Ciśnienie robocze i maksymalne zaworu kuchenki gazowej Amica, Bosch, Gorenje – wytrzymałość, normy, LPG, gaz ziemny

Pytanie

Jakie ciśnienie gazu wytrzymuje zawór kuchenki gazowej?

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Zawór kuchenki domowej jest projektowany do pracy z ciśnieniem roboczym ≈ 20 mbar (gaz ziemny) lub 30 – 37 mbar (LPG).
• Na korpusie większości zaworów znajduje się maksymalne dopuszczalne ciśnienie wlotowe ½ psi ≈ 34,5 mbar (14 ″ W.C.); przekroczenie tej wartości grozi uszkodzeniem zaworu.
• Mechanicznie (w próbach producenta) zawór wytrzymuje zwykle ≥ 100 – 150 mbar, a korpus pęka dopiero przy > 300 mbar–kilku barach, ale takie wartości nie mogą wystąpić w normalnej eksploatacji.

Szczegółowa analiza problemu

1. Ciśnienie robocze (nominalne)
   • Gaz ziemny E, Lw ≈ 20 mbar (2 kPa)
   • Gaz ziemny Ls  ≈ 13 mbar (1,3 kPa)
   • LPG (Propan-butan) ≈ 30 – 37 mbar (3 – 3,7 kPa – popularne reduktory PL, DE); w niektórych krajach stosuje się 50 mbar.
   Zawór jest kalibrowany do stabilnej regulacji przy tych wartościach.

2. Ciśnienie dopuszczalne (tabliczka znamionowa)
   – Typowe oznaczenie „MAX INLET PRESSURE 0,5 PSI” (= 14 ″W.C. ≈ 34,5 mbar).
   – W praktyce instalacja domowa nie powinna przekraczać 25–30 mbar dla gazu ziemnego i 40 mbar dla LPG.

3. Ciśnienie próbne / wytrzymałościowe
   – Normy EN 30-1-1 (kuchenki) i EN 331 (zawory) nakazują próbę szczelności elementów armatury przy ≥ 1,5× nominalnego (zwykle 100 – 150 mbar).
   – Korpus mosiężny lub aluminiowy zaworu pęka dopiero przy kilkuset mbarach (300–500 mbar), lecz uszczelnienia ulegną uszkodzeniu dużo wcześniej.

4. Ciśnienie niszczące (awaryjne)
   – Laboratoria producentów notują nieszczelność lub deformację przy ciśnieniach rzędu 2 – 5 bar; nie jest to wartość dopuszczalna do jakichkolwiek testów eksploatacyjnych.

Aktualne informacje i trendy

• W większości nowych kuchenek (zwłaszcza rynek UE 2023 +) na przewodzie wejściowym stosuje się dodatkowy mini-reduktor fabryczny 20/30 mbar, poprawiający stabilność płomienia przy wahaniach sieci.
• Coraz częściej spotykane są zawory z wbudowanym czujnikiem przepływu i elektrozaworem (FSD/FFSD) – reagują zarówno na brak płomienia, jak i na nadciśnienie.
• Na rynku amerykańskim norma „0,5 psi Max” wciąż dominuje; w UE kuchenki przechodzą test 150 mbar, ale producent wymaga odłączenia ich od instalacji podczas prób ciśnieniowych całego budynku.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• 1 ″ W.C. (inch of water column) = 2,49 mbar.
• 1 psi = 68,95 mbar.
• Reduktor butlowy 37 mbar utrzymuje stabilne ciśnienie aż do ~70 % opróżnienia butli; później może spaść do 32 mbar – zawór nadal pracuje prawidłowo.
• W instalacjach sieciowych średniego ciśnienia (50 kPa – 0,5 bar) przed kuchenką zawsze występuje regulator 20 mbar.

Aspekty etyczne i prawne

• W Polsce prace przy instalacjach gazowych może wykonywać wyłącznie osoba z uprawnieniami E (eksploatacja) i świadectwem kwalifikacji gazowej.
• Świadome podawanie zaworowi wyższego ciśnienia (np. bez reduktora butlowego) kwalifikuje się jako stworzenie zagrożenia pożarowego i może podlegać odpowiedzialności karnej.

Praktyczne wskazówki

1. Zawsze czytaj oznaczenia „MAX 0,5 PSI / 14 ″W.C.”; jeśli instalator bada instalację powyżej 150 mbar – odłącz kuchenkę.
2. Wymieniaj reduktor LPG co 5 lat; zużyty może „przepuścić” > 60 mbar.
3. Symptomy nadciśnienia: wysokie, odrywające się płomienie, żółte języki, głośne syczenie.
4. Utrzymuj drożność dysz i właściwe dysze (NG vs LPG), bo różnica średnic to 30–40 %.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Dane wytrzymałościowe 300–500 mbar mogą różnić się między producentami; brak jest publicznych kart materiałowych do każdego modelu zaworu.
• W USA i Kanadzie część urządzeń LPG pracuje przy 11 ″W.C. (~27 mbar) – stąd różnice w literaturze.

Sugestie dalszych badań

• Analiza różnych konstrukcji zaworów (iglicowe, obrotowe, z wymuszonym domknięciem) i ich charakterystyki przepływu przy niskim ciśnieniu.
• Rozwój inteligentnych zaworów z czujnikami MEMS do detekcji mikronieszczelności.
• Porównanie wymagań norm EN 30, ISO 23553 i UL 144 dotyczących maksymalnego ciśnienia.

Krótkie podsumowanie

Zawór kuchenki gazowej w warunkach domowych ma:
• robocze 20 mbar (gaz ziemny) lub 30–37 mbar (LPG),
• maksymalne dopuszczalne na wejściu ≈ 34 mbar (0,5 psi),
• testowe 100–150 mbar,
• niszczące ≥ 300 mbar.
Przekroczenie 0,5 psi powoduje utratę szczelności znacznie wcześniej, niż dojdzie do pęknięcia korpusu, dlatego w praktyce liczy się tylko ciśnienie nominalne i instrukcje producenta.