Gigabyte GA-M61PME-S2 brak obrazu, brak beep, czarny ekran po defragmentacji Windows XP

Pytanie

mam problem z plyta glawna gigabyte ga-m61pme-s2 wczoraj defragmentowalem dyski twarde system windows xp profesionel 32 bit normalnie sie zamkna.dzis wlaczam czarny ekran zero pikana buzera.wszytko po odlaczalem zostala tylko karta grafiki zitegrowana.nawet zrobilemreset biosu i nic.jakas rada?

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Defragmentacja nie mogła uszkodzić płyty; awaria jest sprzętowa i najprawdopodobniej dotyczy zasilacza lub samej płyty (sekcji zasilania, kondensatorów, chipsetu).
• Zacznij od testu w minimalnej konfiguracji z innym, pewnym zasilaczem; sprawdź kondensatory i napięcia.
• Jeśli brak POST-u i nadal zero sygnałów z buzzera, płyta jest niemal na pewno uszkodzona (typowo „spuchnięte” kondensatory lub padnięty northbridge nForce 430).

Kluczowe punkty
• Sprawdź PSU ➔ RAM ➔ CPU ➔ płyta.
• Inspekcja kondensatorów i pomiar linii +12 V, +5 V, +3,3 V.
• Reset CMOS z wyjęciem baterii ≥ 15 min i zwarciem „CLR_CMOS”.
• Test „na stole” poza obudową.

Szczegółowa analiza problemu

1. POST – co musi zadziałać
    • Sekcja zasilania płyty generuje sygnał PWR_OK → BIOS zaczyna kod startowy → sprawdza CPU, RAM, GPU → wywołuje beeper. Brak sygnału = przerwane w najwcześniejszej fazie, zwykle zasilanie/VRM.

2. Najczęstsze usterki GA-M61PME-S2 (socket AM2, 2007 r.)
    a) Elektrolity 6,3 V/1800-3300 µF wokół CPU – wyschnięcie, ESR > 0,2 Ω.
    b) Przegrzany układ MCP61 (north/southbridge + GPU).
    c) Uszkodzony BIOS (korozja pinów, utrata zawartości).
    d) PSU z obniżonym +12 V → brak inicjalizacji VRM.

3. Procedura diagnostyczna krok-po-kroku
    a) Inspekcja wizualna – kondensatory, przebarwienia, luźne śruby.
    b) Minimalna konfiguracja „bare-bones”: płyta, CPU+cooler, 1×DDR2, buzzer, zasilacz. Uruchom „na stole” zwierając PWR_SW.
    c) Test z innym zasialaczem (najlepiej markowy 350-450 W).
    d) RAM: każdy moduł osobno w obu slotach.
    e) CPU: wyjęcie, kontrola pinów, nowa pasta, ponowny montaż (przerwa 5 min na rozładowanie VRM).
    f) Jeśli wciąż brak beepera – wyjmij RAM całkowicie; większość płyt powinna wtedy generować sygnał braku pamięci. Brak sygnału → płyta lub PSU.
    g) Pomiar multimetrem:
     • konaektor ATX 24-pin: +5 VSB (fiolet) ≈ 5 V w stby, +12 V (żółte) ≥ 11,8 V po starcie, +5 V (czerwone) ≥ 4,9 V, +3,3 V (pomarańczowe) ≥ 3,25 V.
    h) ESR-meter / POST-card (jeśli dostępne) – odczyt kodu zatrzymania lub brak sygnału zegara.

4. Interpretacja wyników
    • Zasilacz OK, a brak beepera→ > 90 % przypadków: uszkodzenie płyty (VRM albo MCP61).
    • Jeden długi, dwa krótkie beepy po podmianie GPU → błąd grafiki.
    • Serie krótkich beeperów po wyjęciu RAM → RAM/sloty sprawne, CPU/BIOS działa.

Aktualne informacje i trendy

• Płyty z lat 2004-2008 masowo cierpią na tzw. „capacitor plague”; recapping (wymiana na polimery lub markowe low-ESR) często wskrzesza sprzęt.
• Rosnąca popularność testerów ATX z wyświetlaczem kodów.
• W retro-społeczności GA-M61PME-S2 uznaje się za płytę „wysokiego ryzyka” – statystycznie ponad 50 % egzemplarzy wymaga wymiany kondensatorów po 15 latach.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Kondensator low-ESR po wyschnięciu traci pojemność → w chwili włączenia napięcie VCore zapada się → CPU nie pobiera kodu BIOS → brak beep.
• Northbridge MCP61 integruje GPU; jego przegrzanie (temp > 100 °C) bywa śmiertelne. Objaw: brak obrazu i brak beep mimo poprawnych napięć.
• BIOS AMI w tej płycie ma zworkę „HCL” (pin 1-2) – pozostawienie jej zwartej podczas startu uniemożliwi POST; upewnij się, że zwora wróciła w pozycję normal.

