Wyświetla się komunikat ER r i trójkąt z wykszyknikiem na ekranie
Kluczowe punkty
• Uszkodzony lub odłączony czujnik NTC na powrocie instalacji CO
• Przerwa, zwarcie albo korozja we wiązce przewodów do płyty głównej
• Rzadko – uszkodzenie elektroniki kotła (wejście NTC)
Czujnik NTC (ang. Negative Temperature Coefficient) to termistor o ujemnym współczynniku temperaturowym. W kotłach kondensacyjnych Junkers/Bosch służy do:
• kontroli temperatury wody powracającej,
• ochrony wymiennika ciepła przed zbyt niską temperaturą przy wysokiej modulacji,
• optymalizacji kondensacji (sterownik porównuje T-zasilania i T-powrotu).
Zakres rezystancji typowego NTC Junkers 10 kΩ:
\[ R{25 °C} \approx 10\,\text{k}\Omega \]
\[ R{50 °C} \approx 3,3\,\text{k}\Omega \]
Kiedy czujnik zostanie odłączony (∞ Ω) lub zwarty (≈0 Ω), sterownik przechodzi w tryb awaryjny i wyrzuca „ER r”.
• Wymiana NTC powrotu (część rzędu 40–100 zł netto) – czas ~30 min.
• Naprawa / wymiana wiązki – złącza hermetyczne, lutowane ocynowane przewody.
• Płyta główna – kosztowna (500–1000 zł); wymiana tylko po potwierdzeniu usterki.
• Nowe generacje Bosch Condens 7000i/Greenstar wykorzystują cyfrową magistralę BUS do czujników; błąd jest wtedy raportowany jako „A7 214 – Rücklauftemperaturfühler”.
• Trend: predykcyjne serwisowanie – chmura rejestruje zwiększone fluktuacje rezystancji NTC i podpowiada wymianę zanim pojawi się ER r.
• Zasilacze impulsowe kotłów od 2019 r. zawierają filtr LC o lepszej odporności na przepięcia – jednak dalej zaleca się ochronniki klasy D na linii 230 V.
• Analogia: NTC działa jak „termiczny rezystor kierunkowskazu” – im cieplej, tym łatwiej „płynie prąd informacyjny”. Gdy drut zostanie przerwany, sterownik „głuchnie” – stąd błąd.
• Jeżeli po resecie kocioł rusza, ale po kilku sekundach znów pokazuje ER r, oznacza to wykrycie usterki w trakcie autotestu (blokada w <10 s).
• Gazowe urządzenia grzewcze podlegają Ustawie o dozorze technicznym i Rozp. MG z 2019 r. – naprawa musi być wykonana przez osobę z uprawnieniami SEP G3 + autoryzację producenta.
• Samodzielne mostkowanie NTC (popularna praktyka „żeby grzało”) stwarza ryzyko przegrzania wymiennika i ulatniania spalin – niezgodne z PN-EN 15502.
Potencjalne wyzwania
• Czujnik często „zapieka się” w gnieździe mosiężnym – należy stosować pastę termoprzewodzącą i klucz płaski 13 mm z momentem 10 Nm.
• W starszych kotłach serii Ceraclass (2007-2010) oznaczenie „ER” bez literki może faktycznie odnosić się do błędu komunikacji panel-płyta. Jeżeli Twój wyświetlacz pokazuje samo „ER” (bez „ r”), diagnoza jest inna – potrzebny numer modelu.
• Jeśli wraz z „ER r” pojawia się kod „EA” po restarcie – problem NTC powoduje zatrzymanie palnika, ale sterownik dodatkowo wykrywa brak płomienia.
• Monitorowanie rezystancji NTC online i algorytmy ML do przewidywania awarii wymiennika.
• Badania nad czujnikami kontaktowymi PT1000 z interfejsem CAN-bus jako zamiennik NTC.
• Wpływ jakości wody (twardość, przewodność) na starzenie termistorów epoksydowych.
Błąd „ER r” z trójkątem to najczęściej uszkodzony lub odłączony czujnik temperatury powrotu NTC w kotłach Junkers/Bosch. Sprawdzenie rezystancji (~10 kΩ przy 25 °C), okablowania i ewentualna wymiana czujnika rozwiązuje problem w >80 % przypadków. Naprawy należy dokonywać przy odłączonym napięciu i – w świetle przepisów – przez autoryzowany serwis. W przypadku wątpliwości co do interpretacji kodu konieczne jest podanie dokładnego modelu i wersji oprogramowania kotła.