Ciśnienie ssawne kompresora – R134a, R404A, R410A, R290 – wartości, tabele, diagnostyka

Pytanie

Jakie powinno być ciśnienie po stronie ssawnej kompresora

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Nie ma jednej „właściwej” wartości. Ciśnienie po stronie ssawnej (niskie) należy dobrać tak, aby odpowiadało temperaturze parowania zaprojektowanej dla danego układu i czynnika chłodniczego, z zachowaniem właściwego przegrzania.
• W praktyce: p_ss ≈ p_sat(T_par), gdzie T_par wynika z wymaganego efektu chłodzenia i typowej różnicy temperatur (ΔT) między powietrzem/medium a parownikiem.

Kluczowe punkty:

• Zależy od: czynnika (R32/R410A/R290/R134a/R404A/R600a…), docelowej T_par, obciążenia cieplnego i regulacji zaworu rozprężnego.
• Typowe zakresy (manometryczne, bar[g], orientacyjnie): klimatyzacja R32/R410A 7.5–10; chłodnictwo średniotemperaturowe R134a/R290 1–3; niskotemperaturowe R404A 0.5–2; małe lodówki R600a często lekki podciśnienie.
• Weryfikacja zawsze przez tabelę/wykres P–T i pomiar przegrzania (zwykle 5–8 K z TXV, 8–12 K z kapilarą).

Szczegółowa analiza problemu

• Zależność P–T: Dla każdego czynnika chłodniczego istnieje jednoznaczna relacja ciśnienie–temperatura. Ciśnienie ssania jest bliskie ciśnieniu nasycenia w parowniku.
• Dobór T_par:
  • Klimatyzacja komfortu (powietrze nawiew ~12–16°C): T_par zwykle +2…+8°C; ΔT parownik–powietrze ~6–12 K.
  • Chłodnictwo MT (np. +2…+8°C w komorze): T_par ok. –5…–12°C; ΔT ~8–12 K.
  • Chłodnictwo LT (mroźnie –18…–25°C): T_par ok. –25…–35°C; ΔT ~10–15 K.
• Z tego wynika orientacyjne p_ss (bar[g], przy ustalonej pracy):
  • R410A/R32 (AC, T_par +4…+7°C): ok. 7.5–10 bar (110–145 psi).
  • R134a (MT, T_par –8…–12°C): ok. 1–2 bar (15–30 psi).
  • R404A/R507 (LT, T_par –25…–30°C): ok. 0.5–1.5 bar (7–22 psi).
  • R290 (MT, T_par –10…–15°C): ok. 1–2 bar.
  • R600a (małe AGD, T_par –20…–30°C): często lekkie podciśnienie, rząd –0.1…–0.4 bar[g].
• Przegrzanie (superheat): różnica między temperaturą rury ssawnej przy sprężarce a temperaturą nasycenia wynikającą z odczytanego p_ss.
  • TXV/EEV: zwykle 5–8 K (EEV często 3–6 K).
  • Kapilara: częściej 8–12 K.
  • Za małe przegrzanie grozi zalaniem cieczą; za duże obniża wydajność i podnosi temperaturę sprężarki.
• Straty ciśnienia: Długość/średnica rurociągu ssawnego, wysokość podnoszenia i osprzęt powodują spadek p między parownikiem a króćcem ssawnym. Przy diagnostyce uwzględnij 0.1–0.3 bar (i więcej w długich instalacjach).
• Warunki nieustalone: W trakcie rozruchu/pull‑down p_ss i T_par zmieniają się dynamicznie; oceniaj po stabilizacji (zwykle 10–20 min ciągłej pracy i stałym obciążeniu).

Procedura praktyczna (krok po kroku):

1. Zidentyfikuj czynnik (tabliczka znamionowa).
2. Wyznacz docelową T_par na podstawie wymagań i ΔT.
3. Z tabeli/aplikacji P–T odczytaj odpowiadające ciśnienie nasycenia p_sat.
4. Zmierz p_ss na króćcu ssawnym.
5. Zmierz temperaturę rury ssawnej i oblicz przegrzanie; skoryguj napełnienie/regulację, aby osiągnąć docelowe przegrzanie.
6. Potwierdź przepływy: powietrza przez parownik (filtry, wentylatory, oblodzenie) i skraplacz (temperatura skraplania, subcooling).

Diagnostyka odchyleń:

• p_ss zbyt niskie + duże przegrzanie: niedobór czynnika, przytkany filtr‑osuszacz/kapilara, zbyt mały przepływ powietrza przez parownik, zawór rozprężny przymknięty/uszkodzony.
• p_ss zbyt wysokie + małe przegrzanie: przeładowanie czynnikiem, zawór rozprężny nadmiernie otwarty, bardzo duże obciążenie cieplne, nieszczelne zawory sprężarki (również wysokie p na tłoczeniu nietypowo niskie).
• p_ss prawidłowe, a wydajność niska: sprawdź przegrzanie (za duże), przechłodzenie (za małe), przegrzew silnika sprężarki, recyrkulacje powietrza, zabrudzony skraplacz.

