Jak podłączyć drugi wentylator w okapie kuchennym?
1.1 Cel modyfikacji – zwiększenie wydajności, redukcja hałasu przy mniejszych obrotach czy kompensacja długiego przewodu wyciągowego.
1.2 Parametry oryginalnego wentylatora: napięcie (zwykle 230 V AC), prąd (A), moc (W), prędkość obrotowa i wydajność (m³/h).
1.3 Typ sterowania:
• przełącznik biegów (odczepy cewki)
• triakowy regulator fazowy
• płytka z mikrokontrolerem/Soft-Startem
• zasilacz wentylatora EC (24–48 V DC)
Bez tej wiedzy nie można rzetelnie określić obciążalności toru zasilania.
2.1 Elektrycznie: identyczne lub zbliżone parametry (230 V, 50 Hz, cos φ podobny). Dwa identyczne wentylatory o mocy np. 120 W każdy ⇒ prąd wzrośnie z ~0,55 A do ~1,1 A.
2.2 Mechanicznie/aerodynamicznie: ten sam typ (promieniowy) i średnica wirnika, by nie „dławić” się wzajemnie.
2.3 Rozważ alternatywy: zamiast drugiego wentylatora w okapie można użyć wentylatora kanałowego „in-line” lub dachowego (cichszy, skuteczniejszy).
3.1 Połączenie równoległe:
\[ I{tot} = I{1} + I_{2} \]
3.2 Sprawdzenie elementów:
• przewody – minimalnie 3 × 1,0 mm² (230 V AC ≤ 10 A); jeśli suma prądów > 6 A, zaleca się 1,5 mm²;
• wyłącznik sieciowy, bezpiecznik topikowy lub wyłącznik nadprądowy B 10/B 13;
• triaki BT136/BTA16 na płytce mają zwykle limit 4–8 A – może być za mało → stosuje się dodatkowy przekaźnik 16 A lub SSR (triak optotriak + S20).
3.3 Schemat praktyczny (AC-motor):
L (przez przełącznik/przekaźnik) → rozdzielony na oba silniki; N wspólny; PE na korpusy.
3.4 Silniki EC / BLDC: sterownik może mieć jedno wyjście 24 V DC – nie obciążać podwójnie! Drugi wentylator EC zasila się z osobnego zasilacza, a sterowanie (0–10 V, PWM) łączy się równolegle.
4.1 Lokalizacja: obok istniejącego wirnika, w pustej komorze lub w kanale Ø 125/150 mm; nie montować „w serii” (jeden za drugim) bez analizy charakterystyki ciśnieniowej.
4.2 Wibracje/hałas: gumowe silent-blocki, taśmy butylowe, wyważenie wirnika.
4.3 Przepływ: filtr aluminiowy/tłuszczowy musi mieć powierzchnię adekwatną; kanał wyciągowy nie może być wąskim gardłem.
5.1 Pomiary cęgami prądowymi, pomiar poziomu dźwięku (dBA), anemometrem (m/s, przelicznik m³/h).
5.2 Kontrola nagrzewania uzwojeń po 15 min pracy na najwyższym biegu – T ≤ 90 °C (silnik kl. F).
5.3 Sprawdzenie EMC – dwa silniki indukcyjne zwiększają emisję zakłóceń; kondensatory X2 0,1–0,47 µF na wejściu mogą ograniczyć RFI.
• Dyrektywa Ecodesign (UE 1253/2014) narzuca minimalną efektywność energetyczną dla systemów rekuperacji/wentylacji – coraz więcej producentów przechodzi na silniki EC o sprawności > 70 %.
• Okapy premium wykorzystują wentylator zewnętrzny („remote fan”) – mniejsze hałasy w kuchni.
• Sterowanie smart (BLE/Wi-Fi) dynamicznie zwiększa obroty przy intensywnym gotowaniu (czujnik VOC/PM2.5).
• Na rynku pojawiają się moduły retrofit EC, które można zamontować w miejsce klasycznego AC – jeden wydajny EC często zastępuje dwa AC.
• Wentylatory równoległe → większy przepływ (Q ∝ n), prawie bez wzrostu ciśnienia.
• Wentylatory „w serii” → większe sprężenie (Pa), używane w długich kanałach, lecz trudne do stabilizacji – w domowych okapach rzadko stosowane.
• Jeśli okap pracuje w trybie „pochłaniacza” (obieg zamknięty), dodanie wentylatora bez zwiększenia powierzchni węgli aktywnych nie poprawi skuteczności neutralizacji zapachów.
• Samodzielna ingerencja w sprzęt pod napięciem 230 V może naruszać warunki gwarancji i przepisy BHP.
• Instalacja musi spełniać PN-EN 60335-2-31 (bezpieczeństwo okapów) i PN-EN 61000-6-3 (EMC).
• W budynkach wielorodzinnych zarząd/wspólnota może wymagać zgłoszenia zmian w instalacji kanałów wentylacyjnych.
• Sumaryczny poziom hałasu zwiększy się o ≈ 3 dB przy dwóch identycznych źródłach – subiektywnie „trochę głośniej”.
• Jeśli kanał Ø 100 mm pozostanie, przepływ nie wzrośnie proporcjonalnie – straty liniowe rosną z Q².
• Sterowanie dwoma silnikami na różnych obrotach bez sprzężenia zwrotnego może prowadzić do przepływu wstecznego jednego z nich.
• Sprawdź, czy Twój model okapu ma opcjonalny zestaw z wentylatorem zewnętrznym – wielu producentów (Elica, Faber, Siemens) oferuje fabryczne kity.
• Przeanalizuj możliwość wymiany silnika AC na moduł EC (np. Ziehl-Abegg iQ).
• Zapoznaj się z normą PN-EN 16282-1 (wyciągi kuchenne zawodowe) – dobre źródło praktycznych wytycznych dot. przepływów i hałasu.
Dodanie drugiego wentylatora do okapu polega na równoległym podłączeniu silnika o identycznych parametrach oraz fizycznym jego zamocowaniu tak, aby nie zakłócić aerodynamiki. Kluczowe jest, by przełączniki, przewody i moduły sterujące wytrzymały podwójny prąd. Rozwiązanie przyniesie wymierne korzyści tylko wtedy, gdy ograniczeniem nie jest kanał wylotowy czy zabrudzone filtry. Z technicznego punktu widzenia częściej bardziej opłaca się wymienić istniejący silnik na wydajniejszy EC lub zainstalować wentylator zewnętrzny. Jeśli decydujesz się na modyfikację, wykonaj ją zgodnie z obowiązującymi normami, a w razie wątpliwości powierz pracę profesjonaliście – to gwarancja bezpieczeństwa i trwałego efektu.