Czy licznik Norax 3 obsługuje zdalny odczyt?

Pytanie

czy licznik norax 3 jest zdalnego odczytu

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Licznik Apator Norax 3 może być odczytywany zdalnie, o ile dany egzemplarz wyposażono w odpowiedni moduł komunikacyjny (PLC, GSM/LTE, RF itp.).
• Wersja podstawowa ma jedynie port optyczny (IEC 62056-21) i nie spełnia kryterium zdalnego odczytu.

Kluczowe punkty

• Norax 3 to platforma modułowa – komunikacja zależy od zamontowanego modułu.
• Najczęściej stosowany w Polsce jest moduł PLC (OSGP lub PRIME).
• Informację o faktycznej konfiguracji danego licznika ma wyłącznie Operator Sieci Dystrybucyjnej (OSD).

Szczegółowa analiza problemu

1. Budowa i wersje
   – Licznik trójfazowy klasy 1/2 (energia czynna/bierna), z gniazdem na moduł komunikacyjny zabezpieczonym plombą OSD.
   – Warianty obudowy: z przekładnikami prądowymi lub bezpośrednie 5 (60) A, 10 (100) A itd.

2. Interfejsy lokalne (standard)
   – Port optyczny IEC 62056-21 (DLMS/COSEM) – odczyt tylko przy fizycznym dostępie.
   – Opcjonalny RS-485 (Modbus RTU lub DLMS) – połączenie przewodowe.

3. Dostępne moduły zdalnej komunikacji	Technologia	Typowe protokoły	Charakterystyka	Status w Polsce*
   PLC	OSGP, PRIME	Transmisja po przewodach NN, wymaga koncentratora w stacji SN/NN	Dominuje w masowej wymianie (Tauron, Energa)
   RF 868 MHz	Wireless M-Bus, wM-Bus OMS C, LoRaWAN	Zasięg od kilkuset metrów (wM-Bus) do > 10 km (LoRa)	Pilotaże (Enea, PGE)
   Komórkowa	GSM/GPRS, LTE-Cat.1, NB-IoT	Bezpośrednie połączenie, potrzebna karta SIM	Spotykane w licznikach przemysłowych i rozproszonych PPE
   Ethernet	TCP/IP, HTTP, FTP	Rzadko stosowane, głównie laboratoria i przemysł	Marginalne

   *stan na 2024 r.

4. Protokół danych
   – Wszystkie moduły Noraxa 3 obsługują DLMS/COSEM; w wypadku PLC dochodzi warstwa OSGP/PRIME.
   – Rejestry rozliczeniowe, profile godzinowe, zdarzenia (otwarcie pokrywy, błąd fazy, itp.) przekazywane są cyklicznie (15 min – 24 h).

5. Typowy łańcuch komunikacyjny PLC
   Norax 3 ➔ sieć NN ➔ koncentrator SN/NN ➔ LTE Cat-1 ➔ system HES (Head-End System) ➔ centralny MDM/Billing.

Praktyczne zastosowania

• Automatyczny odczyt do faktur prognoz-o-rzeczywiste (AMI).
• Zdalne zmiany taryf, cyklu rozliczeniowego, aktualizacji firmware’u.
• Funkcje pre-payment lub zdalnego odłączenia (wersje z wyłącznikiem).

Aktualne informacje i trendy

• Nowelizacja Prawa energetycznego (Dz.U. 2021, poz. 868) wymusza 80 % liczników zdalnego odczytu do 2028 r. – OSD masowo zamawiają Norax 3 z modułem PLC OSGP.
• Przejście z GPRS na LTE Cat-M/NB-IoT: Apator od 2023 r. oferuje moduły LTE Cat-M1 do Noraxa 3 dla obszarów o trudnej propagacji PLC.
• Coraz częstsze pilotaże LoRaWAN z uwagi na niski CAPEX infrastruktury.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Ikony/LED-y komunikacji:
– PLC: migający symbol „-><-” lub „PLC” w menu diagnostycznym.
– GSM/LTE: ikona anteny i poziom RSSI.
• Moduł jest plombowany – brak fizycznego dostępu użytkownika.
• Odczyt manualny przez klienta: aplikacje e-BOK OSD (np. Tauron AMIGO) wyświetlają profile godzinowe, jeśli licznik jest online.

Aspekty etyczne i prawne

• Licznik stanowi własność OSD – samowolne otwarcie = naruszenie art. 7 ust. 1 pkt 18 Prawa energetycznego (zagrożenie grzywną i domiarem).
• Ochrona danych: profile 15-min to dane osobowe – OSD muszą stosować RODO oraz zalecenia URE/PUODO (np. szyfrowanie DLMS-HLS, AES-128).

Praktyczne wskazówki

1. Sprawdź etykietę: symbole „PLC OSGP”, „PLC PRIME”, „GSM”, bądź nr katalogowy kończący się „-P”, „-G”.
2. Zwróć uwagę na antenę lub plombowaną zaślepkę modułu.
3. Podaj numer licznika infolinii OSD – uzyskasz status „LZO” (licznik zdalnego odczytu).
4. Jeśli licznik jest już w AMI, możesz zrezygnować z samodzielnego podawania stanów lub wnioskować o e-fakturę opartą na danych rzeczywistych.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Starsze Norax 3 z początku lat 2000 nie są kompatybilne z nowymi modułami LTE-M/NB-IoT (kwestia zasilania 3,6 V / 5 V i firmware).
• W sieciach o dużych zakłóceniach PLC wymagane są filtry pasmowe, co może wydłużać instalację.

Sugestie dalszych badań

• Analiza efektywności NB-IoT vs OSGP w rozproszonej zabudowie jednorodzinnej.
• Wykorzystanie danych z Noraxa 3 do detekcji niezbilansowanych faz i jakości energii (PQ).
• Integracja licznika z systemami budynkowymi (BMS) przez wyjście impulsowe SO+ lub RS-485.

Krótkie podsumowanie

Norax 3 jest konstrukcją przygotowaną do pracy w inteligentnych sieciach. Sam port optyczny nie zapewnia zdalnego odczytu, lecz po zainstalowaniu przez OSD modułu PLC, GSM/LTE lub RF staje się licznikiem LZO. Aby sprawdzić swój egzemplarz, odczytaj oznaczenia i skontaktuj się z operatorem – tylko on może potwierdzić aktywną komunikację oraz udostępnić dane online.