Aspekty etyczne i prawne

• Utylizacja: stare płyty zawierają ołów (Sn-Pb) – oddaj do PSZOK lub serwisu.
• Bezpieczeństwo: mierząc napięcia na ATX nie zwieraj pinów; kondensatory mogą wybuchnąć podczas lutowania bez poprawnej polaryzacji.

Praktyczne wskazówki

1. Jeśli stwierdzisz spuchnięte kondensatory – wymień wszystkie w sekcji VRM (8-10 szt., 6,3 V/820-3300 µF).
2. Brak sprzętu lutowniczego? – serwis retro-PC zrobi recapping za 70-120 zł.
3. Jeżeli recapping nie pomoże lub MCP61 jest gorący bez obciążenia → wymiana płyty/modernizacja na AM3/DDR3 będzie tańsza i mniej zawodna.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Płyta może mieć pęknięcia lutów pod chipsetem (BGA); naprawa reballingiem jest nieopłacalna.
• BIOS-chip SOIC-8 bywa kasowany przez przepięcia; programator CH341A pozwala wgrać wsad w 15 min, ale potrzebny jest drugi komputer.

Sugestie dalszych badań

• Test ESR kondensatorów in-circuit (miernik eg. MESR-100).
• Podstawienie POST-karty ISA/PCI aby sprawdzić, czy pojawia się choćby kod 00 h.
• Jeżeli lubisz retro-sprzęt – rozważ zakup analizatora ATX „Power-Good tracer” (pokazuje czas do PWR_OK).

Krótkie podsumowanie

Komputer nie przechodzi POST-u; brak beep oznacza problem przed inicjacją BIOS-u. Najpierw wyklucz zasilacz, następnie pamięć/CPU. Jeżeli napięcia są poprawne, a płyta nadal „martwa”, winne są prawie zawsze kondensatory VRM lub chipset MCP61. Recapping często przywraca działanie; w przeciwnym razie wymiana płyty będzie ekonomicznie uzasadniona.

Pytanie

tylko ze komputer dzial bez zarzutu pare lat do wczoraj.zasilacz podmieniony zasielanie wrecz idealne kondesatory wokol procesora w normie.spadki napiec nie przekraczaja 3%.kondesatory sa normalne.ale mnie zastanawie czemu bios sie nie wlacza?mostek poldniowy ma okolo 40 stopi celciusza.wiec sie nie przegrzal.temperatura procesoro okolo 42 stopni.to jak mozliwe ze wczoraj dzialal a dzis nie?mam asusa 25lat idziala bez zarzutu

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Najbardziej prawdopodobną przyczyną braku startu BIOS-u w płycie GA-M61PME-S2 jest uszkodzenie chipsetu MCP61 (pęknięcia BGA) lub utrata parametrów kondensatorów w sekcji zasilania.
• Wczoraj działało, dziś nie, bo awarie półprzewodników i kondensatorów najczęściej zachodzą nagle – wystarczy jeden cykl termiczny, aby mikropęknięcie przerwało połączenie.
• Aby to potwierdzić: uruchom płytę w konfiguracji minimalnej, sprawdź kody beep / POST, zmierz ESR kondensatorów i spróbuj głębokiego resetu CMOS. Brak jakiejkolwiek reakcji przy prawidłowych napięciach → płyta do wymiany lub reballingu.

Szczegółowa analiza problemu

1. Jak startuje komputer (0-500 ms)
   1.1. Zasilacz stabilizuje linie +3,3 / +5 / +12 V i podaje sygnał PWR_OK.
   1.2. Chipset (tu: zintegrowany north + south bridge MCP61) inicjuje CPU.
   1.3. CPU próbuje odczytać pierwszą instrukcję z kości BIOS.
   1.4. BIOS uruchamia kontroler RAM, GPU, a następnie generuje kody beep.
   Brak sygnałów dźwiękowych oznacza zablokowanie w punktach 1.2–1.3.

2. Dlaczego „nagle” przestało działać
   • Zmęczenie termiczne BGA – po tysiącach cykli grzania/chłodzenia kulki cyny pod układem pękają; ostatnie wyłączenie mogło być „kroplą”.
   • Wyschnięte kondensatory – ESR rośnie logarytmicznie, dopóki sekcja VRM nie zgaśnie w chwili skoku poboru prądu podczas POST-u.
   • Korupcja BIOS-u – rzadziej, ale możliwe po przepięciu lub błędnym zapisie.

