cross 125 berta nierówna praca na średnich obrotach
Układ zasilania paliwem
1.1 Gaźnik (PZ22 / PZ26)
• Dysza wolnych ↔ 0–¼ gaz; iglica ↔ ¼–¾ gaz; dysza główna ↔ >¾ gaz.
• Objawy wyłącznie w średnim zakresie wskazują na iglicę: ustaw zapinkę o 1 rowek niżej (wzbogacenie).
• Wyczyść dysze sprężonym powietrzem, sprawdź poziom pływaka – linia pływaka równoległa do przylgni.
1.2 Filtr paliwa / odpowietrznik baku
• Podciśnienie w baku→ okresowe braki paliwa; odkręć korek i oceń, czy objaw ustępuje.
Układ dolotowy powietrza
• Króciec ssący – spryskaj pracujący silnik aerozolem (WD-40, StartPilot). Zmiana obrotów = fałszywe powietrze.
• Filtr powietrza – zabrudzony filtr wzbogaca mieszankę, powodując „mulenie” i kopcenie.
Układ zapłonowy
• Świeca NGK C7HSA, przerwa 0,6–0,7 mm, kolor elektrody jasnobrązowy.
• Przewód WN i fajka – brak przebicia w ciemności.
• CDI/cewka – typowa awaria: wypadanie zapłonów przy 4–7 tys. rpm. Wymaga pomiaru napięcia wyjściowego lub podmiany.
Mechanika silnika
• Luz zaworowy: zbyt mały (zwłaszcza ssący) po rozgrzaniu ↓kompresja → przerywanie.
• Kompresja < 8 bar – możliwe zużyte pierścienie lub wypalenie zaworu wydechowego.
Paliwo i czynniki zewnętrzne
• Niskooktanowe lub zwietrzałe paliwo pogarsza spalanie.
• Temperatura otoczenia – zimą uboga mieszanka wychodzi na jaw; latem bogata.
Sekwencja diagnostyczna (kolejność minimalizuje koszt):
\[1\] Test króćca (spray); \[2\] świeca i filtr powietrza; \[3\] demontaż, czyszczenie i regulacja gaźnika; \[4\] regulacja luzu zaworowego; \[5\] pomiar kompresji; \[6\] podmiana CDI/cewki.
• Fora (Elektroda, motocyklowe) z 2023-2024 podkreślają, że 90 % „dziur” w średnim zakresie w Loncinach 125 wynika z iglicy lub podciśnienia w baku.
• Coraz popularniejsze są zestawy konwersyjne na wtrysk ECU-Master EFI 125; rozwiązują problem mieszanki, ale koszt ≈ 1200 zł.
• Trendem serwisowym jest zastępowanie modułów AC-CDI cyfrowymi DC-CDI z krzywą zapłonu do amatorskiego enduro.
• Porównanie mieszanki:
– uboga → jasnoszara świeca, strzały w dolot, brak mocy;
– bogata → czarna świeca, dymienie, „mulenie” przy gwałtownym dodaniu gazu.
• Analogia elektroniczna: gaźnik = dyskretny DAC; iglica pełni rolę rezystora regulującego „prąd paliwa” w funkcji położenia przepustnicy.
• Jazda z niesprawnym układem zapłonowym może prowadzić do emisji HC/CO powyżej norm – w Polsce brak obowiązkowych badań spalin dla motocykli < 50 cm³, lecz w niektórych krajach UE już kontrolowana dla 125 cm³.
• Użycie łatwopalnych aerozoli przy pracującym silniku: zachowaj odzież ochronną, gaśnicę proszkową w pobliżu.
• Utrzymuj filtr powietrza w czystości: przepłucz w benzynie ekstrakcyjnej, nasącz olejem MOTUL A3.
• Zapas świec i dysz: woź jedną dyszę wolnych obrotów (#35) i główną (#95), iglica w środkowym rowku.
• Po każdej zmianie położenia iglicy przejedź co najmniej 2 km w średnim obciążeniu, żeby ECU-free system (gaźnik) ustabilizował temperaturę i ciśnienie.
• W nowszych wersjach Berty montowano już gaźniki z pompą przyspieszenia – objawy mogą się przesuwać w inne zakresy RPM.
• Tanio produkowane cewki statora (20-W) bywają niestabilne termicznie; przy długich podjazdach brak prądu dla CDI manifestuje się identycznie jak uboga mieszanka.
• Pomiar AFR sondą szerokopasmową (np. Innovate LM-2) podczas jazdy – pozwoli precyzyjnie dobrać dysze.
• Oscylogram napięcia sygnału pick-up statora vs. RPM – potwierdzi ewentualne wahania wyprzedzenia zapłonu.
• Próba na innym paliwie (E5 vs E10) – różne prężności par mogą wpływać na „dziurę’’ przy 5000 rpm.
Nierówna praca Berty 125 na średnich obrotach w 4-punktowej pigułce:
Rozpocznij diagnostykę od prostych czynności serwisowych, przechodząc krok po kroku zgodnie z planem. Po każdej czynności wykonaj jazdę testową – pozwoli to szybko zawęzić obszar poszukiwań i przywrócić płynną pracę silnika.