Krzyżyki zamiast liter podczas pisania – klawiatura Lenovo, Dell, Windows 10, Num Lock, czcionka

Pytanie

Dla czego,jak chce napisać coś,to wskakują mi krzyżyki?

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Pojawianie się „krzyżyków” zamiast oczekiwanych znaków jest najczęściej skutkiem:
  1) nieprawidłowego układu lub czcionki w programie,
  2) włączonej funkcji specjalnej klawiatury (Num Lock, „Lepkie klawisze”),
  3) fizycznego lub elektronicznego uszkodzenia klawiatury.
• Kluczowe kroki: zmień czcionkę/układ, wyłącz tryby specjalne, przetestuj inną klawiaturę i przeskanuj system.

Szczegółowa analiza problemu

1. Zmiana czcionki lub kodowania
   • Jeśli edytor (Word, LibreOffice, przeglądarka PDF) przełączył się samoczynnie na font symboliczny (Wingdings/Webdings) – litery zamieniane są na ✗/×.
   • Sprawdź w pasku formatowania, czy używasz standardowej czcionki (Arial, Calibri, Times New Roman).
   • W razie wątpliwości skopiuj fragment do Notatnika – Notepad używa najprostszego kodowania i ujawni, czy faktycznie wpisywane są złe znaki czy tylko „źle wyglądają”.

2. Błędny układ klawiatury / Num Lock
   • Ikona języka obok zegara (Windows) → wybierz „Polski (programisty)”.
   • Naciśnij Num Lock. Na klawiaturach kompaktowych (laptopy 14–15") część liter (m, j, k, l) pełni funkcję klawiatury numerycznej i może generować #, ×, •.

3. Funkcje ułatwień dostępu
   • „Lepkie klawisze” (Sticky Keys) lub „Klawisze filtrujące” mogą zatrzymywać wciśnięty Shift/Alt.
   • Windows 10/11: Ustawienia → Ułatwienia dostępu → Klawiatura → wyłącz wszystkie opcje.

4. Konflikt oprogramowania / autokorekta
   • W MS Word możliwa jest reguła automatycznej zamiany np. „xx” → ✗.
   • Adobe Acrobat i niektóre programy CAD zmieniają kursor na krzyż (cross‑hair) poza trybem edycji – pojedyncze kliknięcie narzędzia „Tekst” przywraca normalne wpisywanie.

5. Uszkodzenie bądź zanieczyszczenie klawiatury
   • Zwarcie w matrycy klawiatury potrafi wysyłać kod klawisza „3” → „#”.
   • Diagnostyka:
   – Podłącz klawiaturę do innego komputera / użyj innej klawiatury USB.
   – Uruchom stronę testu (keyboardtester.com) i obserwuj, czy bez dotykania klawiszy system wykrywa naciśnięcia.
   – W laptopach: odpal „On‑Screen Keyboard” i porównaj.

6. Sterowniki i firmware
   • W Menedżerze urządzeń usuń klawiaturę → „Skanuj w poszukiwaniu zmian sprzętu”.
   • W płytach głównych z funkcją USB Legacy można czasem wyłączyć „USB Repeat” lub „Key Rollover” w BIOS/UEFI – rzadko, ale pomaga po aktualizacji firmware’u.

7. Złośliwe oprogramowanie (rzadziej)
   • Keylogger potrafi „wstrzykiwać” losowe znaki. Pełne skanowanie antywirusem i Malwarebytes.

Teoretyczne podstawy
• Matryca klawiszy to sieć NxM; zanieczyszczenie może zwarć linie i wysyłać błędny scan‑code.
• Mapowanie klawiszy (keyboard layout) w Windows odbywa się przez tablice scancodes → virtual key → Unicode. Gdy przełączysz język, ostatni etap zmienia znaki, mimo że sprzęt nadaje to samo.
• Czcionka symboliczna zastępuje Unicode punktami w prywatnym zakresie (PUA) – stąd „krzyżyki” bez zmiany kodu znaku.

Praktyczne zastosowania
• Serwisanci notebooków używają miernika rezystancji matrycy (typowo <1 Ω przy zwarciu).
• W drukarkach etykiet pozwala to świadomie wymusić krzyżyk (✗) przez wybór czcionki Wingdings – analogiczny mechanizm, tylko tu niepożądany.

Aktualne informacje i trendy

• Klawiatury mechaniczne hot‑swap z hotswap‑socketami ułatwiają wymianę wadliwego switcha – rynek rośnie ~15 % r/r (dane 2023 IDC).
• Firmware QMK/VIA umożliwia mapowanie anty‑ghostingowe; użytkownicy często przypadkowo wgrywają profile z makrem generującym „#”.
• Producenci laptopów (Lenovo 2024, Dell 2023) wdrożyli w BIOS‑ie detekcję zwarć w matrycy i samoczynne blokowanie wadliwego klawisza.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Kod ASCII „#” = 0x23 = 35₁₀, scan‑code w PS/2 = 0x2B.
• Czcionka Wingdings: litera „N” → Unicode U+2718 „Heavy Ballot X”.
• „Krzyżyk” kursora w PDF to nie znak, lecz wskaźnik – odpowiada parametrowi /Cursor=CrossHair w pliku XFA.

Aspekty etyczne i prawne

• Nieautoryzowany key‑remapping w firmowych komputerach może naruszać politykę bezpieczeństwa.
• Jeśli problem spowodowany jest malware, przechwytywane dane osobowe (RODO) stają się zagrożone.
• Przy rozkręcaniu laptopa utrata gwarancji – sprawdź warunki producenta.

Praktyczne wskazówki

1. Zresetuj układ klawiatury (Win + Spacja → Polski Programisty).
2. W edytorze wybierz Arial i wyłącz autokorektę „zz” → ✗.
3. Naciskaj Num Lock i sprawdź diodę.
4. Podepnij klawiaturę USB – jeśli działa, wymień wewnętrzną.
5. W trybie awaryjnym Windows sprawdź, czy nadal wpisuje # – jeśli nie, to problem sterownika lub software.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• W niektórych aplikacjach (Corel, AutoCAD) kursor‑krzyżyk to normalne narzędzie – mylone z „wstawianiem krzyżyków”.
• W laptopach z uszkodzoną taśmą klawiatury problem może znikać lub pojawiać się po poruszeniu pokrywą – niestabilne połączenie.

Sugestie dalszych badań

• Jeśli chcesz dokładnie zrozumieć matrycę klawiatury – zobacz dokumentację QMK oraz patent IBM 5798493 (diagnoza zwarć).
• Analiza logów WinAPI „RawInput” pozwoli stwierdzić, które scan‑codes faktycznie wchodzą do systemu.
• Porównaj zachowanie pod Linuxem LiveUSB – wykluczysz sterowniki Windows.

Krótkie podsumowanie

Krzyżyki mogą pochodzić z: (1) zmienionej czcionki lub układu, (2) aktywnej funkcji Num Lock/Sticky Keys, (3) fizycznej usterki klawiatury. Najpierw sprawdź software (czcionka, układ, Num Lock), potem sprzęt (inną klawiaturę, test online). Jeśli problem pozostanie – możliwa jest usterka matrycy lub złośliwe oprogramowanie. Systematyczne przejście przez opisane kroki pozwoli precyzyjnie zidentyfikować źródło i wyeliminować niechciane „krzyżyki”.