DIODA CQYP 16 jaki zamiennik
• CQYP 16 to nadajnik podczerwieni (LED IR, λ ≈ 940 nm).
• Najbliższe, sprawdzone zamienniki: CQYP15, CQWP42, CQYP23B, SFH 484, TSAL6200/6400 (Vishay), OSRAM SFH 4550 lub dowolna dioda IR 5 mm o λ 930-950 nm, IF ≤ 40 mA i VF ≈ 1,2-1,5 V.
Identyfikacja elementu
• Oznaczenie „CQY(P)” pochodzi z polskiego systemu nazewnictwa CEMI/Unitry (lata 80.-90.).
• CQYP16 = dioda GaAs, emiter IR, obudowa T-1¾ (5 mm) z przezroczystą soczewką.
• Typowe parametry katalogowe (wg starych arkuszy CEMI i pomiarów użytkowników):
– Długość fali (λp): 930-950 nm, peakt ≈ 940 nm
– IFmax (ciągły): 50 mA, IFP(max impuls): 0,5 A/100 µs, D=10 %
– VF @ 20 mA: 1,25-1,5 V
– Moc promienista @ 20 mA: ≥ 4 mW/sr (kąt ~20-30°)
– tr/tf: 1-2 µs (dla sterowania do kilkuset kHz)
Kryteria doboru zamiennika
• λp zgodne z czułością odbiornika (zwykle 850-950 nm, optimum 940 nm).
• IF i IFP nie niższe od oryginału; VF podobne, by nie zmieniać rezystora szeregowego.
• Kąt emisji – jeśli dioda pracuje w barierze optycznej/nadajniku IR, zwróć uwagę na „viewing angle”.
• Obudowa/mechanika – najczęściej THT Ø5 mm, rzadziej metal-can.
Rekomendowane współczesne diody IR (łatwo dostępne):
| Producent | Model | λp [nm] | IF cont. [mA] | VF typ. [V] | Uwagi |
|-----------|-------|---------|---------------|-------------|-------|
| Vishay | TSAL6200 | 940 | 100 | 1,35 | wąski kąt 10° (bariera, pilot) |
| Vishay | TSAL6400 | 940 | 100 | 1,35 | szeroki kąt 25° |
| Osram | SFH 4550 | 940 | 100 | 1,4 | wysoka moc, 17° |
| Lite-On | LTE-302 | 940 | 50 | 1,3 | tani, kąt 20° |
| Kingbright| HSDL-4230 | 940 | 50 | 1,4 | SMD, jeśli potrzebny montaż powierzchniowy |
Zamienniki historyczne (pin-to-pin w starszych urządzeniach Unitry/Cemi):
• CQYP15 (λ ~ 940 nm, większy rozsył)
• CQWP42 (taka sama geometria, GaAsP)
• CQYP23B (mocniejszy nadajnik, metal-can)
• Dzisiejsze diody IR 940 nm osiągają 5-10× większą moc promienistą przy tym samym prądzie dzięki strukturze AlGaAs i technice chip-on-PCB.
• W aplikacjach zdalnego sterowania stosuje się już układy LED+driver w jednej obudowie (Vishay VSMB10940).
• Moduły VCSEL 940 nm wypierają klasyczne LED w systemach ToF i LiDAR – oferują wiązkę <3° i μs-rise-time.
• Jeśli urządzenie ma tylko wskazywać („świecić” podczerwienią), dokładne tr/tf zwykle nie są krytyczne – liczy się λ i moc.
• W barierach optycznych lub enkoderach prędkościowych czas narastania/zaniku (<5 µs) i stabilność temperaturowa są istotne.
• Jeżeli rezystor w szeregu jest dobrany „na styk”, po wymianie na diodę o niższym VF warto go zwiększyć, by nie przekroczyć IFmax.
• IR LED wykorzystywana w systemach zabezpieczeń, automatyce bramowej, czujkach – należy zachować zgodność z normami EMC i bezpieczeństwa fotobiologicznego (IEC 62471, klasa RG0/RG1).
• W przypadku zastosowania w barierach bezpieczeństwa dla ludzi – rozważ certyfikację SIL/PL.
• W sieci krąży błędna informacja, że CQYP16 to dioda prostownicza/Zenera – to nieprawda; potwierdzono laboratoryjnie emisję IR.
• Brak oficjalnego datasheetu CEMI; dostępne skany katalogów z lat 90. mogą zawierać rozbieżności ±10 % w parametrach.
• Uzyskaj stary katalog „Elementy optoelektroniczne Unitra-CEMI, 1993” – zawiera oryginalne krzywe IF-Φe.
• Jeśli projekt wymaga większego zasięgu, zbadaj diody VCSEL 940 nm (np. VSCEL936-01) – pozwalają na kilkadziesiąt metrów przy tej samej mocy.
• Testy długoterminowe (HTOL) nowej diody w obwodzie – sprawdź dryft promieniowania vs. temperatura.
CQYP 16 to klasyczna polska dioda LED podczerwieni (λ ≈ 940 nm). Najłatwiej zastąpić ją współczesną diodą IR 5 mm o podobnej długości fali i dopuszczalnym prądzie (np. TSAL6200, SFH4550) lub historycznymi odpowiednikami CQYP15/CQWP42. Kluczowe jest zachowanie λ, IF i optyki – elektrycznie większość nowoczesnych LED IR będzie w pełni kompatybilna, często nawet wydajniejsza.
