piecyk EURO star 250 SC250D-comfort na sitku wylewowym w kranie po każdym załączeniu piecyka z ciepłą woda pojawia się dużo kamienia (koloru kremowego) nawet do średnicy 1 milimetra ,co sprawia duże zmniejszenie wypływu wody .Co jest tego przyczyną
– Główną przyczyną pojawiania się dużych, kremowych kawałków kamienia na sitku jest zaawansowane zakamienienie nagrzewnicy piecyka EURO Star 250 SC250D-comfort, spowodowane twardą wodą.
– Podczas każdego cyklu podgrzewania węglan wapnia i magnezu wytrąca się, a ze starej, wielomilimetrowej warstwy osadu odrywają się okruchy o średnicy nawet 1 mm; woda wynosi je do kranu, gdzie zatykają perlator i zwężają wypływ.
Fizyko-chemiczny mechanizm tworzenia kamienia
• Twarda woda zawiera jony Ca²⁺, Mg²⁺ i wodorowęglany.
• Podgrzewanie > 55 °C przesuwa równowagę:
\[\text{Ca(HCO₃)₂} \rightarrow \text{CaCO₃} \downarrow + \text{CO₂} + \text{H₂O}\]
• Rozpuszczalność CaCO₃ maleje z temperaturą ⇒ intensywne wytrącanie.
• Warstwa kamienia na miedzianych rurkach nagrzewnicy rośnie, zachowując się jak izolator.
• Nagłe zmiany temperatury i różne współczynniki rozszerzalności (Cu vs CaCO₃) powodują naprężenia, pęknięcia i odrywanie fragmentów osadu.
Objawy eksploatacyjne
• Spadek wydajności przepływu.
• „Strzelanie”, szumy w piecyku – miejscowe wrzenie na izolowanej kamieniem ściance.
• Niestabilna temperatura – czujniki przegrzania mogą wyłączać palnik.
• Wyższe zużycie gazu (izolacja termiczna kamienia).
Ryzyka przy braku reakcji
• Przepalenie/pęknięcie nagrzewnicy (najdroższa awaria).
• Całkowite zapchanie mikrozaworu przepływowego gazu i wyłączenia bezpieczeństwa.
• Wzrost stężenia CO w spalinach wskutek przegrzewania wymiennika.
Diagnostyka
a) Paski lub fotometryczny test twardości (°dH lub mg CaCO₃/l).
b) Pomiar rzeczywistej temperatury wylotowej wody – czy przekracza 55 °C.
c) Ocena wizualna perlatora oraz kontrola filtrów wstępnych (jeśli są).
d) Pomiar spadku ciśnienia/ przepływu przez piecyk przy różnych nastawach.
• Stacje jonowymienne (Na⁺/H⁺) kompaktowe 10–30 l żywicy – dominujący sposób zmiękczania wody w domach jednorodzinnych.
• Filtry dozujące polifosforany (buforują Ca²⁺) – tańsza, choć mniej trwała alternatywa.
• Kondycjonery impulsowe/elektromagnetyczne – rozwiązanie bezchemiczne; skuteczność w instalacjach przepływowych oceniana jako umiarkowana, ciągle badana.
• Coraz częściej stosowane preparaty do serwisowego odkamieniania na bazie kwasu fosforowego lub mlekowego (łagodniejsze dla miedzi niż HCl).
• Norma PN-EN 15502-2-1:2022 wymaga od producentów deklaracji odporności wymiennika na zakamienienie; nowe urządzenia mają czujniki przepływu i modulację płomienia ograniczającą przegrzewanie.
Reakcje decydujące o wytrącaniu:
\[
\begin{aligned}
\text{Ca}^{2+} + 2\,\text{HCO}_3^- &\rightarrow \text{CaCO}_3 \downarrow + \text{CO}_2 + \text{H}_2\text{O}\
\text{Mg}^{2+} + 2\,\text{HCO}_3^- &\rightarrow \text{MgCO}_3 \downarrow + \text{CO}_2 + \text{H}_2\text{O}
\end{aligned}
\]
Indeks Langeliera (LSI) dodatni > 0 wskazuje potencjał do wytrącania CaCO₃ – typowe wartości dla polskich wód 0,4 – 1,2.
– Urządzenie gazowe podlega corocznemu przeglądowi (art. 62 ust.1 Prawo Budowlane); odkamienianie przez osoby bez uprawnień gazowych grozi utratą gwarancji i odpowiedzialnością cywilną.
– Użycie agresywnych kwasów bez inhibitorów może perforować miedziane ścianki – ryzyko wycieku i zatrucia czadem.
– Utylizacja zużytych roztworów odkamieniających musi się odbywać zgodnie z Rozp. Min. Klimatu ws. odpadów niebezpiecznych (kod 11 01 05*).
Natychmiast:
• Odkręcić perlator, oczyścić w 10 % kwasie cytrynowym 30 min.
• Ustawić maks. temperaturę na piecyku 45–50 °C.
• Zamówić serwis: chemiczne odkamienianie wymiennika pompą obiegową (preparat pH 1–2, temperatura 40 °C, czas 20–40 min).
Po serwisie:
• Zainstalować na dopływie do piecyka filtr polifosfatowy lub stację zmiękczania (docelowe < 8 °dH).
• Raz w roku wykonać delikatne płukanie prewencyjne (preparat inhibitor + kwas mlekowy).
• Monitorować przepływ: ≥ 6 l/min gwarantuje, że palnik nie przegrzewa wymiennika.
Testowanie skuteczności:
• Co dwa tygodnie wizualna kontrola perlatora; brak nowych okruchów = odkamienianie skuteczne.
• Pomiar spadku temperatury po 5 l ciągłego poboru; różnica ≤ 3 °C wskazuje prawidłowe przewodzenie ciepła.
– Kondycjonery impulsowe nie redukują stężenia Ca²⁺, a jedynie modyfikują formę krystaliczną; efektywność zależy od prędkości przepływu i konduktancji – wyniki badań nadal rozbieżne.
– Zmiękczacze jonowymienne zwiększają stężenie sodu w wodzie; przy diecie niskosodowej warto dodać by-pass z wodą niezmienioną do celów spożywczych.
– Domowe „zalewanie octem” nagrzewnicy bez wymontowania czujników grozi uszkodzeniem silikonowych uszczelnień i gniazd czujników NTC.
– Analiza raportu lokalnych wodociągów: sezonowe wahania twardości → optymalizacja ustawień zmiękczacza.
– Porównanie koszt-efekt filtra polifosfatowego, zmiękczacza jonowymiennego i kondycjonera impulsowego w warunkach instalacji przepływowej (projekt pracy inżynierskiej).
– Badania nad inhibitorami krystalizacji na bazie fosfonianów i krzemianów – ograniczenie dawek fosforu do wymagań dyrektywy UE 91/271/EWG.
Kamienne okruchy w perlatorze to bezpośredni skutek twardej wody i długotrwałego odkładania się osadów w nagrzewnicy piecyka. Skuteczne rozwiązanie obejmuje profesjonalne chemiczne odkamienienie, trwałe obniżenie twardości wody (zmiękczacz lub filtr polifosfatowy) oraz pracę urządzenia w niższej temperaturze. Regularne serwisy i monitoring przepływu zapobiegną powtórzeniu się problemu, przedłużając żywotność piecyka i zapewniając bezpieczne użytkowanie.