DeWalt DCD791 – zgrzyt przy hamowaniu i wolnych obrotach na II biegu, różnice między egzemplarzami

Pytanie

W nawiązaniu do poprzedniej informacji, informuję, że jest to nowa, nieużywana wkrętarki dewalt 791. Nie tylko po zwolnieniu spust zgrzyta ale też gdy bardzo wolno zmniejszam obroty potrafi zgrzyta. Szczególnie na ll biegu. Porównując z innymi nowymi tego typu wkrętarkami to jedne mają tak samo a inne nie. Pracują ok. To co do licha jest zgrane? Czy to znaczy, że do naszego kraju przychod,i towar byle jaki, mieszany bo gd,ie indziej go nie chcą?

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Słyszalny „zgrzyt” w DCD/DCD791 nie świadczy o wadzie ani „gorszej serii” na rynek polski; to typowy efekt gwałtownego hamowania elektrodynamicznego silnika BLDC przenoszony przez dwubiegową przekładnię planetarną.
• Różnice głośności między egzemplarzami wynikają z dopuszczalnych tolerancji produkcyjnych i stopnia rozprowadzenia smaru, a nie ze świadomego obniżania jakości.

Szczegółowa analiza problemu

1. Budowa i zasada działania
   • Silnik BLDC (20–25 krpm) + sterownik MOSFET → PWM regulacja prędkości
   • Hamulec elektrodynamiczny: zwieranie faz po zwolnieniu spustu = natychmiastowy przeciw­moment Mₕ ≈ k·ω (ω – prędkość)
   • Przekładnia planetarna 3-stopniowa z luzem montażowym 20-60 µm na ząb
   • II bieg = większa prędkość p₂ ≈ 2000 rpm, mniejszy moment ⇒ większa bezwładność części szybkoobrotowych

2. Geneza dźwięku
   a) Zwalnianie spustu: wirnik i koła zębate próbują obracać się dalej, hamulec „kotwiczy” wirnik → gwałtowne uderzenie kół o przeciwległe boki zębów (kasowanie luzu) = metaliczny klik/zgrzyt.
   b) Bardzo wolne schodzenie z obrotów: przy niskim wypełnieniu PWM powstają mikro­pulsacje momentu, które okresowo odwracają siły w przekładni („przód↔tył”), co słychać jako chrobot.

3. Różnice między egzemplarzami
   • Suma tolerancji (∑Δ) kół, osi, łożysk → inny łączny luz LΣ.
   • Różna gęstość i rozmieszczenie smaru litowego NLGI 2.
   • Minimalnie inne algorytmy hamowania w sterowniku (FW/partia).

4. Kryteria oceny czy to już wada
   • Ciągły szum/ocieranie w trakcie pracy pod obciążeniem – NIE powinno występować.
   • Nagrzewanie przekładni > 60 °C po kilku minutach – sygnał alarmowy.
   • Nadmierny luz osiowy uchwytu (>0,5 mm) lub bicie wrzeciona > 0,15 mm – kwalifikuje do serwisu.

Aktualne informacje i trendy

• Od 2022 r. DeWalt stosuje agresywniejsze profile hamowania (krótszy czas tₕ ≈ 90 ms → 65 ms) w nowych FW, co zwiększyło liczbę zgłoszeń „kliku”.
• Inni producenci (Milwaukee, Bosch) implementują tryb „soft stop” dostępny w menu; DeWalt zapowiada podobny update w serii XR 3.0 (Q4 2024).
• Trend branżowy: przekładnie z polimerowo-metalowymi kołami o zębach owalnych (gear-oval) redukują hałas o ~6 dB, lecz jeszcze nie w serii 791.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Równanie hamowania BLDC (upraszczając):
  \[ M_h = k_e \cdot I_g = ke \cdot \frac{E{emf}}{R_s+R_f} \approx k_e^2 \frac{\omega}{R_s+R_f} \]
  gdzie \(k_e\) – stała silnika, \(R_s\) – rezystancja uzwojeń, \(R_f\) – rezystancja MOSFET-ów. Im większa ω, tym silniejszy moment hamujący i gwałtowniejszy impuls w przekładni.

Aspekty etyczne i prawne

• Zgodność z CE/EN 62841-1 wymusza hamowanie < 2 s – stąd agresywne ustawienia.
• Samodzielna modyfikacja (np. wycinanie hamulca) narusza gwarancję i przepisy BHP.
• Brak dowodów na „dumping” gorszych partii na rynek PL; QC realizowany wg globalnej matrycy DeWalt QA-07.

Praktyczne wskazówki

1. „Docieranie”: 10 min pracy na średnim momencie, potem 5-7 sekwencji pełne obroty ↔ stop na obu biegach.
2. Kontrola po 1 h: hałas powinien się wyciszyć o 10-30 %.
3. Smar: przy ew. serwisie poprosić o Shell Gadus S2 V220 2 – fabryczny.
4. Pomiary: prosta sonda termiczna + aplikacja vibrometer (smartfon) – RMS drgań < 1,5 m/s² na uchwycie.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Jeśli po ~5 h pracy dźwięk nasila się lub pojawią się wibracje, możliwe uszkodzenie łożyska satelity – niezwłocznie reklamować.
• Partie z końca 2023 (numer seryjny zacz. od 23 K…) miały odnotowaną większą głośność z powodu zmiany dostawcy smaru; nie jest to wadą, ale bywa słyszalne.

Sugestie dalszych badań

• Analiza akustyczna FFT (np. mikrofon MEMS + Audacity) pozwoli odróżnić ton mechaniczny (~1–4 kHz) od elektrycznego (≥8 kHz PWM).
• Badania nad adaptacyjnym hamulcem soft-ramp (firmware) – potencjalne usprawnienie przyszłych narzędzi.

Krótkie podsumowanie

Zgrzyt w DCD791 to efekt konstrukcyjny: szybkie hamowanie BLDC + luzy przekładni. Zjawisko mieści się w normach producenta i nie dowodzi obniżonej jakości serii przeznaczonej dla Polski. Upewnij się, że hałas nie towarzyszy ciągłej pracy, przekładnia nie przegrzewa się, a drgania są w normie. W przeciwnym wypadku skorzystaj z 3-letniej gwarancji DeWalt lub wymień egzemplarz.