D&P3112, DP3112, DK3112 – kontroler flyback 8 pin w ładowarce samochodowej 230V, opis, pinout, zastosowanie

Pytanie

jaki to układ pracujący w ładowarce samochodowej 8 pins D&P3112

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Oznaczenie „D&P3112” (spotykane również jako DP3112, DK3112) odpowiada zintegrowanemu kontrolerowi przetwornicy flyback z regulacją po stronie pierwotnej (PSR) i wbudowanym tranzystorem MOSFET wysokiego napięcia (~650 V).
• Układ występuje w obudowie SOP-8/DIP-8 i stanowi „serce” niewielkich zasilaczy impulsowych pracujących w trybie CV/CC (Constant-Voltage / Constant-Current) – w ładowarkach akumulatorów samochodowych, prostownikach, zasilaczach LED i ładowarkach USB zasilanych z sieci.

Kluczowe punkty
• Topologia flyback, brak transoptora (PSR)
• MOSFET w strukturze (≥ 600 V), uproszczenie BOM i obniżenie kosztu
• Pełny zestaw zabezpieczeń: OVP, OCP, OTP, SCP, UVLO
• Typowe moce 5 … 30 W (zależnie od wariantu i radiatora PCB)

Szczegółowa analiza problemu

1. Dlaczego taki układ w „ładowarce samochodowej”?

W polskiej nomenklaturze „ładowarka samochodowa” bywa stosowana zarówno do:
a) adapterów 12 V → 5 V USB montowanych w gnieździe zapalniczki (DC-DC buck), jak i
b) prostowników 230 VAC → ≈14,4 V służących do ładowania akumulatora pojazdu w garażu.
Układ DP3112 pasuje wyłącznie do wariantu b (zasilanie z sieci), bo wymaga wysokiego napięcia Drain (300 … 700 V). Jeśli znalazłeś go w urządzeniu podłączanym do 230 V, mamy do czynienia z niewielkim prostownikiem sieciowym (izolowanym flyback). Jeżeli urządzenie czerpie z gniazda 12 V – układ został błędnie odczytany albo jest to inny scalak (np. MP1475, XL1509).

2. Budowa i pinout (SOP-8 typowy dla producentów D|K|P*3112)

3. Zasada pracy

1. Start: prąd upłynnościowy przez rezystor 1-2 MΩ ładuje C(VCC); układ startuje przy ~15 V.
2. Praca: MOSFET załącza uzwojenie pierwotne (tryb DCM lub QR).
3. Gdy prąd osiąga próg CS, tranzystor wyłącza się, energia jest przekazywana do strony wtórnej i uzw. pomocniczego.
4. Napięcie pomocnicze podtrzymuje VCC i – przez dzielnik – podaje informację na FB (PSR).
5. DP3112 modulując wypełnienie impulsów uzyskuje CC przy dużym prądzie i CV w końcowej fazie ładowania.

4. Typowe parametry (wg not aplikacyjnych DK/DP3112 z 2022-2023 r.)

• MOSFET 650 V / 2 Ω
• fSW 60-130 kHz (jittering EMI)
• ICC_STANDBY < 75 mW całkowity pobór (ECO)
• ∆VOUT (line + load): ±3 % (CV)
• ±7 % dokładność prądu wyjściowego (CC)

5. Weryfikacja i diagnostyka

Objaw „martwej” ładowarki sieciowej: brak napięcia wyjściowego.
Kroki:

1. Czy na kondensatorze głównym jest ≈325 VDC? (sieć poprawna)
2. VCC – czy rośnie > 15 V? jeśli nie → rezystor start lub dioda pomocnicza.
3. Oscyloskopem sprawdź CS – brak impulsów = uszkodzony MOSFET lub UVLO.
4. Drain-GND pomiar omomierzem; niski R ⇒ zwarcie MOSFET-a → wymiana układu.
5. Po stronie wtórnej: dioda Schottky, kondensator ESR – typowe przyczyny OVP i „czkawki”.

Aktualne informacje i trendy

• Na rynku chińskim DP/DK-311x to popularna seria tanich „green PWM” publikowana w 2021-2023 r. (producent m.in. Dialog-Kunrui, DAP Semiconductor).
• Trend: zastępowanie podobnych układów GaN-FET-ami lub wyższą integracją (Power Integrations InnoSwitch4-Flyback, PI5 GaN) dla wyższej sprawności > 94 %.
• W budżetowych ładowarkach samochodowych (AC-230 V) DP3112 utrzymuje się ze względu na bardzo niski koszt (≤ 0,15 USD) i minimalny BOM.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Primary-Side Regulation eliminuje transoptor, co upraszcza PCB i poprawia MTBF.
• Wbudowany MOSFET 650 V wymaga starannego prowadzenia ścieżek (dobra separacja od niskonapięciowej strony wtórnej, creepage ≥ 4 mm) – istotne dla zgodności z EN/IEC 62368-1.
• Dzięki CC/CV układ może bezpośrednio ładować akumulator kwasowo-ołowiowy 12 V, wystarczy dobrać dzielnik FB i rezystor CS (np. 14,4 V CV, 3 A CC).

Aspekty etyczne i prawne

• Praca na napięciu sieciowym wymaga dochowania zasad BHP, podwójnej izolacji, plombowania obudowy.
• Spełnienie EMC/EMI: EN 55032 klasy B – dławik CM + RC-snubber na Drain.
• Wprowadzenie do obrotu w UE → znak CE, dokumentacja bezpieczeństwa (LVD 2014/35/EU, RoHS).

Praktyczne wskazówki

1. Zamienniki: PI OB2269, OnSemi NCP1342 (wymaga zewn. MOSFET-a), SC6202 – pamiętaj o różnicy pinoutu.
2. Przy braku schematu – zidentyfikuj uzwojenie pomocnicze (cienki drut, kilka zwojów).
3. Termiczna płyta miedziana pod pinami Drain + otwory termowentylacyjne pod obudową.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Nieliczne partie DP3112 miały podwyższony RDSON po cyklach temperaturowych – objawia się przegrzewaniem przy > 20 W.
• Warianty oznaczone „DP3112A/B” różnią się ustawieniem progu CC (0,65 V / 0,75 V na CS).
• Jeśli Twoje urządzenie jest prawdziwą „ładowarką z gniazda 12 V”, prawdopodobnie odczyt oznaczenia jest mylący – sprawdź jeszcze raz, wykonaj foto w makro.

Sugestie dalszych badań

• Porównanie sprawności DP3112 vs. nowoczesnych układów GaN InnoSwitch4-CV w małej mocy 30 W.
• Analiza wpływu ESR kondensatora wyjściowego na dynamiczne przełączanie CC→CV.
• Implementacja aktywnego clamp (RC-RCD) z DP3112 dla redukcji przepięć Drain.

Krótkie podsumowanie

Układ D&P/DP/DK3112 to tani, 8-pinowy kontroler flyback z wbudowanym MOSFET-em HV, projektowany do ładowarek zasilanych z sieci 230 V. Zapewnia regulację CV/CC, pełne zabezpieczenia i minimalny zestaw elementów zewnętrznych. W „ładowarce samochodowej” w znaczeniu prostownika sieciowego do akumulatora samochodu jest on elementem kluczowym. W adapterach 12 V→USB nie występuje – tam stosuje się typowe kontrolery buck. Przy naprawie należy skupić się na zasilaniu VCC, rezystorze startowym i kondensatorach, zaś przy projektowaniu zadbać o separację i EMC zgodnie z normami bezpieczeństwa.