Kalibracja wagi AXIS B200
• Kalibrację wagi AXIS B200 wykonuje się w dwóch krokach: (1) korekcja zera na pustej szalce, (2) korekcja czułości z użyciem certyfikowanego odważnika – zwykle 200 g (E2/F1).
• Wejście do menu kalibracji uzyskuje się przez przytrzymanie klawisza CAL / MENU (lub sekwencję F-T w starszym programie b 22-7).
• Dla wag nielegalizowanych można wybrać tryb CAL-2 (kalibracja z potwierdzeniem). Dla wag legalizowanych dostępna jest jedynie kalibracja wewnętrzna lub serwisowa.
• Po potwierdzeniu kalibracji waga powinna wskazywać 0,000 g (pusta szalka) i 200,000 g ± 1 d (na odważniku).
Przygotowanie środowiska
– Temperatura 18 – 25 °C, brak przeciągów, stabilny stół antywibracyjny.
– Wypoziomowanie libellą, rozgrzanie min. 30 min.
– Certyfikowane wzorce masy (E2/F1), sprawdzone świadectwo wzorcowania.
Wejście w tryb kalibracji
a) Wersja z przełącznikiem „Pr-on/Pr-off” (nowsze B200):
i. Wyłącz wagę, ustaw przełącznik w pozycję Pr-on, włącz wagę.
ii. Po autotescie przytrzymaj MENU/CAL, aż pojawi się napis CALIb.
iii. Strzałkami wybierz CAL-2 (kalibracja z potwierdzeniem) i zatwierdź MENU.
b) Wersja bez przełącznika (B200B, prog. b 22-7):
i. „Rozkoduj” wagę: F → F1-1 … F1-2 (T wybiera, F zatwierdza).
ii. Wybierz F1-2 = kalibracja z potwierdzeniem.
iii. Czekaj na znak C (kalibracja zera) → postaw wzorzec → F → wartość → zakoduj wagę.
Kalibracja zerowa
– Szalka czysta i pusta.
– Potwierdź MENU/F. Waga zapisuje punkt 0 i wyświetla symbol C lub wartość wzorca.
Kalibracja zakresu (czułości)
– Na żądanie wyświetlacza połóż 200 g na środku szalki (lub wagę maksymalną określoną w danych technicznych).
– Po stabilizacji zatwierdź MENU/F.
– Po sygnale końca zdjąć odważnik i wyjść z menu (MENU → out lub wyłącz wagę, przestaw Pr-off).
Weryfikacja
– Sprawdzić: zero, 200 g, pośrednio np. 50 g, 100 g.
– Dopuszczalne odchyłki: ±1 d (0,001 g) dla B200.
– Powtarzalność (trzy ważenia tego samego wzorca) ≤1 d.
Liniowość (opcjonalnie, laboratoria ISO/GLP)
– 20 %, 40 %, 60 %, 80 %, 100 % zakresu, rejestrować błędy i, jeśli przekraczają ½ d, wykonać kalibrację wielopunktową w serwisie.
Teoretyczne podstawy
• Przetwornik tensometryczny generuje sygnał proporcjonalny do odkształcenia; kalibracja „uczy” przetwornik A/C korelacji mV/V → g.
• Punkt zerowy kompensuje dryft mechaniczny i temperaturowy; punkt końcowy kompensuje tolerancję wzmocnienia i A/C.
Praktyczne zastosowania
• Poprawnie skalibrowana B200 osiąga niepewność pomiaru <0,003 g (k=2). Jest stosowana w laboratoriach chemicznych, farmaceutyce i precyzyjnej produkcji komponentów SMT.
• Najnowsze oprogramowania AXIS serii B oferują autodiagnostykę dryftu oraz przypomnienia o kalibracji (na podstawie liczby cykli lub czasu).
• Coraz powszechniejsze są wagi z automatyczną kalibracją wewnętrzną (z wbudowanym ciężarkiem), co minimalizuje udział operatora.
• Integracja z LIMS/ERP wymusza elektroniczne logi kalibracyjne zgodne z GMP oraz CFR 21 Part 11.
• Trend na 2024 – 2025: zdalna diagnostyka przez sieć LAN/Modbus-TCP umożliwiająca serwisowi sprawdzenie charakterystyki bez fizycznej wizyty.
• Klasa odważnika:
– E2: ±0,0008 g dla 200 g → najlepsza dla B200.
– F1: ±0,0025 g – wystarczająca do 0,001 g/d.
• Częstotliwość kalibracji wg ISO 8655 i USP 41: codzienna kontrola zera + co 3 mies. kalibracja pełna lub po relokacji.
• Analogicznie do multimetru: zerujemy (offset) i ustawiamy wzmocnienie (span).
• Wagi przeznaczone do rozliczeń handlowych muszą mieć legalizację pierwotną i okresową (GUM / OIML R76). Użytkownikowi nie wolno zmieniać nastaw czułości – tylko serwis.
• W laboratoriach akredytowanych (ISO 17025) wymagana jest udokumentowana ścieżka metrologiczna wzorców masy.
• Dane z kalibracji zawierają informacje poufne (identyfikację odważników); należy chronić przed nieautoryzowanym dostępem (GDPR/CFR 21).
• Odważniki przechowywać w temperaturze pomiaru min. 2 h (różnica 1 °C = błąd ok. 0,0016 g/100 g).
• Szalkę czyścić pędzelkiem z włókna wielbłądziego; alkohol izopropylowy tylko w razie zabrudzeń tłuszczowych.
• Przy dużym drifcie temperatury użyć funkcji „Auto-zero-tracking” ustawionej na 1 d/5 s lub całkowicie wyłączyć przy ważeniu filigranowym.
• Funkcja CAL-2 dostępna wyłącznie w wagach nielegalizowanych – w legalizowanych zmiana czułości spowoduje utratę cechy.
• Stary program b 22-7 nie obsługuje odważników innych niż maksymalny zakres – kalibracja wielopunktowa wymaga interfejsu serwisowego.
• Błędy typu Err 3/Err CAL mogą wskazywać uszkodzenie tensometru lub toru A/C – nie próbować kompensować większą masą.
• Analiza drgań podłoża przy użyciu loggera akcelerometrycznego – wpływ na powtarzalność pomiaru.
• Wdrożenie automatycznego systemu rozpoznawania odważników RFID w laboratoriach GLP.
• Porównanie długookresowej stabilności B200 z wagami magnetyczno-elektrycznymi klasy premium.
Kalibracja AXIS B200 polega na: przygotowaniu stabilnych warunków, wejściu w odpowiedni tryb (CAL-2 lub F1-2), ustaleniu zera, wprowadzeniu odważnika 200 g i zapisaniu nastaw. Po procedurze należy zweryfikować wskazania i udokumentować wyniki. Regularna, poprawnie przeprowadzona kalibracja gwarantuje niepewność <0,003 g i zgodność z wymaganiami ISO/GMP.
