Junkers piec dwufunkcyjny gaśnie przy CWU – fluktuacje temperatury, zakamienienie czy czujnik?

Pytanie

Piec dwufunkcyjny z zamkniętą komorą spalania Junkers przy korzystaniu z ciepłej wody gaśnie i zapala się że korzystanie z prysznica jest praktycznie niemożliwe bo woda leci raz zimna raz ciepła.czy to czujnik czy zamienienie.

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Najczęstszą przyczyną opisanego zjawiska jest silne zakamienienie (nawapnienie) płytowego wymiennika ciepła CWU lub filtrów wody, rzadziej – uszkodzony/ zabrudzony czujnik (NTC, przepływu) albo niesprawny zawór trójdrogowy.
• Aby wykluczyć czujnik, a potwierdzić zakamienienie, trzeba zmierzyć przepływ i temperatury, sprawdzić kody błędów oraz – w praktyce – chemicznie odkamienić wymiennik.
• Diagnostykę i naprawę powinien wykonać autoryzowany serwis Junkers-Bosch; samodzielna ingerencja w układ gazowy jest niebezpieczna i niezgodna z przepisami.

Szczegółowa analiza problemu

1. Mechanizm zjawiska
   a) Zakamienienie zwęża kanaliki wymiennika CWU → przepływ maleje → woda lokalnie wrze → czujnik NTC lub STB wykrywa przegrzanie → sterownik wyłącza palnik → wymiennik stygnie → palnik startuje ponownie. Cykl powtarza się co kilka–kilkanaście sekund, dając „raz zimną, raz gorącą”.
   b) Uszkodzony czujnik temperatury CWU (NTC) lub przepływu wysyła błędne sygnały do sterownika, który w konsekwencji gasi i zapala palnik mimo prawidłowego przepływu.
   c) Zawór trójdrogowy może „przeskakiwać” między CO i CWU – wtedy ciepła woda jest chwilowo kierowana w grzejniki, co też powoduje wachania temp.

2. Objawy różnicujące
   • Słabszy strumień tylko ciepłej wody → prawdopodobnie kamień / filtr.
   • Wahania temperatury pojawiają się przy minimalnych przepływach (np. deszczownica ECO) → zabrudzony czujnik przepływu lub zbyt mały przepływ uruchamiający piec.
   • Równoczesne modulowanie mocy palnika (słychać zmieniający się szum płomienia) → sterownik reaguje na nieprawidłowy sygnał NTC.

3. Minimalny zestaw testów serwisowych
   • Pomiar przepływu CWU (l/min) przed i po piecu.
   • Pomiary rezystancji NTC wg tabeli producenta (np. 10 kΩ ±5 % @ 25 °C).
   • Kontrola czystości filtra siatkowego i perlatorów.
   • Odczyt i interpretacja kodów błędów (migania LED lub wyświetlacz).
   • Analiza spalin (czy nie dochodzi do przegrzewania/ niedopalania).

4. Typowe naprawy
   • Chemiczne odkamienienie wymiennika (pompa, roztwór kwasu cytrynowego/fosforowego).
   • Czyszczenie lub wymiana turbinki/ hallotronu czujnika przepływu.
   • Wymiana NTC (niski koszt, kilka minut pracy).
   • Regeneracja lub wymiana zaworu trójdrogowego.
   • Kalibracja minimalnego i maksymalnego ciśnienia gazu na armaturze (potrzebny manometr U-rurkowy).

Aktualne informacje i trendy

• Nowsze kotły Junkers-Bosch (serie Ceraclass Condens, Cerapur) mają autoadaptacyjne sterowanie płomieniem i sygnalizują stopień zakamienienia wymiennika w menu serwisowym.
• Coraz częściej stosuje się zmiękczacze kompaktowe oraz filtry magnetyczno-polifosforanowe montowane przed kotłem, co wydłuża żywotność wymienników.
• Trendem jest moduł Wi-Fi (Bosch EasyControl), który loguje cykle palnika; analiza tych logów ułatwia wczesne wykrycie zakamienienia.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Minimalny przepływ wymagany do stabilnej pracy starych kotłów Junkers to zwykle 2,5–3 l/min. Deszczownice lub baterie termostatyczne o bardzo niskim przepływie mogą spowodować taktowanie palnika nawet przy zdrowym kotle.
• W wymienniku płytowym każde 1 mm kamienia zmniejsza współczynnik przenikania ciepła 7–10-krotnie – stąd szybkie przegrzewanie.

Aspekty etyczne i prawne

• Zgodnie z Rozporządzeniem MG w sprawie wymagań kwalifikacyjnych (G3), prace przy urządzeniach gazowych musi wykonywać osoba z uprawnieniami eksploatacyjnymi.
• Wymiennik odkamienia się chemicznie w obiegu zamkniętym – konieczne jest zabezpieczenie przed rozchlapywaniem i neutralizacja odpadów zgodnie z przepisami o ochronie środowiska.
• Samodzielne rozszczelnienie układu spalinowego kotła z zamkniętą komorą spalania grozi zatruciem CO.

Praktyczne wskazówki

• Przed przyjazdem serwisu:
  1. Zanotuj model kotła oraz wszystkie kody błędów.
  2. Oczyść perlatory i filtr wody – pozwoli to odróżnić problem instalacyjny od kotłowego.
  3. Sprawdź, czy na panelu nie jest ustawiona zbyt wysoka temp. CWU (>50 °C), co przy zakamienionym wymienniku potęguje zjawisko.
• Po naprawie rozważ montaż kompaktowego zmiękczacza (Clack, Erie) lub przynajmniej filtra polifosforanowego.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Jeśli kocioł ma ponad 12–15 lat, wymiennik bywa nieopłacalny w wymianie; rozważ modernizację na kocioł kondensacyjny.
• Krótkie cykle palnika mogą też przyspieszyć zużycie zapłonnika i elektrod jonizacyjnych, co podnosi koszty eksploatacji.

Sugestie dalszych badań

• Monitorowanie przepływu i temperatury CWU w czasie rzeczywistym (np. czujniki IoT) w celu predykcyjnego serwisu.
• Badania skuteczności alternatywnych środków antykamiennych (technologia TAC, filtry węglanowe).
• Analiza wpływu modulacji mocy minimalnej palnika na częstość taktowania przy niskich przepływach.

Krótkie podsumowanie

Fluktuacja temperatury CWU i cykliczne gaśnięcie palnika w kotle Junkers najczęściej wynika z zakamienionego wymiennika i/lub niedostatecznego przepływu wody; usterka czujników jest drugim, ale rzadziej spotykanym powodem. Diagnostyka powinna obejmować pomiar przepływu, rezystancji NTC, kontrolę filtrów i ewentualne chemiczne odkamienienie. Ze względu na bezpieczeństwo gazowe naprawę powierzyć autoryzowanemu serwisowi, a długofalowo rozważyć zmiękczanie wody i coroczne przeglądy profilaktyczne.