Czujnik PAS do roweru Gazelle Innergy, Bosch, Shimano – rodzaje, zamienniki, montaż

Pytanie

czujnik pqas do roweru gazela

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• W rowerach Gazelle (pol. Gazela) występują dwa rodzaje „czujnika PAS” (Pedal Assist Sensor):
  1. Zewnętrzny czujnik kadencji – pierścień z magnesami + czujnik Halla (5 V, 3-pin JST). Stosowany głównie w starszych systemach Innergy, Impulse oraz w niektórych modelach z silnikiem w piaście.
  2. Zintegrowany czujnik momentu (torque sensor) – wbudowany w centralny silnik Bosch, Shimano STEPS, Panasonic itp. Nie występuje jako osobna część serwisowa.
• Jeżeli Twój model Gazelle ma silnik w piaście lub widzisz plastikowy pierścień z magnesami przy suporcie, potrzebujesz standardowego czujnika kadencji 12-magnesowego (lub oryginału Gazelle o nr kat. GZ-****). W przypadku napędu Bosch/Shimano PAS jest integralny z silnikiem i nie da się go wymienić oddzielnie – konieczna jest diagnostyka w autoryzowanym serwisie.

Kluczowe punkty
• Ustal system napędowy (Innergy/Bosch/Shimano/Impulse).
• Do systemu Innergy pasuje typowy Hall-sensor 5 V z pierścieniem 12 magnesów, przewód ok. 60 cm, wtyczka JST-SM-3.
• W systemach mid-drive (Bosch, Shimano) wymienia się całą jednostkę napędową lub dokonuje kalibracji serwisowej – sam czujnik nie jest dostępny.

Szczegółowa analiza problemu

1. Identyfikacja systemu napędowego Gazelle
   | Rok/model (orientacyjnie) | Umiejscowienie silnika | System | Rodzaj czujnika | Dostępność części |
   |---|---|---|---|---|
   | 2008-2015 Orange/Innergy XT, Pure | Przednia piasta | Gazelle Innergy | Zewnętrzny PAS kadencji 12 magnesów | Tak, zamienniki |
   | 2014-2021 Balance/Ultimate | Centralny | Bosch Active/Performance | Zintegrowany torque + kadencja | Tylko cały silnik |
   | 2018-… Grenoble C7+ HMB | Centralny | Shimano STEPS E6100 | Zintegrowany torque | Tylko cały silnik |
   | 2010-2013 Fuente/Chamonix | Centralny | Panasonic mid-drive | Zintegrowany torque | Cały silnik |

2. Budowa czujnika kadencji (system Innergy)
   • Pierścień Ø ≈ 100 mm z 12 magnesami (8 mm wysokości).
   • Czujnik Halla w obudowie 10 × 15 mm, dystans od magnesów 2-4 mm.
   • Napięcie 5 V (czerwony), masa (czarny), impuls (biały).
   • Częstotliwość impulsów: 0-~200 Hz (zależnie od kadencji).

3. Algorytm wspomagania
   • Kadencja ≥ 1 obr/ min uruchamia sterownik; przy braku impulsu w ciągu ok. 1 s kontroler odcina zasilanie silnika.
   • Systemy Bosch/Shimano wykorzystują wektorowy pomiar momentu i kadencji co ~1 ms, co zapewnia płynniejsze dozowanie mocy.

4. Diagnostyka usterek czujnika kadencji
   a) Objawy: brak wspomagania, szarpanie, zapalanie LED „!” na wyświetlaczu Innergy.
   b) Pomiar napięcia 5 V na złączu.
   c) Oscyloskop: brak impulsów przy kręceniu korbą → uszkodzony czujnik lub zbyt duża szczelina.
   d) Czystość pierścienia: błoto/opiłki potrafią „zgubić” magnesy.
   e) Przewód: przetarcia przy mufie dolnej rury.

5. Diagnostyka czujnika torque (Bosch/Shimano)
   • Kody błędów: Bosch 500–504, Shimano W010/W011.
   • Kalibracja zerowa: włącz system bez nacisku na pedały.
   • Jeżeli po aktualizacji oprogramowania błąd wraca, wymagana wymiana silnika (koszt 2200-2900 zł).

Aktualne informacje i trendy

• Nowe modele Gazelle (2023-2024) przechodzą na czujniki wieloparametrowe (torque + kadencja + prędkość w jednym ASIC, np. Bosch BES3, Shimano EP6).
• Na rynku aftermarket pojawiają się „dual-Halla” 24-magnesowe pierścienie zwiększające rozdzielczość sygnału dla sterowników KT / Lishui – można je adaptować w starszych Innergy, redukując opóźnienie startu do < 0,5 s.
• Standardem staje się komunikacja CAN-FD w jednostkach napędowych (np. Bosch Smart System) – utrudnia to tuning i montaż nieoryginalnych sensorów.

Wspierające wyjaśnienia i detale

Przykład pomiaru:
\[
f{\text{imp}} = \frac{N{\text{mag}}}{60}\; \omega{\text{rpm}}
\]
Dla 12 magnesów i 80 obr/min: \(f\{\text{imp}} ≈ 16 \text{Hz}\). Sterownik interpretuje każdy impuls jako \(30^\circ\) obrotu korby.

