Barton Sprint 50 EFI gaśnie na wolnych obrotach po rozgrzaniu – przyczyny i diagnostyka

Pytanie

Barton sprint po rozgrzaniu na wolnych obrotach gaśnie silnik na wtrysku 50cm jaka to przyczyna doradzcie mi proszę dziekuje

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Najczęściej gaśnięcie Barton Sprint 50 cm³ EFI (wtrysk) po rozgrzaniu spowodowane jest: • spadkiem iskry na gorącym silniku (cewka, czujnik położenia wału, moduł ECU),
  • utratą ciśnienia paliwa (pompa, filtr, odpowietrzenie zbiornika),
  • błędnymi danymi z czujnika temperatury lub TPS, co powoduje złą mieszankę na biegu jałowym.
• Aby ustalić winowajcę, sprawdź kolejno: iskrę „na ciepło”, ciśnienie paliwa, kody błędów ECU i szczelność dolotu.

Szczegółowa analiza problemu

1. Układ zapłonowy
   • Cewka zapłonowa i/lub czujnik CKP (crank position sensor) często „odpuszczają” po nagrzaniu – iskra znika, silnik gaśnie, a po wystudzeniu startuje bez problemu.
   • Test: zaraz po zgaśnięciu wykręć świecę, przyłóż do masy i zakręć rozrusznikiem – brak lub słaba (pomarańczowa) iskra = usterka zapłonu.

2. Układ paliwowy EFI
   • Elektryczna pompa paliwa w małych skuterach ma minimalny zapas wydajności; po rozgrzaniu może się przegrzewać, spada ciśnienie <250 kPa i ECU ucina dawkę.
   • Zatkany filtr paliwa lub zapadnięty przewód podciśnienia odpowietrzenia zbiornika pogarsza sytuację – powstaje podciśnienie w baku.
   • Test: manometr wpięty w przewód zasilający – ciśnienie powinno utrzymywać się w specyfikacji (zwykle 2,4-2,6 bar) również na ciepło.

3. Czujniki sterujące wtryskiem
   • Czujnik temperatury cieczy (ECT) w silnikach powietrznych bywa zintegrowany z głowicą; błąd >10 kΩ przy ~90 °C powoduje zbyt bogatą mieszankę → zalanie i gaśnięcie.
   • TPS – nierówny sygnał w okolicy 0-5° otwarcia przepustnicy myli ECU co do zapotrzebowania paliwa.
   • Diagnostyka: odczyt danych „Live” przez OBD-FI lub interfejs K-Line/Baud 10400 – kontrola temperatury, napięcia TPS (0,6-4,2 V płynnie).

4. Dolot i IAC (Idle Air Control)
   • Fałszywe powietrze (pęknięty króciec, nieszczelne obejmy) lub zaklejony zawór IAC powoduje gaśnięcie tuż po zejściu na jałowy.
   • Sprawdź uszczelki i wykonaj próbę aerozolu hamulcowego – wzrost obrotów = nieszczelność.

5. Mechanika silnika
   • Zbyt mały luz zaworowy (0,05/0,06 mm ssanie/wydech dla większości 139QMB EFI) po rozgrzaniu prowadzi do „podparcia” zaworów i utraty kompresji.
   • Pomiar kompresji zimno vs. gorąco (<8-8,5 bar na ciepło to już ryzyko gaśnięcia).

Teoretyczne podstawy
• ECU dobiera czas wtrysku \(t_{inj}\) z mapy bazowej mnożony przez korekty: temp. silnika, ciśnienie powietrza, TPS, lambda. Błąd któregoś czujnika lub brak paliwa/iskry zaburza bilans cieplny spalania i silnik nie utrzymuje minimum ok. 1800 rpm (typowe idle dla 50 cm³ EFI).

Praktyczne zastosowania
• W budżetowych ECU (Magneti Marelli MIU-G4-Scoot, Delphi MT05) istnieje funkcja „limp-idle”, ale wymaga prawidłowych parametrów czujnika temperatury i stałego ciśnienia paliwa.

Aktualne informacje i trendy

• Od 2022 r. większość skuterów 50 cm³ na rynek EU wykorzystuje jednopunktowy wtrysk i magistralę OBD-Euro5 – ułatwia diagnostykę: tani interfejs USB ELM327 obsłuży kody DTC.
• Trend: wycofywanie gaźników, dlatego komponenty zapłonu i EFI w tanich konstrukcjach są podatne na wady termiczne (raporty serwisowe Piaggio/Vespa, Znen).
• Przyszłość: przejście na układy 48 V i wtrysk sterowany dokładniej (port-fuel injection z czujnikiem MAP), co złagodzi problemy biegu jałowego.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Analogia: spadek ciśnienia paliwa przypomina niedokręcony kurek wody – na początku leci, po chwili strumień zanika.
• Typowe oporności czujnika ECT: 2 kΩ przy 20 °C; 300 Ω przy 90 °C – odczyt znacząco odbiegający wskazuje usterkę.
• Cewka: rezystancja pierwotna 0,3-0,6 Ω, wtórna 5-7 kΩ; warto mierzyć zaraz po wystąpieniu usterki.

Aspekty etyczne i prawne

• Manewrowanie mapami ECU (tzw. chip-tuning) dla ukrycia problemu jest nielegalne w świetle norm emisji Euro5.
• Wycieki paliwa i par paliwowych stwarzają zagrożenie pożarowe – obowiązek naprawy przed użytkowaniem.
• Odpowiedzialność środowiskowa: sprawny wtrysk minimalizuje HC i CO.

Praktyczne wskazówki

1. Po zgaśnięciu natychmiast sprawdź iskrę i ciśnienie paliwa – „na gorąco” wykrywamy 90 % usterek.
2. Użyj interfejsu diagnostycznego ISO 9141/K-Line – odczytaj błędy oraz parametry „Freeze-Frame”.
3. Sprawdź odpowietrzenie zbiornika: odkręć korek tuż po zgaśnięciu – jeśli zasysa powietrze i silnik odpala, wina odpowietrzenia.
4. Skontroluj luzy zaworowe co 3000 km; w 50 cm³ z wtryskiem mają większy wpływ na idle niż w wersjach gaźnikowych.
5. Jeżeli brak sprzętu – serwis z hamownią i testerem zapłonu (oscyloskop do czujnika CKP) skróci czas diagnozy.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Nie wykluczaj równoczesnych usterek (np. pompa + czujnik CKP).
• Niektóre partie Barton Sprint miały wadliwe konektory czujnika temperatury – luz objawiał się dopiero po nagrzaniu.
• Jeżeli silnik gaśnie również przy lekkim dodaniu gazu, usterka częściej leży w układzie zapłonowym niż w samej regulacji wolnych obrotów.

Sugestie dalszych badań

• Rejestracja parametrów jazdy (datalogger OBD) – wykres czasu wtrysku, napięcia akumulatora, prędkości obrotowej.
• Badanie dynamiki ciśnienia paliwa oscyloskopem z przetwornikiem piezo – wykrywa kawitacje pompy.
• Analiza spektroskopowa spalin (4-gas analyzer) pozwoli stwierdzić, czy silnik gaśnie z ubogiej czy bogatej mieszanki.

Krótkie podsumowanie

Silnik gaśnie po rozgrzaniu, gdy któryś element krytyczny (iskra, paliwo lub dane czujników) przestaje działać w temperaturze roboczej. Najszybsza droga: sprawdzić iskrę na gorąco, zmierzyć ciśnienie paliwa, odczytać błędy ECU i skontrolować luzy zaworowe. Po eliminacji powyższych przyczyn skuter powinien utrzymywać stabilne obroty jałowe.