Deutz TCD 2012 – procedura dokręcania śrub głowicy, momenty, kolejność, wersje 2V i 4V

Pytanie

Jaka jest procedura dokręcania śrub głowicy silnika Deutz TCD 2012

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Dokręcanie śrub głowicy TCD 2012 wykonuje się stopniowo (moment → moment → kąt) w ściśle określonej kolejności od środka głowicy na zewnątrz.

• Obowiązują DWIE najczęściej spotykane specyfikacje momentów (zależne od wersji silnika):

  • TCD 2012 2V – wtrysk mechaniczny: 50 Nm → 130 Nm → +90°
  • TCD 2012 4V (DCR Common-Rail): 30 Nm → 80 Nm → +90°

• Używa się wyłącznie nowych, rozciągliwych śrub (Torque-To-Yield).

Szczegółowa analiza problemu

1. Identyfikacja wersji silnika

1. Sprawdź tabliczkę znamionową (wersja 2V czy 4V, L04 czy L06, nr rev.).
2. Zweryfikuj w instrukcji serwisowej Deutz (Engine Serial No.–Service Bulletin).

*Rzadziej spotykany czwarty krok (160 Nm) występuje w wydaniach sprzed 2007 r. – należy go potwierdzić w danej edycji manuala.

2. Kolejność dokręcania (schemat spiralny)

Przykład 6-cyl. (L06, 12 śrub):

23 19 15 11  7  3
24 20 16 12  8  4
22 18 14 10  6  2
21 17 13  9  5  1

Zawsze rozpoczynasz od śruby nr 1 w centrum i przechodzisz symetrycznie na zewnątrz. W wersji 4-cyl. (L04) stosuje się analogiczną, skróconą spiralę.

3. Procedura krok po kroku (przykład 2V)

1. Ręcznie wkręcić wszystkie nowe śruby do oporu.
2. Etap 1 – 50 Nm: dokręcić każdą śrubę wg schematu.
3. Etap 2 – 130 Nm: powtórzyć sekwencję.
4. Etap 3 – +90°: przy użyciu kątomierza dokręcić każdą śrubę o ¼ obrotu.

Silnik musi być w temp. otoczenia; gwinty i pod łbem śruby lekko posmarowane olejem silnikowym lub pastą Deutz S1 (jeśli zaleca producent).

4. Teoretyczne podstawy

Śruby TTY pracują w zakresie plastycznym; kontrola kąta dokręcenia gwarantuje równomierne wydłużenie niezależnie od tarcia. Stąd nie wolno ich używać ponownie ani „sprawdzać” końcowego momentu po etapie kątowym.

5. Praktyczne zastosowania

• Stacje serwisowe Deutz stosują sztywne ramiona z goniometrem – ułatwia dokładny odczyt kąta, zwłaszcza w komorach wąskich maszyn rolniczych i budowlanych.
• W zakładach OEM praktykuje się dokręcanie z elektronicznym czujnikiem kąta zintegrowanym w kluczu (zapisywanie danych do logu serwisowego).

Aktualne informacje i trendy

• Od 2022 r. Deutz zaleca jednorazowe śruby klasy 12.9 z powłoką „zabezpieczenie Zn-Ni” dla serii Stage V – wartości momentów pozostają niezmienione.
• W nowych manualach pojawia się zalecenie kontroli gładkości powierzchni bloku (Ra ≤ 4 µm) skanerem optycznym zamiast tradycyjnej liniałowej.
• Trend: zastępowanie statycznego klucza dyn. kluczem impulsowym z automatycznym przełączeniem na tryb kątowy (Atlas Copco, Desoutter).

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Kąt 90° dla śruby M12 odpowiada przyrostowi wydłużenia ok. 0,55 mm, co przy E ≈ 210 GPa generuje siłę zacisku ~105 kN.
• Nierównomierna kolejność powoduje lokalne wyboczenie głowicy → mikropęknięcia.

Aspekty etyczne i prawne

• Nieprzestrzeganie procedury skutkuje utratą gwarancji (Karta Gwarancyjna Deutz – dział 3.4).
• Utylizuj stare śruby jako odpady stalowe wg dyrektywy 2008/98/WE.
• Nie dopuszczaj do wycieku płynów chłodzących – zagrożenie środowiskowe.

Praktyczne wskazówki

• Klucz dynamometryczny minimum klasa ±3 % (np. Stahlwille Manoskop 730N).
• Gwinty przedmuchaj sprężonym powietrzem, a gdy w gnieździe zostanie płyn – usuń za pomocą wyciora; unikniesz „poduszki hydraulicznej”.
• Jeśli śruba „zrywa” moment przed kątem – zatrzymaj się; prawdopodobnie gwint w bloku wymaga naprawy wkładką typu Time-Sert.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Publikowane w Internecie dane bywają mieszane między TCD 2012 a TCD 2013 ‒ różnią się one o 10-20 Nm. Za każdym razem weryfikuj po numerze silnika.
• W wersjach gazowych (TCD 2012 L06 2V G) producent wprowadził dodatkowy krok kontrolny +60° po pierwszych 50 h pracy – sprawdź Service Info 020-2020.

Sugestie dalszych badań

• Deutz Service Portal – Engine Serial Lookup (bezpłatna rejestracja)
• SAE Paper 2021-01-1063 „Effect of Torque-To-Yield Fasteners on Cylinder-Head Gasket Performance”
• ISO 16047:2021 – metoda wyznaczania współczynnika tarcia śrub

Krótkie podsumowanie

Procedura dla TCD 2012 składa się z dwóch momentów wstępnych i jednego (czasem dwóch) dokręceń kątowych; wartości zależą od wersji silnika (2V: 50/130 Nm +90°, 4V: 30/80 Nm +90°). Bezwarunkowo stosuj nowe śruby, zachowaj schemat spiralny i używaj kątomierza – to gwarantuje prawidłowe uszczelnienie i trwałość połączenia głowicy z blokiem.