Hörmann RotaMatic 2 – błąd 2.1, fotokomórki SE1, diagnostyka i naprawa

Pytanie

Błąd 2.1 w bramie RotaMatic 2

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Kod 2.1 w napędzie skrzydłowym Hörmann RotaMatic 2 oznacza nieudaną próbę autotestu pierwszego obwodu bezpieczeństwa (SE1) – najczęściej fotokomórek.
• Brama została zatrzymana, ponieważ sterownik nie widzi prawidłowego sygnału „OK” z fotokomórek lub ich obwodu.

Kluczowe punkty
• Sprawdź czystość, osiowość, zasilanie i okablowanie fotokomórek.
• Jeżeli po poprawkach błąd nie znika, zdiagnozuj przewód lub sam sterownik; w skrajnym przypadku wymiana fotokomórki / płyty centrali.

Szczegółowa analiza problemu

1. Mechanizm błędu

   • Centrala przed każdym ruchem krótkotrwale wyłącza nadajnik IR, oczekując przerwania wiązki na odbiorniku. Brak reakcji = błąd 2.1.
   • Kody 2.x dotyczą urządzeń zabezpieczających; 2.1 specyficznie odnosi się do wejścia SE1 (Standard Safety Device 1).

2. Typowe przyczyny
   a) Zewnętrzne: brud, pajęczyny, owady, lód, wilgoć na soczewkach.
   b) Ustawienie: przesunięcie słupka/uchwytu, drgania, osiadanie gruntu.
   c) Elektryczne:
   • brak 24 V DC na fotokomórkach (przerwany przewód, korozja zacisków)
   • zwarcie lub przerwa w parze przewodów sygnałowych SE1
   • uszkodzona elektronika fotokomórki (TX lub RX)
   d) Rzadziej: uszkodzony tor wejściowy SE1 w centrali (np. przepięcie).
   e) Odmienne wersje centrali: w starszych partiach RotaMatic występowały sporadycznie błędy 2.1 wywołane przeciążeniem momentu, jednak wg aktualnych instrukcji (≥2018) 2.1 = fotokomórki.

3. Diagnostyka krok-po-kroku
   Krok 0 Odłącz zasilanie 230 V!
   Krok 1 Czyszczenie i inspekcja optyki – miękka szmatka, bez środków abrazyjnych.
   Krok 2 Kontrola osiowości – obserwuj diodę RX (ciągłe świecenie = OK).
   Krok 3 Pomiar napięcia 24 V DC na zaciskach +/– fotokomórek (multimetr).
   Krok 4 Sprawdzenie ciągłości przewodów (test ohmowy, ewentualnie reflektometr TDR przy długich trasach).
   Krok 5 Mostkowanie SE1 (TYLKO test): zewrzyj na centrali oba styki SE1→ jeśli brama ruszy, wada leży w fotokomórkach/okablowaniu; jeżeli nie – uszkodzony sterownik.
   Krok 6 Wymiana fotokomórek lub płyty U-PM, jeśli test potwierdzi uszkodzenie.

Teoretyczne podstawy

• Norma PN-EN 12453 wymaga monitorowania urządzeń zabezpieczających. Stąd autotest przed każdym cyklem.
• Fotokomórka Hörmann typu EL 101 montowana w RotaMatic pobiera ok. 20 mA@24 V; rezystancja przerwanego przewodu → ∞, zwarcia → ≈0 Ω – oba stany powodują błąd 2.1.

Praktyczne zastosowania

• Prawidłowo działający test SE1 zapobiega zgnieceniu osoby lub pojazdu. Wyłączenie/mostkowanie może skutkować odpowiedzialnością cywilną lub karną.

Aktualne informacje i trendy

• Od 2023 r. Hörmann oferuje fotokomórki RC-L z komunikacją seriową BUS; centralka RotaMatic 3.0 rozróżnia kody 2.1 (BUS) i 2.2 (8k2 listwa krawędziowa).
• Coraz częściej stosuje się aktywne listwy krawędziowe 8k2 zamiast klasycznych fotokomórek; kod błędu pozostaje w grupie 2.x.
• Integracja z BiSecur App pozwala zdalnie odczytać kod 2.1 i otrzymać powiadomienie push.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Test mostka: użyj przewodu 0,75 mm², długość < 10 cm.
• Po czyszczeniu warto ustawić fotokomórkę na minimalnym kącie odblasku (< ±1,5°) – ułatwia to wbudowany wskaźnik LED (ciągłe ≥-24 dBm).
• W przypadku długich przewodów (>15 m) zaleca się skrętkę ekranowaną FTP i wspólne uziemienie ekranu z szyną PE.

Aspekty etyczne i prawne

• Nie wolno pozostawiać zmostkowanego SE1 – narusza to Dyrektywę Maszynową i PN-EN 12453, a polisa OC instalatora może odmówić wypłaty.
• Każda naprawa elementu bezpieczeństwa musi zostać udokumentowana w dzienniku konserwacji (Rozporządzenie Ministra Infrastruktury 2003).

Praktyczne wskazówki

• Przy konserwacji półrocznej przeczyść fotokomórki i sprawdź moment dokręcenia zacisków (0,5–0,6 Nm).
• Jeśli instalacja przebiega w strefie intensywnie nasłonecznionej, zamontuj daszek zacieniający RX (minimalizuje fałszywe alarmy).
• Po wymianie fotokomórki wykonaj kalibrację siły (parametr P-d) i pełny cykl uczenia krańcówek.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Starsze centrale (wersja firmware < 4.0) mogą raportować zbliżony błąd 2.1 również przy przeciążeniu momentu – jeśli fotokomórki są sprawne, sprawdź opory ruchu skrzydeł.
• Błąd może pojawić się okresowo w gęstej mgle lub ulewnym deszczu; rozwiązaniem jest fotokomórka refleksyjna lub podgrzewana.

Sugestie dalszych badań

• Sprawdzenie logów BiSecur (jeśli używasz modułu HCP-LAN) – pozwoli ocenić częstotliwość i warunki wyzwalania 2.1.
• Modernizacja do systemu BUS z autoadresem – zmniejsza liczbę błędów 2.x.
• Analiza prądów rozruchowych silnika (klamp-meter) – przy zbyt wysokim momencie warto nasmarować zawiasy, co obniży prąd o 10-20 %.

Krótkie podsumowanie

Błąd 2.1 w RotaMatic 2 to sygnał, że sterownik nie przechodzi autotestu obwodu bezpieczeństwa SE1 – niemal zawsze dotyczy fotokomórek. Pierwszym krokiem jest ich wyczyszczenie, ustawienie i sprawdzenie zasilania. Jeśli mostkowanie SE1 kasuje błąd, uszkodzone są fotokomórki lub przewody; w przeciwnym razie – wejście SE1 w centrali. Naprawy elementów bezpieczeństwa wykonuj zgodnie z PN-EN 12453 i zostaw dokumentację serwisową.