ELTA 2399N – regulacja auto stop, pozycjonowanie funkcji w gramofonie, mechanizm, śruba, serwis

Pytanie

ELTA 2399N regulacja, pozycjonowanie funkcji auto stop w gramofonie

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Funkcja auto-stop w ELTA 2399N jest realizowana czysto mechanicznie poprzez dźwignię śledzącą ramię i mikrowyłącznik znajdujący się pod talerzem.
• Regulacja polega na:
  1. Zdemontowaniu talerza i zlokalizowaniu krzywki/dźwigni auto-stopu;
  2. Minimalnym przestawieniu śruby regulacyjnej (mimośrodu) – zazwyczaj o 1/8 obrotu;
  3. Czyszczeniu i ponownym smarowaniu osi oraz prowadnic;
  4. Kolejnym teście z płytą kontrolną aż do uzyskania wyłączenia dokładnie w rowku wyprowadzenia (około 60 mm od środka).

Kluczowe punkty
• Odłącz zasilanie i usuń talerz.
• Znajdź śrubę regulacyjną przy podstawie ramienia.
• Obrót zgodny z ruchem wskazówek zegara = wcześniejsze wyłączenie, przeciwny = późniejsze.
• Po każdej korekcie wykonuj pełny cykl odtwarzania testową płytą.

Szczegółowa analiza problemu

1. Budowa i zasada działania

ELTA 2399N korzysta z typowego, budżetowego mechanizmu: oś ramienia napędza plastikową krzywkę. W końcowym odcinku płyty (rowek wyprowadzający) ramię wykonuje szybszy ruch promieniowy, dociskając krzywkę do dźwigni, która:
1) podnosi ramię, 2) wyzwala mikroprzełącznik wyłączenia silnika, 3) cofa ramię na spocznik.
Nie ma tu czujników optycznych ani hallotronów – całość opiera się na czystej geometrii.

2. Przygotowanie stanowiska

• Zasilanie odłączone!
• Talerz zdejmujemy – zwykle pierścień segera lub nasadzenie „na stożku”.
• Dobrze oświetlony stół, lupa, śrubokręt 2 mm, pęseta, IPA, smar silikonowy NLGI ≈ 1.

3. Lokalizacja elementów regulacyjnych

Po zdjęciu talerza widzimy:
a) Dużą zębatkę start/stop – nie ruszamy;
b) Małą mimośrodową śrubę (¾ mm sześciokąt lub krzyżak) w pobliżu osi ramienia – to punkt regulacji;
c) Sprężynę powrotną (kontrola napięcia – nie rozciągać!).

4. Procedura krok po kroku

1. Ustaw ramię w rowku końcowym płyty, obserwuj moment zadziałania – zanotuj.
2. Cofnij ramię na spocznik.
3. Poluzuj kontrę (jeśli jest) i przestaw śrubę:
   • Za wcześnie wyłącza → przeciwnie do ruchu wskazówek.
   • Za późno/brak wyłączenia → zgodnie z ruchem wskazówek.
4. Skontruj, zamontuj talerz, uruchom silnik i powtórz test.
5. Powtarzaj aż igła podniesie się 1–2 s od wejścia w etykietę (≈60 mm promienia).

5. Teoria geometrii

Położenie punktu wyzwalającego zależy od:
• Długości ramienia L ≈ 210 mm;
• Kąta przesunięcia deltaφ między rowkiem wyprowadzającym a linią bazową krzywki.
Mały obrót śruby zmienia deltaφ o ~0,5°, co przekłada się na ≈0,5 mm promienia – stąd konieczność mikrokorekt.

6. Typowe usterki towarzyszące

• Zgęstniały smar → opóźnienie reakcji.
• Pęknięty plastik zaczepu powrotnego → brak wyłączenia.
• Poluzowany pasek napędowy (jeżeli talerz nie utrzymuje stałej prędkości, krzywka nie wykonuje pełnego skoku).

Aktualne informacje i trendy

• Wzrost popularności winyli (globalny CAGR 8-10 % 2023-2027) spowodował dostępność zamienników pasków i igieł – łatwiej zdobyć części do budżetowych modeli ELTA.
• Pojawia się 3-D printing kół zębatych do tanich gramofonów; fora Thingiverse/Printables mają gotowe STLe kompatybilne z rodziną ELTA.
• Smary syntetyczne o niskiej lepkości (np. Super-Lube 51010) zastępują klasyczną wazelinę wazelinową – dłuższa żywotność.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Analogia: mechanizm działa jak krzywka w starym automacie odtwarzacza kaset – punkt styku to „garb” uruchamiający wyłącznik.
• Mikrowyłącznik ma wyprowadzenia typu JST; rezystancja w stanie zwarty > 0,3 Ω → kwalifikuje do wymiany.

Aspekty etyczne i prawne

• Utylizuj stare smary/rozpuszczalniki zgodnie z lokalnymi przepisami (OOPON – odpady niebezpieczne).
• Praca przy otwartym urządzeniu sieciowym wymaga spełnienia norm PN-EN 60950; odłącz zasilanie, rozładuj kondensator silnika.

Praktyczne wskazówki

• Zrób zdjęcia przed regulacją – łatwy powrót do ustawień fabrycznych.
• Używaj „martwej” płyty testowej; nowe winyle mają węższy rowek wyprowadzający, mogą zafałszować ustawienie.
• Po każdym smarowaniu delikatnie „rozruszaj” krzywkę palcem – unikniesz szarpnięcia silnikiem na sucho.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Niektóre serie 2399N były składane z podzespołów dwóch dostawców; w ~20 % egzemplarzy śruba regulacyjna nie jest dostępna – wtedy jedyną opcją jest lekkie dogięcie dźwigni (bardzo ryzykowne).
• Plastik krzywki bywa kruchy; przy zbyt mocnym skręceniu może pęknąć – brak części oryginalnych.

Sugestie dalszych badań

• Zdobycie serwisówki modelu JOC TT-120 – pod względem mechaniki 1:1 z ELTA 2399N.
• Test stabilności prędkości po wymianie paska (tachometr optyczny + strobodysk).
• Analiza wymiany mikrowyłącznika na czujnik optyczny (projekt DIY, Arduino Nano + IR LED + fototranzystor) jako modernizacja.

Krótkie podsumowanie

Funkcja auto-stop w ELTA 2399N jest regulowana pojedynczą mimośrodową śrubą umieszczoną pod talerzem przy podstawie ramienia. Po odłączeniu zasilania, demontażu talerza i dokładnym czyszczeniu trzeba minimalnie przestawiać tę śrubę i testować, aż ramię podniesie się dokładnie na końcu rowka wyprowadzającego. Warto przy okazji oczyścić stary smar, sprawdzić pasek napędowy i mikrowyłącznik. Prawidłowa regulacja zapobiega przedwczesnemu wyłączeniu i chroni igłę przed wejściem na etykietę.