Analogia: czujnik kadencji działa jak enkoder liniowy w drukarce – generuje serię prostokątnych impulsów, których liczba i częstotliwość określa „gdzie jesteś” w obrocie.

Aspekty etyczne i prawne

• Dyrektywa UE EN 15194: czujnik PAS jest elementem bezpieczeństwa – manipulacja (np. podmiana na wersję 8-magnesową dla zwiększenia prędkości) może powodować utratę homologacji L1e-A.
• Tuning momentu / speed-hack > 25 km/h jest nielegalny w ruchu publicznym.
• Serwisowanie czujnika w silnikach zintegrowanych przez nieautoryzowany podmiot może unieważnić gwarancję i naruszyć warunki CE.

Praktyczne wskazówki

1. Jak dobrać zamiennik dla Innergy:
   • Wtyk JST-SM-3, kolejność przewodów: 1-czerwony(+5 V), 2-biały(signal), 3-czarny(GND).
   • Pierścień 12 magnesów, grubość ≤ 7 mm aby zmieścił się między korbą a mufą.
   • Przewód ≥ 60 cm – w przeciwnym razie konieczne przedłużki.

2. Montaż:
   • Zdemontuj lewą korbę (imbus 8 mm).
   • Wsuwasz pierścień magnesów na oś suportu wypukłością do czujnika.
   • Czujnik przykręć do obejmy (2 × zip-tie) w odległości 2-3 mm.
   • Podłącz wtyczkę, test na stojaku.

3. Narzędzia: ściągacz korby, klucz do suportu (Hollowtech II – 44 mm), multimetr, ewentualnie oscyloskop USB.

4. Gdzie kupić: dealer Gazelle, Conrad, Hollandbikeshop (hasło „Gazelle Innergy PAS sensor”), zamienniki GreenCell (ok. 59 zł).

5. Kalibracja torque Bosch/Shimano: tylko serwis – wymaga klucza diagnostycznego, licencji i pliku .s19.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Niektóre Gazelle Impulse 2.0 (2015-2017) mają mieszany układ: zewnętrzny czujnik kadencji + tensometr w osi suportu – należy wymieniać odpowiedni moduł.
• Starsze Innergy mogą mieć 8-magnesowy pierścień; zamiana na 12-magnesowy skraca opóźnienie startu, ale wymaga „nauki” sterownika (kilka minut jazdy).
• W rowerach po powodzi lub długotrwałej eksploatacji w deszczu uszkodzenie często wynika z korozji wtyczki – przed zakupem czujnika warto wymienić same piny.

Sugestie dalszych badań

• Porównać efektywność nowych czujników liniowych AS5600 (magnetyczny enkoder 12-bit) w roli czujnika kadencji – projekty DIY dostępne na elektroda.pl.
• Analiza algorytmów wspomagania (Field-Oriented Control vs trapezoidal) a liczba impulsów PAS.
• Wpływ adaptacyjnych algorytmów torque-cadence (Bosch eBike Flow 2024) na ergonomię jazdy seniorów – możliwy temat pracy inżynierskiej.

Krótkie podsumowanie

Czujnik „pqas” to w istocie czujnik PAS. Aby wybrać właściwy element do roweru Gazelle:

1. Sprawdź, czy masz system Innergy/Impulse (pierścień z magnesami) – wtedy kupujesz i instalujesz standardowy czujnik kadencji 12 magnesowy 5 V/3-pin.
2. Jeżeli Twój rower posiada centralny napęd Bosch/Shimano/Panasonic, czujnik PAS jest zintegrowany; wymiana wymaga diagnostyki serwisowej i ewentualnie wymiany całego silnika.
   Prawidłowa identyfikacja systemu oszczędzi kosztów i czasu, a stosowanie oryginalnych lub kompatybilnych części zapewni zgodność z normą EN 15194 oraz bezpieczeństwo użytkowania.

Pytanie

rower ma silnik w przedniej piaście

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Silnik w przedniej piaście oznacza, że układ napędowy Twojego e-bike’a jest typu „front-hub” i nie zawiera zintegrowanego czujnika momentu w suporcie.
• Do poprawnego działania wspomagania konieczny jest zewnętrzny czujnik kadencji PAS (magnetyczny pierścień + czujnik Halla, 3-przewodowy, zasilany 5 V).
• Typowy dla systemów Gazelle Innergy (oraz Sparta/Koga/Batavus) będzie pierścień 12-magnesowy i wtyczka JST-SM 3.