Uwaga na mieszaniny ze ślizgiem (np. R407C): do obliczania przegrzania używaj temperatury „dew”, do subcoolingu „bubble”.

Jeśli pytanie dotyczy sprężarki powietrza (nie chłodniczej): „ciśnienie ssawne” jest bliskie ciśnieniu atmosferycznemu (ok. 1 bar abs); manometr może wskazywać niewielkie podciśnienie po filtrze ssawnym. Dla takich układów nie stosuje się tabel P–T.

Aktualne informacje i trendy

• Przejście z R410A na czynniki A2L (np. R32, R454B) w klimatyzacji i pompach ciepła. Ich charakterystyki P–T są zbliżone do R410A, więc zakresy p_ss w aplikacjach komfortu są podobne; konieczne są jednak procedury dla czynników palnych (A2L).
• W motoryzacji rośnie udział R1234yf (p_ss zbliżone do R134a przy tej samej T_par), co wpływa na praktykę serwisową i wymagane czujniki/oleje.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Jednostki: manometry pokazują bar[g]/psi[g]; do porównań z tabelami (często w bar abs/MPa) dodaj 1 bar, jeżeli potrzebna jest konwersja do abs. 1 bar ≈ 14.5 psi.
• Wpływ otoczenia: wyższa T otoczenia zwykle podnosi T_skraplania, co może wpływać na położenie zaworu rozprężnego i chwilowo zmieniać p_ss.
• Różnice między EEV/TXV/kapilarą: EEV stabilizuje przegrzanie, dzięki czemu p_ss mniej „pływa” z obciążeniem; kapilara jest najbardziej wrażliwa na zmiany obciążenia.

Aspekty etyczne i prawne

• Chłodnice z F‑gazami: w USA wymagane są uprawnienia EPA Section 608 do obsługi/odzysku czynnika. Czynniki A3 (R290, R600a) i A2L (R32, R454B) są palne – wymagają procedur BHP, detekcji wycieków, wentylacji i właściwych narzędzi antystatycznych/iskrobezpiecznych.
• Nieodpowiednie napełnianie „na ciśnienie” może skutkować uszkodzeniem sprzętu, wyciekiem i szkodą środowiskową.

Praktyczne wskazówki

• Nie ładuj układu „na ciśnienie”. Używaj superheat/subcooling, wagę i dane producenta.
• Zawsze mierz temperaturę rury ssawnej jak najbliżej króćca sprężarki, dobrze zaizoluj czujnik.
• Zapisuj: T otoczenia, T powrotu powietrza/wody, p_ss, p_tł, SH, SC – ułatwia to późniejszą diagnostykę.
• Sprawdź przepływ powietrza: brudny filtr lub zalodzony parownik fałszuje p_ss.
• Dla mieszanin ze ślizgiem (R407C) koryguj odczyty o właściwe punkty dew/bubble.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Podane zakresy są orientacyjne; rzeczywiste wartości zależą od projektu wymienników, długości rurociągów i sterowania.
• Krótkotrwałe odchylenia p_ss podczas odszraniania/pull‑down są normalne – oceniaj stan po stabilizacji.
• W bardzo małych urządzeniach AGD z R600a praca przy lekkim podciśnieniu nie musi oznaczać usterki.

Sugestie dalszych badań

• Sprawdź karty katalogowe sprężarki i instrukcję producenta urządzenia (zakresy dopuszczalnych ciśnień i zalecane SH/SC).
• Aplikacje P–T (np. „refrigerant slider”) – szybkie i bezbłędne przeliczanie p↔T.
• Normy i wytyczne serwisowe dla A2L/A3 (procedury bezpieczeństwa).

Krótkie podsumowanie

• „Właściwe” ciśnienie ssawne to takie, które daje zaprojektowaną temperaturę parowania dla użytego czynnika i utrzymuje prawidłowe przegrzanie. W AC na R32/R410A zwykle ok. 7.5–10 bar[g]; w MT na R134a/R290 typowo 1–3 bar[g]; w LT na R404A 0.5–2 bar[g]; w R600a bywa podciśnienie. Zawsze potwierdzaj P–T i przegrzanie, nie ustawiaj wyłącznie „na ciśnienie”.

Jeśli podasz: typ urządzenia, czynnik, temperaturę otoczenia/medium i docelową temperaturę w komorze, policzę docelowe p_ss dla Twojego przypadku (z krokami nastaw i weryfikacji).