Kia Rio 1.0 T-GDi P0121 – błąd po wymianie przepustnicy, adaptacja, diagnostyka TPS/APP

Pytanie

kia rio 1.0 po121 przepustnica wymieniona a błąd pozostał

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Samo fizyczne wstawienie nowej przepustnicy nie usuwa przyczyny kodu P0121 w Kia Rio 1.0.
• Najczęstsze powody, że błąd pozostaje:
  • brak procedury adaptacji (uczenia) nowej przepustnicy,
  • przerwa/zwarcie w instalacji 5 V-sygnał-masa,
  • niesprawny czujnik pedału przyspieszenia (APP),
  • niezgodna część lub wadliwy nowy podzespół,
  • w rzadkich przypadkach usterka ECU.

Szczegółowa analiza problemu

1. Teoria kodu P0121
   Kod „Throttle/Pedal Position Sensor ‘A’ – Range/Performance” pojawia się, gdy różnica między:
   • sygnałem TPS (w przepustnicy),
   • sygnałami APP 1/APP 2 (w pedale),
   • oraz modelem zapotrzebowania powietrza (MAP/MAF, obroty, ładunek)
   wykracza poza mapę tolerancji zapisaną w ECU.
2. Procedura adaptacji (TPS Learning)
   Bez zerowania i ponownego nauczenia sterownik wciąż porównuje „stare” krańcowe wartości z „nową” przepustnicą.
   Typowa ścieżka w testerze GDS/KDS: Engine → System Options → “ETC Initialization / Throttle Body Adaption”.
   Po resecie ECU wykonuje automatyczne cykle klapy; zajmuje 30 – 90 s przy zapłonie ON (silnik OFF).
   Jeśli adaptacji nie dokonano – błąd wróci natychmiast po pierwszym naciśnięciu gazu.
3. Diagnostyka elektryczna (wymagany schemat Rio III/IV, silnik G3LC 1.0 T-GDi)
   A. Napięcie referencyjne: \[V{REF}=5,0\pm0,1\text{ V}\] między pinem 1 a masą TPS.
   B. Masa czujnika: spadek napięcia < 0,05 V między pinem 2 TPS a kle­mą „-” akumulatora podczas obciążenia 1 A.
   C. Sygnał TPS-A i TPS-B:
   \[V{\text{zamknięta}} \approx 0,5\text{ V}\]
   \[V_{\text{otwarta}} \approx 4,5\text{ V}\]
   Obie linie muszą rosnąć liniowo i być równoległe (różnica < 0,1 V). Oscyloskop ujawni mikroprzerwy.
   D. Ciągłość wiązki: rezystancja < 0,3 Ω, brak zwarć do masy/12 V/między liniami.
4. Czujnik pedału przyspieszenia (APP)
   • Dwa tory; korelacja musi wynosić 1:1 w zakresie 10–90 %.
   • Uszkodzenie jednego toru bardzo często generuje pojedynczy P0121 bez kodów APP.
   • Sprawdzić identycznie jak TPS (napięcia 0,6–4,2 V).
5. Weryfikacja części
   • Numery OEM dla Kia Rio 1.0 T-GDi (np. 35100-04A**) muszą się zgadzać. Zamiennik z inną charakterystyką rezystancji = błąd.
   • Nowe, lecz wadliwe elementy spotykane są nawet w oryginałach – rozważ podmianę na sprawny egzemplarz testowy.
6. ECU / oprogramowanie
   • KIA wydała biuletyn TSB ENG180 (wybrane rynki, rok 2021) – aktualizacja softu ECM eliminuje fałszywe P0121 przy niskim napięciu akumulatora.
   • Sprawdź wersję SW w testerze; jeśli starsza – wykonaj reflash.

Aktualne informacje i trendy

• Coraz szersze wykorzystanie systemu Drive-by-Wire zmusza producentów do bardzo wąskich tolerancji TPS/APP; mikro-korozja pinów 0,1–0,2 Ω wystarcza do wygenerowania P0121.
• W modelach MY2024 KIA umożliwia zdalną (OTA) aktualizację ECU, co upraszcza korekty map tolerancji.
• Tendencja: zamiana potencjometrów na czujniki magnetyczne (Hall) odporniejsze na zużycie.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Analogicznie do osi obrotowej w maszynie CNC, ECU oczekuje dokładnego „home position”. Brak procedury „homing” = błąd.
• Typowy pobór prądu silnika przepustnicy przy adaptacji: 0,8–1,2 A; spadki napięcia instalacji < 0,5 V.

Aspekty etyczne i prawne

• Jazda z aktywnym P0121 często ogranicza moment obrotowy (tryb limp-home); wymuszone omijanie zabezpieczeń może być nie­legalne i niebezpieczne.
• Samodzielny „tuning” map TPS/APP bez homologacji narusza normy emisji Euro 6d i gwarancję producenta.

Praktyczne wskazówki

1. Skasuj błędy, zresetuj adaptacje, wykonaj pełne uczenie przepustnicy.
2. Jeśli wraca – loguj równocześnie TPS-A, TPS-B, APP-A, APP-B, MAP, RPM podczas spokojnego wciskania gazu; szukaj odstającej krzywej.
3. Minimalizuj rezystancję styków: psiknięcie złącz CPC-100 lub Kontakt 60, zacisk przewodów według specyfikacji 0,22–0,35 Nm.
4. Zamień pedał przyspieszenia na sprawny (serwis ma często demo-część testową).
5. Gdy wszystko poprawne, a kod wraca z innymi (np. P2110-P2112) – wykonaj pomiar sygnału referencyjnego bezpośrednio na pinie ECU; wahania świadczą o uszkodzonym regulatorze 5 V w ECM → naprawa/ wymiana jednostki.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Pomiar zwykłym multimetrem może nie wykryć „micro-drop-outów”; użyj przynajmniej 10 kHz logującego skanera OBD lub oscyloskopu.
• Wiązki w wersjach RHD prowadzone są inną trasą – newralgiczny punkt przetarcia przy przegrodzie grodziowej.

Sugestie dalszych badań

• Analiza wpływu spadku napięcia podczas rozruchu (< 9 V) na błędy korelacyjne TPS/APP.
• Testy porównawcze potencjometr vs Hall w środowisku o podwyższonej wilgotności (standard ISO 16750-4).
• Śledzenie biuletynów TSB KIA/Hyundai – możliwe kolejne aktualizacje firmware’u ECM.

Krótkie podsumowanie

Błąd P0121 po wymianie przepustnicy oznacza, że ECU nadal otrzymuje sygnał z poza tolerancji. Zacznij od właściwej adaptacji nowej przepustnicy, następnie sprawdź: zasilanie 5 V, masę, liniowość sygnału TPS, stan wiązki oraz korelację z czujnikiem pedału gazu. Dopiero po wykluczeniu tych punktów rozważ wadliwą część lub usterkę sterownika. Systematyczna, instrumentowana diagnostyka zwykle pozwala usunąć problem bez kolejnych kosztownych wymian. Powodzenia w serwisie!