Ekspertyza techniczna zestawu pompowego po powodzi – normy PN-EN, testy izolacji, korozja, opłacalność naprawy

Pytanie

ekspertyza techniczna zestawu pompowego po powodzi

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Zasady sporządzenia ekspertyzy technicznej zestawu pompowego po powodzi obejmują: (1) kompletne oględziny mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne, (2) pomiary diagnostyczne wg norm PN-EN/IEC, (3) analizę ekonomiczną naprawy versus wymiana, (4) sporządzenie raportu z wnioskami i zaleceniami zabezpieczeń na przyszłość.
• Kluczowe punkty: pomiar rezystancji izolacji, stan łożysk i uszczelnień, korozja układu sterowania, testy wydajności, dokumentacja fotograficzna oraz kalkulacja opłacalności.

Szczegółowa analiza problemu

1. Zakres i cel ekspertyzy
   • Ocena stanu po zalaniu – wpływ wody, mułu, chemikaliów na podzespoły.
   • Określenie możliwości przywrócenia pełnych parametrów pracy oraz opłacalności.

2. Metodyka badań (zalecane normy)
   • Oględziny i czyszczenie wstępne (PN-ISO 4406 – czystość zanieczyszczeń).
   • Diagnostyka elektryczna silnika:
   – Rezystancja izolacji megomomierzem ≥ 10 MΩ (PN-EN 60204-1).
   – Test współczynnika absorpcji DAR oraz współczynnika polaryzacji PI.
   – Analiza asymetrii uzwojeń metodą surge.
   • Diagnostyka mechaniczna:
   – Łożyska (ISO 15243), pomiar drgań (ISO 10816-3).
   – Wideo-endoskopia korpusu i wirnika.
   • Diagnostyka hydrauliczna:
   – Test krzywej Q-H, pomiar sprawności (ISO 9906 klasa 2B min.).
   • Układ sterowania i aparatura: badanie płytek pod kątem korozji, zgodnie z IPC-A-610 oraz IEC 61010-1.
   • Próbne uruchomienie na stanowisku testowym z falownikiem o funkcji "dry-run".

3. Kryteria oceny i progi decyzyjne
   • Jeżeli suma kosztów naprawy > 70 % ceny nowej pompy z gwarancją – rekomendacja wymiany.
   • Jeśli izolacja < 2 MΩ po trzykrotnym suszeniu w piecu 100 °C/24 h – przezwojenie lub silnik nowy.
   • Korozja ≥ G3 wg ISO 9223 na kluczowych częściach sterownika – wymiana PCB.

4. Analiza przyczyn i skutków
   • Pierwotne: penetracja wody i zanieczyszczeń do komory silnika oraz szafy sterowniczej.
   • Wtórne: degradacja smaru → zatarcie łożysk, powstawanie łuków w uzwojeniach, delaminacja ścieżek.

5. Wnioski techniczne
   • Uszkodzenia krytyczne: izolacja, łożyska, PCB, uszczelnienia.
   • Możliwe scenariusze:
   A. Remont kapitalny (demontaż, mycie ultradźwiękowe, suszenie próżniowe, nowy układ sterowania, łożyska, uszczelnienie mechaniczne, pokrycie antykorozyjne C5-M).
   B. Wymiana całego zestawu – krótszy przestój, pełna gwarancja producenta, opcja podwyższonego IP68 + szafa w klasie IP66/NEMA 4X.

6. Analiza ekonomiczna (przykład 30 kW pompy):
   • Części + roboczogodziny = 65–80 % wartości nowego urządzenia.
   • Ryzyko ukrytych defektów ~15 % (szacunki bazujące na statystykach IEEE-43-2021).

Aktualne informacje i trendy

• Producenci oferują silniki IE5 z powłoką PEEK i czujnikami wilgotności (Higrowe™) sygnalizującymi wczesne zalanie.
• Sterowniki IP67 z konformalną powłoką klasy II (IEC 61086) minimalizują szkody.
• Coraz szersze wdrożenia IIoT: czujniki drgań i H₂O w obudowie, przesył danych LoRaWAN dla predykcyjnego utrzymania ruchu.
• Trend: montaż pomp na platformach sejsmicznych podniesionych +50 cm powyżej najwyższego stanu wody Q100.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Suszenie uzwojeń: piec z cyrkulacją 95–110 °C, kontrola temperatury czujnikami PT100, obniżenie wilgotności do < 2 %.
• Regeneracja wirnika: natrysk HVOF + wyważanie w klasie G 2.5 (ISO 1940-1).
• Analogia: zestaw pompowy po powodzi przypomina komputer po zalaniu – samo wysuszenie nie wystarcza, korozja elektrolityczna postępuje tygodniami.

Aspekty etyczne i prawne

• Odpowiedzialność eksploatatora za dopuszczenie niesprawnego urządzenia (Dz.U. 2023 poz. 1084 – Prawo budowlane, art. 61).
• Zgodność z Dyrektywą Maszynową 2006/42/WE – po istotnej naprawie należy ponownie ocenić zgodność.
• Gospodarka odpadami: zużyte oleje i elementy z PCB traktowane jako odpady niebezpieczne (Dz.U. 2021 poz. 779).

Praktyczne wskazówki

• Zabezpieczenia przyszłościowe:
  • Fundament podniesiony, drenaż opaskowy, płyta kotwiąca z kotwami nierdzewnymi A4.
  • Szafa sterownicza na ramie uchylnej, szybkozłącza IP68, plug-in dla szybkiej ewakuacji.
  • Czujniki poziomu wody i automatyczne odłączanie zasilania powyżej alarmowego stanu wody.
• Testowanie po remoncie: 4-godzinny bieg próbny pod nominalnym obciążeniem, pomiar ΔT < 80 K, THD prądu < 5 % (dla falownika).

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Nawet po remoncie może wystąpić przedwczesna awaria łożysk wskutek pittingu korozyjnego – zaleca się skrócenie okresu pierwszego przeglądu do 500 h pracy.
• Niepewność kosztów – ceny miedzi, stali nierdzewnej i elektroniki podlegają dużym wahaniom (±20 % r/r).

Sugestie dalszych badań

• Badania nieniszczące EIS (Electro-Impedance Spectroscopy) dla prognozy żywotności izolacji.
• Implementacja systemu CMMS z modułem Machine Learning do korelacji wilgotność–awaria.
• Analiza CFD optymalizująca obieg chłodzenia silników IP68 w warunkach wysokiej temperatury otoczenia.
• Źródła: IEEE-IAS Conf. 2023, Pump Handbook 5th Ed., procedury EASA AR100-2022.

Krótkie podsumowanie

Ekspertyza zestawu pompowego po powodzi wymaga rygorystycznych badań według norm branżowych, oceny koszt-efekt oraz rozważenia modernizacji lub wymiany. Kluczowe jest sprawdzenie izolacji, łożysk, układów sterowania i hydrauliki. W świetle obecnych trendów opłacalną strategią bywa wymiana na jednostkę o podwyższonej klasie IP, z IIoT i zabezpieczeniami antyzalaniowymi. Niezależnie od decyzji, należy zminimalizować ryzyko przyszłych szkód poprzez podniesienie instalacji, hermetyzację elektroniki i systemy wczesnego wykrywania wilgoci.