozpoznaje procesor poprzez mikrokody zapisane w SPI-Flash.
• Oficjalne obrazy mają wyłącznie mikrokody Core 2 Duo/Quad, Pentium, Celeron.
• Xeony serii 31xx/32xx/33xx/52xx/54xx (gniazdo LGA 771) wykorzystują inny CPUID. Bez odpowiedniego mikrokodu POST zatrzymuje się na „CPU Microcode Update Error” lub system działa w trybie awaryjnym.

3. Na czym polega „Xeon 771-to-775 mod”?

1. Fizyczna konwersja CPU
   – Na IHS przykleja się dwustronny adapterek/przekładkę, który przekierowuje sygnały Vid, Vss, VID25 i nn.
   – Z gniazda LGA 775 usuwa się dwa plastikowe występy pozycjonujące.
2. Modyfikacja BIOS-u
   – Narzędzia: MMTool 3.x/4.x, CBROM195, UEFITool 0.28.
   – Podmiana lub dopisanie mikrokodów 1067A, 1067B, 10676, 1067C (45 nm) oraz 1066A (65 nm) w ostatnim oficjalnym BIOS-ie (np. 2102 dla P5Q, 2301 dla P5Q Deluxe).
3. Flashowanie
   – ASUS EZ Flash 2 (polecane) lub AFUDOS 4.xx z DOS-owego pendrive’a.
   – Kopia zapasowa posiadanego BIOS-u .ROM na wypadek przywracania (CrashFree BIOS 3 korzysta z pliku „P5Q.ROM” na FAT32).

4. Powszechnie używane pliki BIOS

• P5Q-E – „P5QE_2101_771.ROM” (autor: javiertoti).
• P5Q Pro – „P5QPRO_2209_Xeon.ROM” (autor: Lost_N_BIOS).
• P5Q Deluxe – „P5QD_2301_Xeon_MC2023.ROM” z mikrokodami z pakietu Intel 2023-08-08.
• Zawsze weryfikuj sumę MD5/CRC i opinię użytkowników z ostatnich postów wątku, bo w sieci krążą pliki uszkodzone lub niepodpisane.

5. Testy po aktualizacji

• POST bez błędów „CPU Microcode Update Error”.
• Sprawdzenie CPUID i instrukcji SSE4.1 w CPU-Z 2.x.
• Obciążenie Prime95 Small FFT ≥ 30 min (temperatury < 70 °C).
• Monitorowanie VRM MOSFET (pirometr < 100 °C).
• Stress GPU, gdy używasz karty PCIe Gen3 – brak UEFI GOP, więc przy niektórych Radeonach RX 5000+ uruchamiaj system w trybie CSM lub w 2. slocie PCIe (raporty z 2024 r.).

Aktualne informacje i trendy

• Ostatnie paczki mikrokodów Intela (2023-2024) nadal obejmują 45 nm Xeony, co zwiększa stabilność systemu po załadowaniu przez BIOS/OS.
• Narzędzia open-source (microcode-research-tool, PyMicrocode) automatyzują ekstrakcję i wstrzykiwanie mikrokodów.
• Rosnące zainteresowanie retro-komputerami sprzyja utrzymaniu społeczności modderów (Win-RAID, Vogons).
• Coraz częściej pojawiają się porty Coreboot na stare chipsety 775/771, ale dla P45 wciąż są eksperymentalne.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Xeon E5450 ≈ Core 2 Quad Q9650 (3.0 GHz, 12 MB L2, 1333 FSB) – dlatego często wybierany.
• Dla TDP > 95 W (np. X5470 120 W) zalecane dodatkowe chłodzenie sekcji VRM: radiator z wentylatorem 40 mm lub wymiana termopadów.
• BIOS P5Q nie obsługuje UEFI, stąd brak Secure Boot/GOP – instalacja Windows 11 wymaga obejścia TPM/UEFI lub użycia Rufusa „no TPM, no Secure Boot”.

Aspekty etyczne i prawne

• Flashowanie nieoficjalnego BIOS-u narusza warunki gwarancji (choć praktycznie już nie obowiązuje).
• Dystrybucja obrazów zawierających zastrzeżone mikrokody Intela bywa sprzeczna z licencją; najlepiej modyfikować własny zrzut ROM.
• Ewentualny błąd flashowania może prowadzić do e-odpadów – zalecane świadome gospodarowanie sprzętem i ewentualny re-programming SPI programatorem SOIC-8 Clip, aby uniknąć wyrzucania płyty.

Praktyczne wskazówki

1. Sprawdź rewizję PCB (drukowana obok gniazda PCIe) – niektóre wcześniejsze rev. 1.00 mają słabszy VRM.
2. Przygotuj pendrive FAT32 z:
   – oryginalnym BIOS-em (BACKUP.ROM),
   – mod-BIOS-em (P5QX_Xeon.ROM),
   – narzędziem AFUDOS + autoexec.bat (opcjonalnie).
3. Wyłącz EIST i C-States przy pierwszym starcie – włącz je dopiero po potwierdzeniu stabilności.
4. Podniesienie FSB powyżej 400 MHz często wymaga VTT ≈ 1.2 V oraz CPU_PLL ≈ 1.55 V.
5. Po zakończeniu testów zapisz profil w BIOS O.C. Profile, aby w razie CMOS Clear łatwo przywrócić konfigurację.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Nie każdy Xeon 771 ma komplet linii VID wspieranych przez regulację VRM 11.1 – sporadyczne kłopoty z prawidłowym odczytem temperatury.
• Starsze rewizje BIOS mogą ograniczać tabelę SPD powyżej 8 GB DDR2 – przy Xeonie i 4 × 2 GB DDR2-1066 czasami potrzeba niższego Command Rate (2T).
• Część kart NVIDIA Pascal bez D-sub może nie wyświetlić obrazu w trybie CSM, dopóki Windows nie załaduje sterownika.

Sugestie dalszych badań

• Przetestowanie coreboot + SeaBIOS na P45 (projekty „775core” na GitHubie).
• Analiza wpływu nowych mikrokodów (2023-10-10) na wydajność vs. mikrokod 2010 (doniesienia o ≈2-3 % różnicy w cinebench R15).
• Weryfikacja kompatybilności VRM MOSFET → IRLR8726 vs. nowsze Vishay SIC dla lepszego sprawności.

Krótkie podsumowanie

Oficjalnego BIOS-u z obsługą Xeonów dla Asus P5Q nie ma i prawdopodobnie nigdy nie będzie. Dzięki społeczności modderów można jednak bezpiecznie uruchomić większość Xeonów LGA 771 (E54xx, X54xx) na P5Q, o ile:
• zastosujemy adapter 771→775 i zmodyfikowany BIOS z aktualnymi mikrokodami,
• przeprowadzimy flash zgodnie z procedurą EZ Flash/AFUDOS,
• zadbamy o odpowiednie chłodzenie CPU oraz sekcji VRM.

Jeżeli potrzebujesz konkretnego pliku BIOS lub pomocy w procedurze flashowania – podaj dokładny model P5Q (standard/Pro/E/Deluxe) i wersję obecnego BIOS-u, a przygotuję szczegółowy zestaw plików i krok-po-kroku.