Krups, DeLonghi – klocki na wyświetlaczu, samoczynna para, uszkodzona płyta główna ekspresu

Pytanie

Na ekranie ekspres pojawiają się tylko klocki i uruchamia się dysza pary.

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Objawy („klocki” na wyświetlaczu + samoczynne uruchamianie dyszy pary) w 90 % przypadków wskazują na uszkodzenie elektroniki sterującej – głównie płyty głównej (PCB) lub lokalnych stabilizatorów zasilania.
• Ekspres należy odłączyć od sieci, nie używać dalej i przekazać do autoryzowanego serwisu lub – jeśli gwarancja wygasła i dysponujemy zapleczem – przeprowadzić diagnostykę płyty sterującej, złącza LCD oraz obwodu elektrozaworu pary.

Kluczowe punkty
• Uszkodzenie logiki wyświetlacza i toru sterowania elektrozaworem ma tę samą przyczynę – najczęściej korozję ścieżek, pęknięcia lutów lub upalony regulator 3 V/5 V.
• Odkamienianie czy czyszczenie hydrauliki nie rozwiąże problemu z garbled LCD.
• Bezpieczna diagnostyka wymaga odłączenia 230 V i pracy przy napięciach niskich (sekcja logiczna).

Szczegółowa analiza problemu

1. Główne przyczyny

1.1 Płyta główna – awaria mikrokontrolera, pamięci Flash lub linii danych do LCD (objaw: jednolite „klocki”).
1.2 Lokalny zasilacz logiczny – uszkodzony konwerter buck 5 V / 3,3 V → nieprawidłowe poziomy napięć powodują jednoczesne błędy logiczne i niekontrolowane wysterowanie tranzystora elektrozaworu pary.
1.3 Korozja/zwarcie od wilgoci – typowa po kilku latach pracy; para wodna skrapla się w rejonie PCB.
1.4 Zwarcie tranzystora MOSFET/triaka sterującego cewką zaworu pary.
1.5 Rzadziej: uszkodzenie taśmy FFC LCD lub elektrozaworu powodujące wsteczny przepływ prądu do logiki.

2. Teoretyczne podstawy

• Mikrokontroler steruje wyświetlaczem przez magistralę równoległą/SPI; jej zakłócenie skutkuje blokami zamiast znaków.
• Elektrozawór pary to cewka 24 VDC / 48 VDC lub 230 VAC; tranzystor PWM albo triak załącza ją poprzez sygnał z MCU. Zwarcie elementu kluczującego = ciągłe przewodzenie.
• Regulator LDO/Buck pracujący w warunkach 60–70 °C i wilgotności >90 % traci parametry – spadek napięcia < 3,0 V powoduje „wiszący” LCD i losowe GPIO.

3. Praktyczne zastosowania (diagnostyka)

1) Odłączyć sieć, wyjąć zbiornik, spuścić ciśnienie.
2) Zdjąć obudowę (śruby Torx T10/T15 + zatrzaski).
3) Pomiary multimetrem:
• 5 V vs GND oraz 3,3 V vs GND na stabilizatorach; tolerancja ±5 %.
• Napięcie cewki elektrozaworu w stanie spoczynku – powinno być 0 V.
4) Inspekcja wizualna: naloty, zielone „grynszpanowe” wykwity, nadpalone rezystory startowe SMPS.
5) Reflow punktowy lub wymiana pękniętych lutów (ołów 63/37 lub Sn99AgCu0,7 + flux RMA).
6) Jeżeli MCU padł lub Flash jest uszkodzony – wymiana kompletnej płyty (część MS-6237522 dla EA81).

Aktualne informacje i trendy

• Serwisy raportują wzrost awarii modułów Krups/Delonghi po ~4 latach z powodu lutów bezołowiowych SAC305 – mikropęknięcia przy cyklach cieplnych.
• Pojawiają się zamienniki płyty głównej produkcji chińskiej z lutem Sn-Pb – > 20 % tańsze, lecz bez pełnej certyfikacji CE.
• Trend: hermetyzacja PCB lakierami silikonowymi (np. Dow 1-2577) – wydłuża żywotność w urządzeniach parowych.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• „Klocki” = segmenty LCD bez sterowania kontrastem; przy braku INIT z MCU sterownik HD44780 wyświetla wypełnione pola pierwszej i trzeciej linii.
• Dysza pary startuje przy zwarciu MOSFET-a IRLR7843 (typowy w EA81) lub przy linii GPIO w stanie nieustalonym (floating → HIGH).
• Analogia: to tak, jakby w pralce jednocześnie zgasł wyświetlacz i włączyła się grzałka – oczywisty „winowajca” to elektronika, nie kamień w bębnie.

Aspekty etyczne i prawne

• Samodzielna naprawa urządzeń 230 V pod parą niesie ryzyko poparzenia i porażenia; zgodnie z Dyrektywą Niskonapięciową LVD 2014/35/UE serwis powinien wykonywać kwalifikowany personel.
• Podczas gwarancji otwarcie obudowy łamie warunek „tamper seal” i może unieważnić roszczenia.
• Ochrona środowiska: uszkodzone płyty z komponentami SMD należy oddać do recyklingu ZSEE.

Praktyczne wskazówki

1. Krótkoterminowo: wyłącz z sieci, nie dopuść do dalszej pracy (ryzyko przegrzania bojlera).
2. Jeśli ekspres po gwarancji:
   • Wysusz płytę – 50 °C/4 h w piekarniku konwekcyjnym (bez plastików).
   • Odtłuść IPA, sprawdź luty transformatora SMPS i stabilizatorów.
3. Zamów service-kit: płyta główna + klawiatura + LCD (~350–450 zł).
4. Po naprawie zabezpiecz płytę lakierem konformalnym i udrożnij otwory wentylacyjne.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Jeżeli napięcia logiczne są poprawne, a LCD dalej „klockuje”, sprawdź taśmę FFC; jednak ta usterka sama nie uruchomi zaworu pary.
• Uszkodzenie elektrozaworu bez awarii PCB praktycznie nie wpływa na wyświetlacz – stąd małe prawdopodobieństwo.
• Alternatywa: sprzedaż uszkodzonego ekspresu na części (rynek wtórny ~200 zł) i zakup nowego urządzenia o klasie efektywności A+.

Sugestie dalszych badań

• Analiza statystyczna awaryjności lutów SAC305 vs SnPb w ekspresach termoblokowych.
• Zastosowanie barier pary (gasket + PTFE) między blokiem grzewczym a elektroniką.
• Implementacja autodiagnostyki: pomiar napięć logicznych i CRC-Flash podczas boot – wyświetlenie kodu błędu zamiast „klocków”.

Krótkie podsumowanie

Wyświetlane „klocki” i samoczynna para to klasyczny objaw uszkodzenia płyty głównej: albo padł regulator napięcia, albo korozja/lut przerwał magistralę LCD i zewrzał sterownik zaworu. Procedury typu odkamienianie nie pomogą. Zalecam natychmiastowe odłączenie ekspresu, weryfikację zasilania 5 V/3,3 V oraz – w praktyce – wymianę PCB lub przekazanie urządzenia do autoryzowanego serwisu Krups.