Szczegółowa analiza problemu

1. Budowa front-hub systemu
   • Silnik BLDC w piaście przedniego koła (250–350 W, 24/26/28″)
   • Sterownik umieszczony w ramie lub pod bagażnikiem
   • Akumulator w bagażniku lub w ramie
   • Sensor PAS przy mufie suportu (brak czujnika momentu)

2. Zasada działania PAS
   • Pierścień z (N=12) magnesami obraca się wraz z korbą.
   • Każdy magnes wyzwala impuls z czujnika Halla (stan 0 V/5 V).
   • Sterownik oblicza częstotliwość (f=\frac{N\cdot n}{60}) Hz (n – obr./min korby); po przekroczeniu progu (zwykle 0,5–1 Hz) uruchamia fazownik silnika.
   • Po zatrzymaniu impulsów sterownik odcina prąd po ~1 s.

3. Diagnostyka typowych usterek
   a. Brak 5 V na wtyczce → uszkodzenie wiązki lub sterownika.
   b. Ciągły stan wysoki/niski na linii sygnałowej → uszkodzony Hall lub zbyt duża szczelina (>5 mm).
   c. Nieregularne impulsy → zabrudzone/missing magnesy, pęknięty pierścień.

4. Procedura pomiarowa
   [
   V{CC}=5{,}0\pm0{,}2\ \text{V},\quad I{Hall}<10\ \text{mA}
   ]
   • Multimetr – test napięcia.
   • Oscyloskop – obserwacja impulsów 0 ↔ 5 V przy kręceniu korbą; częstotliwość dla 60 RPM ≈ 12 Hz.

5. Wymiana
   • Zdejmij lewą korbę (imbus 8 mm + ściągacz) i pierścień.
   • Nowy pierścień załóż wypukłością do czujnika, odległość 2–3 mm.
   • Zamocuj czujnik opaską przy mufie, prowadząc przewód z dala od mechanizmu korbowego.

Aktualne informacje i trendy

• Producenci klasowych e-miastówek (Gazelle, Ecoride, Cortina) wciąż oferują front-hub’y ze względów kosztowych i łatwej konwersji klasycznych ram.
• Coraz częściej łączy się front-hub z czujnikiem kadencji o wyższej rozdzielczości (24–32 magnesy) dla płynniejszej reakcji.
• Trend 2023/24: sterowniki sinusoidalne FOC kompatybilne z 1-przewodowym czujnikiem PAS (UART) oraz integracja z modułami IoT do diagnostyki OTA.
• W segmencie premium rynek przechodzi na silniki centralne z czujnikami momentu (Bosch 4 gen, Shimano EP8).

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Typowe kolory przewodów PAS: czerwony (+5 V), czarny (GND), biały/żółty (Signal).
• Liczba magnesów ma wpływ na latencję: 8 mag → ~45° martwej strefy; 12 mag → ~30°; 24 mag → ~15°.
• Front-hub generuje większy moment odrywający na mokrej nawierzchni; kontrola trakcji zależy wyłącznie od algorytmu sterownika (brak czujników prędkości koła).

Aspekty etyczne i prawne

• UE: EPAC EN 15194 – 250 W ciągłej mocy, odcięcie wspomagania przy 25 km/h; czujnik PAS jest wymagany homologacyjnie.
• Modyfikacja liczby magnesów lub firmware’u sterownika bez homologacji może unieważnić dopuszczenie do ruchu.
• Ochrona środowiska: utylizacja starego czujnika w punktach odbioru e-odpadów (WEEE).

Praktyczne wskazówki

1. Zamiennik PAS 12-mag, 3-pin JST, 5 V kupisz za 45–70 zł (GreenCell, Bafang, KT-PAS).
2. Jeśli masz wątpliwość co do wtyczki, przelutuj starą – sygnał Halla jest uniwersalny.
3. Po montażu wykonaj jazdę testową 2–3 km; sprawdź brak opóźnień i równomierną pracę silnika.
4. Konserwacja: co 6 mies. oczyść pierścień i sprawdź mocowanie czujnika.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Front-hub + PAS nie mierzy siły nacisku – wspomaganie jest binarne (on/off), co nie każdemu odpowiada.
• W bardzo stromym terenie (powyżej 10–12 %) przednie koło może tracić przyczepność – wówczas rozważ retrofit mid-drive.
• Niektóre starsze sterowniki Gazelle wymagają konkretnej polaryzacji wtyczki; błędne podłączenie może uszkodzić linię 5 V.

Sugestie dalszych badań

• Test czujników momentu do suportu (np. Thun X-Cell RT) współpracujących z uniwersalnymi sterownikami KT FOC.
• Analiza algorytmów soft-startu w sterownikach sinusoidalnych vs. trapezoidalnych.
• Integracja z BLE/ANT+ do logowania danych z PAS (kadencja, prędkość, pobór mocy).

Krótkie podsumowanie

Silnik w przedniej piaście wymaga zewnętrznego czujnika kadencji. Najpewniejszym i najtańszym rozwiązaniem jest standardowy zestaw PAS 12-magnesów, 5 V, 3-pin JST. Prawidłowy montaż (szczelina 2–3 mm, czyste magnesy, nieuszkodzony przewód) przywróci wspomaganie. Front-hub pozostaje dobrym wyborem do miejskiej jazdy, choć z ograniczeniami na stromych podjazdach; trend rynkowy przesuwa się stopniowo w stronę napędów centralnych z czujnikiem momentu.