Czujniki NOx Mazda CX-3 1.8 Skyactiv-D – lokalizacja, numery, objawy awarii, wymiana

Pytanie

czijniki NOx mazda cx-3 silnik 1.8d

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• W silniku 1.8 Skyactiv-D montowanym w Mazdzie CX-3 pracują dwa czujniki NOx (przed i za katalizatorem SCR).
• Służą do pomiaru stężenia tlenków azotu w spalinach, aby sterownik silnika mógł prawidłowo do- dawkować AdBlue i dotrzymać norm Euro 6d-Temp.
• Typowe objawy awarii to zapalona kontrolka MIL, tryb awaryjny, podwyższone zużycie AdBlue oraz nieprzejście testu emisji.
• Uszkodzony czujnik wymienia się na nowy (OEM lub markowy zamiennik); po montażu konieczna jest adaptacja przy użyciu testera diagnostycznego Mazdy (IDS/MDARS lub kompatybilnego).

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie Szczegółowa analiza problemu

1. Konfiguracja układu i lokalizacja

1. Czujnik NOx „up-stream” (Bank 1 Sensor 1)
   • Gwintowany w rurze wydechowej tuż za filtrem DPF, jeszcze przed katalizatorem SCR.
2. Czujnik NOx „down-stream” (Bank 1 Sensor 2)
   • Osadzony za katalizatorem SCR, najczęściej przed tłumikiem środkowym.

Sterownik PCM wykorzystuje sygnał z pierwszego czujnika do obliczenia dawki AdBlue, a z drugiego – do weryfikacji skuteczności redukcji i autoadaptacji układu.

2. Budowa i zasada działania

Czujnik jest modułem elektrochemicznym opartym na cyrkonowym ogniwie pompującym O₂ oraz komorze katalitycznego rozkładu NOx. Wewnętrzna elektronika (zintegrowany sterownik czujnika) utrzymuje temperaturę elementu pomiarowego ~750 °C, steruje pompą jonową i wysyła do magistrali CAN sygnał cyfrowy proporcjonalny do μmol/s NOx.

3. Numery katalogowe i zamienniki (stan na II kw. 2024)

Up-stream: S8A1-18-9Y1 / SH01-18-9Y1 (Mazda) – zamiennik HELLA 5WK9 6750C, Denso 129700-5650.
Down-stream: S8A1-18-9Y2 / SH01-18-9Y2 – zamiennik HELLA 5WK9 6760C, Denso 129700-5660.
(Numery mogą się różnić w zależności od rynku; przed zakupem należy porównać ostatnie 4 cyfry VIN z EPC.)

4. Diagnostyka – typowe DTC

P2200–P2204, P2209 (Bank 1 Sensor 1)
P2213–P2216, P20EE (Bank 1 Sensor 2 / wydajność SCR)
W trybie „Live Data” prawidłowy czujnik reaguje w < 2 s na zmianę obciążenia – wartości NOx rosną przy gwałtownym przyspieszaniu i spadają po wtryśnięciu AdBlue.

5. Procedura wymiany (skrót)

1. Odłączyć akumulator.
2. Odkręcić czujnik (klucz 22 mm), oczyścić gniazdo – nie stosować pasty miedzianej (ryzyko uszkodzenia katalizatora).
3. Wkręcić nowy czujnik momentem 50 Nm ± 5 Nm (dane HELLA) lub 55 Nm z manuala Mazdy.
4. Podłączyć złącze 5-pin, upewnić się, że wiązka nie dotyka gorących elementów.
5. Za pomocą IDS/compatible:
   • skasować DTC,
   • wykonać „NOx Sensor Reset / Replacement”,
   • przeprowadzić jazdę adaptacyjną (temperatura spalin > 250 °C przez ≥ 10 min).

6. Typowe usterki i przyczyny

• Zasulanie sadzą/popiołem przy długotrwałej jeździe miejskiej.
• Przerwy lub zwarcia grzałki (rezystancja ~1,5–2 Ω w 20 °C).
• Uszkodzenie elektroniki czujnika wskutek skoków napięcia podczas rozruchu.
• Korozja pinów wtyczki (szczególnie w strefie tylnej osi).

7. Wpływ na inne podzespoły

Błędny sygnał NOx ⇒ nadmierne dawkowanie AdBlue ⇒ krystalizacja wtryskiwacza / zapychanie SCR; zbyt małe dawkowanie ⇒ przeciążenie DPF, zbyt wysoka temperatura spalin.

Aktualne informacje i trendy

• Od 2023 r. Mazda stosuje w Skyactiv-D czujniki NOx nowej generacji z układem ASIC o wyższej odporności na SO₂ i oleje silnikowe; są wstecznie kompatybilne.
• UE pracuje nad normą Euro 7 – przewidziano w niej obowiązkowe monitorowanie trwałości czujników NOx przez 200 000 km; spodziewane są czujniki wieloparametrowe (NOx+NH₃).
• Rynek wtórny: pojawiły się regenerowane czujniki z wymienioną komorą katalityczną i nowym mikrosterownikiem; ich trwałość oceniana jest na ~60 % OEM.

Wspierające wyjaśnienia i detale

Analogia: czujnik NOx działa jak stacja pomiaru jakości powietrza umieszczona w rurze wydechowej – musi w ciągu milisekund wskazywać „smog” (NOx), aby „oczyszczalnia” (SCR) wiedziała, ile środka chemicznego wtrysnąć.

Aspekty etyczne i prawne

• Manipulacje (emulatory NOx, wyłączanie SCR) są w UE nielegalne – grożą grzywny i zatrzymanie dowodu rejestracyjnego.
• Poprawne funkcjonowanie czujników chroni zdrowie publiczne; awaria powoduje wzrost emisji NOx nawet 10-krotnie.

Praktyczne wskazówki

• Raz w roku sprawdź integralność wiązki czujników podczas przeglądu okresowego.
• Po jeździe miejskiej wykonuj okazjonalnie 15-min odcinek z prędkością > 80 km/h, by wypalić osady z układu wydechowego.
• Przy montażu używaj wyłącznie klucza dynamometrycznego; nadmierny moment prowadzi do mikropęknięć ceramiki.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Numery OEM mogą się różnić w zależności od rynku (JP/EU/NA).
• Wysoka cena (OEM ~1400–1700 zł/szt.) skłania do stosowania zamienników; niskiej jakości czujniki potrafią generować fałszywe DTC P2BAD/P2BAE.

Sugestie dalszych badań

• Monitorowanie sygnałów NOx i NH₃ w czasie rzeczywistym przez OBD-dongle dla flot (predykcyjna wymiana).
• Zastosowanie czujników z tlenkiem galu (Ga₂O₃) o szybszej odpowiedzi < 100 ms – projekty badawcze Fraunhofer 2024+.
• Analiza wpływu biodiesla B10/B20 na starzenie się czujnika w warunkach wysokiej wilgotności.

Krótkie podsumowanie

Mazda CX-3 1.8 Skyactiv-D wykorzystuje dwa czujniki NOx, które są kluczowe dla prawidłowego dawkowania AdBlue i dotrzymania norm emisji. Najczęstsze uszkodzenia wynikają z zanieczyszczeń lub awarii grzałki. Wymiana wymaga zachowania właściwego momentu dokręcania i procedury adaptacyjnej w testerze diagnostycznym. Stosowanie oryginalnych, bądź markowych zamienników oraz profilaktyczna kontrola wiązki pozwala uniknąć kosztownych napraw katalizatora i problemów z przeglądem technicznym.