3. Typowe objawy uszkodzenia MCP61 (potwierdzone w serwisach 2020-2024)
   • wentylatory kręcą, brak obrazu, brak beep;
   • prawidłowe napięcia Vcore i standby;
   • po dociśnięciu radiatora chipsetu płyta czasem startuje (test „na palec”).

4. Diagnostyka krok po kroku
   a) Minimalny POST: płyta + CPU + jeden moduł RAM + buzzer.
   b) Wyjmij RAM → powinieneś dostać serię długich beep. Cisza = płyta/CPU/chipset.
   c) Wyjmij CPU → powinien pojawić się inny kod błędu. Cisza = chipset.
   d) Głęboki reset CMOS: bateria 30 min, zworka CLR_CMOS 60 s, odłączone AC.
   e) Pomiar ESR kondensatorów low-ESR (<0,05 Ω dla 820 µF/6,3 V).
   f) Termiczny „reflow test”: 90-100 °C gorącym powietrzem na radiator MCP61; jednorazowy start potwierdza pęknięcia BGA.

5. Opcje naprawcze
   • Reballing MCP61 – koszt 250-400 zł, skuteczność ~60 %, ryzyko wtórnych pęknięć.
   • Recapping – ~40 zł części + lutowanie, opłacalny tylko gdy ESR faktycznie wysokie.
   • Wymiana płyty (używana AM2+/DDR2) – 50-100 zł; modernizacja do LGA 1155 lub nowszej często tańsza względem reballingu.

Aktualne informacje i trendy

• Raporty serwisowe 2023/24 (źr. Tom’sHardware, Reddit r/techsupport) potwierdzają, że 15-17-letnie płyty z MCP61, MCP65 i nForce 4 masowo padają na BGA.
• Współczesne płyty stosują lut bezołowiowy SAC305 o lepszej elastyczności oraz solid-polymer caps, więc podobne awarie zdarzają się rzadziej.
• Trend: UEFI z redundantnym SPI-ROM (DualBIOS) i funkcją automatycznego recovery – ogranicza ryzyko bricku przez korupcję firmware.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Mikropęknięcie w kulce BGA ma rezystancję rzędu setek omów → przy niskim poborze prądu (standby) problemu nie widać; podczas POST-u (kilka amperów) napięcie na układzie „siada” i CPU nie dostaje kodu startowego.
• Wysoki ESR (>1 Ω) działa podobnie – kondensator nie filtruje impulsowego poboru prądu VRM, napięcie Vcore zapada się o 200-300 mV w 10 µs, co odcina procesor.

Aspekty etyczne i prawne

• Reballing wymaga pracy z ołowianym spoiwem; należy stosować wyciąg oparów i utylizować PCB zgodnie z dyrektywą RoHS/WEEE.
• Kopiując stare dyski z uszkodzonego peceta trzeba przestrzegać RODO, jeśli znajdują się tam dane osobowe.

Praktyczne wskazówki

1. Zawsze montuj głośniczek systemowy – brak beep bardzo ułatwia diagnostykę.
2. Do pomiaru ESR użyj taniego miernika „Blue ESR” lub LCR-T4; pomiar po wylutowaniu jednego bieguna kondensatora.
3. Jeśli zdecydujesz się na wymianę płyty, pamiętaj o:
   • kompatybilności CPU AM2 ↔ AM3 (często działa, ale trzeba sprawdzić listę BIOS-ową);
   • dobraniu pamięci DDR2/DDR3 zgodnie z nową płytą;
   • solidnych kondensatorach polimerowych (nichicon, panasonic, chemicon).

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Jedynym elementem, który rzadko pada, jest sam procesor AMD Athlon/Phenom – uszkodzenie CPU to <1 % przypadków.
• Ukryte zwarcie w karcie PCIe potrafi zablokować POST, ale zwykle płyta wtedy sygnalizuje błąd (beep).

Sugestie dalszych badań

• Jeżeli chcesz zachować sprzęt dla archiwalnych interfejsów (IDE, FDD), rozważ płytę retro z kondensatorami polimerowymi (np. ECS A780LM) – trwałość >10 lat.
• Zmierz krzywą temperatury MCP61 kamerą termowizyjną; punktowe przegrzewanie >80 °C przy starcie wskazuje zwarcie wewnętrzne układu.

Krótkie podsumowanie

Komputer przestał startować, bo w wyeksploatowanej płycie GA-M61PME-S2 prawdopodobnie pękły lutowania BGA chipsetu MCP61 lub wyschły kondensatory VRM. Objawia się to brakiem POST-u mimo prawidłowych napięć i temperatur. Diagnostyka minimalna (beep-test, ESR, reset CMOS) pozwoli potwierdzić usterkę. Ekonomicznie uzasadnione jest zastąpienie płyty nową/używaną lub modernizacja platformy; reballing ma sens wyłącznie z powodów kolekcjonerskich.