jak zablokoac manetke wrowerze elwktrycznym kontraktonem
• Najprostszy i najbezpieczniejszy sposób blokady manetki to wpięcie kontaktronu (reed-switch) SZEREGOWO w przewód sygnałowy manetki (zielony/niebieski/biały).
• Gdy magnes jest odsunięty, kontaktron pozostaje rozwarty, a kontroler nie dostaje sygnału – manetka jest unieruchomiona. Po zbliżeniu magnesu styki zwarte, układ działa jak wcześniej.
• Wymaga to jedynie przecięcia jednego przewodu, przylutowania kontaktronu, zaizolowania połączeń i umieszczenia magnesu np. w rękawiczce lub breloku-„kluczyku”.
Budowa manetki
• Trzy przewody: +5 V (zasilanie czujnika Halla), GND, SIGNAL 0,8–4,2 V.
• Sterownik interpretuje napięcie na pinie SIGNAL jako żądany moment obrotowy silnika.
Właściwości kontaktronu
• Mikroprzełącznik magnetyczny, prąd < 0,5 A, napięcie typ. ≤ 100 V.
• Typ NO (normally open) pozwala uzyskać logikę „magnes = odblokuj”.
• Czas przełączania < 1 ms, rezystancja styków < 150 mΩ, trwałość mechaniczna > 10⁶ cykli – idealne do linii sygnałowej, gdzie prąd wynosi pojedyncze miliampery.
Możliwe topologie blokady
A) Przerwanie linii SIGNAL (rekomendowane)
• Najmniejsza ingerencja, brak ryzyka błędu „throttle fault” w większości sterowników.
B) Przerwanie +5 V manetki
• Działa, lecz część sterowników wykrywa utratę zasilania i wchodzi w tryb awaryjny.
C) Zwarcie SIGNAL-GND przez kontaktron NC
• Wymaga wersji NC, logika „magnes = zablokuj”, większe prądy przy zwarciu – rzadziej stosowane.
Schemat (metoda A, NO w SIGNAL)
Manetka Kontaktron Sterownik
SIGNAL o----o/ o------> IN_THROTTLE
+5V -------------> +5V
GND -------------> GND
Procedura montażu (skrót):
1. Odłącz baterię.
2. Zlokalizuj 3-pinowe złącze manetki, zmierz +5 V i SIGNAL multimetrem.
3. Przetnij tylko przewód SIGNAL, oczyść 5 mm izolacji.
4. Wlutuj kontaktron NO szeregowo; lut krótki (< 2 s), użyj koszulek termokurczliwych.
5. Umocuj kontaktron np. pod owijką kierownicy, magnes w rękawiczce/breloku.
6. Test: bez magnesu – silnik martwy; z magnesem – pełna funkcjonalność.
Parametry podzespołów
• Kontaktron typu ORD-211, MK04 lub inny: 10-20 mm długości, I_max 0,5 A.
• Magnes neodymowy ⌀ 6 mm×3 mm, indukcja ≥ 150 mT wystarcza z odległości 3-5 mm.
• Opcjonalna dioda 1N4148 równolegle ze stykiem (tłumi ewentualne piki, choć w praktyce prąd < 5 mA nie wymaga).
Praktyczne uwagi
• Reed-switch jest wrażliwy na wibracje – warto zatopić go w kleju termicznym.
• Zachowaj orientację: najlepsza czułość, gdy oś podłużna kontaktronu równoległa do linii pola magnesu.
• Po montażu przeprowadź test dynamiczny przy najwyższych wibracjach (krawężniki, bruk).
• Ze względu na przepisy UE (25 km/h, 250 W, brak autonomicznej manetki) wielu użytkowników montuje ukryty reed-kill-switch, aby rower wyglądał „legalnie” w razie kontroli – potwierdzają to najnowsze dyskusje na forum pojazdyelektryczne.org (2023-2024).
• Coraz więcej sterowników (Bafang Gen2, VESC-based) ma software’owe PIN-Disable Throttle; w nowych konstrukcjach zamiast kontaktronu stosuje się BLE-lock lub RFID-lock sterujące MOSFET-em w linii SIGNAL.
• Zanik sygnału > 0,5 s większość sterowników interpretuje jako 0 % gazu, choć niektóre (KT-LCD3 firmware 2022+) wyświetlą błąd 03, kasowany dopiero po wyłączeniu zasilania. W takich sterownikach lepiej użyć metody B (przerwanie +5 V) lub ustawić w menu funkcję „throttle detect = none”.
• Jeśli chcesz, by domyślnie manetka DZIAŁAŁA (bez magnesu) – użyj reed-switch NC lub podłącz reed-NO równolegle do SIGNAL-GND (zwarcie wyłącza manetkę).
• W Polsce rower z manetką, która pozwala jechać bez pedałowania powyżej 6 km/h, traci status roweru i staje się motorowerem (Dz.U. 2018 poz. 1990). Ukrycie manetki reed-switchem nie zmienia klasyfikacji, jedynie utrudnia kontrolę. Grozi mandat, obligatoryjna rejestracja, OC i wymóg kasku.
• Montaż warto rozważyć raczej jako zabezpieczenie antykradzieżowe (rower bez magnesu nie ruszy) lub wyłącznik bezpieczeństwa dla dzieci.
• Zamiast zwykłego reed-switcha możesz użyć:
– Hall-latch + MOSFET (większa odporność na drgania)
– NFC-controlled relay (ukryty, „dotknij-telefonem”)
• Warto prowadzić przewód w peszlu lub wykorzystać istniejącą wodoodporną wtyczkę Julet/Higo – są gotowe „inline throttle switch” na AliExpress (2024) – wystarczy przepiąć.
• Typowe problemy i ich rozwiązania:
– „Silnik szarpie po rozłączeniu” → dodaj rezystor 10 kΩ do GND na wejściu sterownika.
– „Reed nie reaguje” → sprawdź polaryzację magnesu lub zwiększ zbliżenie < 2 mm.
• Reed może pękać przy mocnym uderzeniu kierownicy – warto osłonić rurką termokurczliwą z klejem hot-melt.
• Nie wszystkie sterowniki akceptują „pływające” wejście – koniecznie wykonaj próbę przy różnych obrotach koła na stojaku.
• W ekstremalnym mrozie szkło kontaktronu staje się kruche; alternatywą jest SMD Hall-switch + tranzystor.
• Integracja blokady z magistralą CAN/USART nowych kontrolerów (np. Fit-Drive, M500).
• Analiza wpływu przerwania sygnału throttle na algorytmy FOC w kontrolerach sinusoidalnych – możliwość łagodniejszego „soft-cut”.
• Porównanie reed-switch vs. bezzaciskowe czujniki TMR (Tunnel Magneto-Resistance) pod kątem drgań.
• Źródła do dalszego studiowania:
– Texas Instruments AppNote: „Hall-Effect Rotary Throttle-Position Sensing” (2023).
– Forum pojazdyelektryczne.org, wątki „ukryty kill-switch manetki” (2024).
– Norma EN 15194:2017 – wymagania dla EPAC.
Blokadę manetki realizujesz najłatwiej, przecinając przewód sygnałowy i wlutowując NO-kontaktron. Bez magnesu sterownik nic „nie widzi”, z magnesem manetka działa normalnie. Metoda jest tania (≤ 10 zł), odwracalna i prawie niewidoczna, ale nie zwalnia z przestrzegania przepisów – ukryta manetka nadal pozostaje manetką. Zadbaj o poprawne zaizolowanie, test w warunkach drogowych i odporność montażu na wibracje.