Krups EA89: Nietypowa rezystancja czujnika NTC i temperatura espresso

Pytanie

Krups EA 89 ** po nagrzaniu czujnik ntc ma oporność 3.8 kohm podczas robienia herbaty rezystancja rośnie do 7 ohm temperatura w szklance to około 75 stopni czy to nie za dużo ? Jaka powinna być temperatura espresso 60 ml w szklance

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• 75 °C zmierzone w szklance przy funkcji „herbata” w Krups EA 89 mieści się w normalnym zakresie działania ekspresu – nie jest to temperatura „za wysoka”.
• Prawidłowa temperatura gotowego espresso (porcja 60 ml, czyli w praktyce lungo) w szklance/filiżance powinna zawierać się w przedziale 60-70 °C, o ile woda na wyjściu z termobloku ma 90-96 °C.

Szczegółowa analiza problemu

1. Interpretacja odczytów czujnika NTC

Termistor NTC zmniejsza rezystancję gdy rośnie temperatura. Typowy element stosowany przez Krups ma ok. 100 kΩ przy 25 °C (β ≈ 3950 K).
Przybliżona charakterystyka (dla β = 3950 K):

• 3,8 kΩ po nagrzaniu ⇒ ≈ 102-105 °C na korpusie termobloku – wartość typowa, bo blok musi być gorętszy niż przepływająca woda.
• „7 Ω” podczas przygotowania herbaty jest fizycznie nierealne; prawdopodobnie chodzi o 7 kΩ (literówka lub błąd zakresu). 7 kΩ ⇒ ok. 90-92 °C wewnątrz bloku podczas ciągłego przepływu wody – również prawidłowo.

Jeżeli jednak po odłączeniu przewodów czujnik faktycznie wykazuje kilka Ω – czujnik jest uszkodzony (zwarcie), co grozi awarią układu grzejnego.

2. Bilans cieplny napoju

Spadek temperatury od 90-95 °C w termobloku do 75 °C w szklance wynika z:

• strat w przewodach i wylewce,
• odparowania drobnokroplistego strumienia,
• ogrzania naczynia (zwłaszcza szklanego, niepodgrzanego).

Dla herbaty:
• Zielona 70-80 °C
• Czarna 90-95 °C (pożądane przy wylocie, w filiżance spada do ~80 °C)
75 °C w naczyniu jest więc zgodne z instrukcją Krups (automatycznie dobiera niższą temperaturę do wybranej herbaty).

Dla espresso:

• Norma SCA: 90-96 °C na sitku grupy (w automacie – przy wyjściu termobloku).
• W filiżance, bez podgrzania: 60-65 °C; z podgrzaniem: 65-70 °C.
  Przy porcjach 50-60 ml (lungo) straty są nieco większe niż dla klasycznego 30 ml.

Aktualne informacje i trendy

• W nowych automatach (2023-2024) Krups, De’Longhi, Siemens stosują wielopunktowe NTC 100 kΩ + algorytm PID. Trend: możliwość ustawienia 3-5 poziomów temperatury użytkownikowi (w EA 89 dostępne: low/medium/high).
• SCA dyskutuje wprowadzenie kontroli temperatury serwowalnego espresso 65-70 °C jako parametru sensorycznego.
• Coraz częściej spotyka się termistory 47 kΩ/25 °C o szybszej stałej czasowej (<0,7 s) dla dokładniejszej regulacji.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Równanie Steinharta–Harta (uproszczone B-parameter):

\[
RT = R{25} \; e^{B \left( \frac{1}{T} - \frac{1}{T_{25}} \right)}
\]

gdzie
\(R_{25}=100\;k\Omega\), \(B\approx 3950\;K\), \(T\) – temperatura w kelwinach.

• Przy 90 °C (T = 363 K):
\(R_{90} ≈ 100\,000 \exp[3950(1/363-1/298)] ≈ 6,4 kΩ\).

Aspekty etyczne i prawne

• Zbyt wysoka temperatura wody (>96 °C) degraduje aromaty kawy; zbyt niska (<90 °C) prowadzi do nadmiernej kwasowości.
• Producent musi spełniać normę bezpieczeństwa IEC 60335-2-15 (urządzenia do napojów gorących); czujnik NTC jest elementem częściowo krytycznym dla bezpieczeństwa przed przegrzaniem.

Praktyczne wskazówki

1. Zweryfikuj zapis „7 Ω” – pomiar multimetrem przy wyjętym z układu NTC.
2. Podgrzewaj filiżanki (funkcja Hot Water lub podgrzewacz) – zredukuje to spadek o 5-8 °C.
3. Jeśli ekspres oferuje wybór temperatury, ustaw „wysoką” dla espresso i „średnią” dla herbat zielonych.
4. Regularne odkamienianie (co 2-3 miesiące) – kamień pogarsza przekazywanie ciepła.
5. Po wymianie NTC zawsze uruchom procedurę autokalibracji (self-test).

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Zakładamy sprawny przepływomierz; ograniczenia przepływu mogą obniżać temperaturę napoju mimo poprawnej temperatury bloku.
• Wartości w tabeli są przybliżone – każdy producent może stosować nieco inny B-coefficient.

Sugestie dalszych badań

• Jednorazowe logowanie temperatury (termopara typu K w strumieniu kawy) pozwoli zweryfikować realny profil temperaturowy.
• Analiza sensoryczna espresso przy różnych ustawieniach temperatury (triangle test) wskaże optymalny punkt pod konkretną mieszankę.
• Rozważ modernizację do NTC 47 kΩ z szybszą odpowiedzią – kilka warsztatów serwisowych oferuje takie zestawy retrofit.

Krótkie podsumowanie

Rezystancja 3,8 kΩ po nagrzaniu i ~7 kΩ podczas ciągłego przepływu odpowiada 100 °C i ~90 °C w termobloku – wartości prawidłowe. 75 °C w szklance przy trybie „herbata” jest zgodne z założeniami producenta. Dobrze zaparzone 60 ml espresso powinno mieć 60-70 °C w podgrzanej filiżance; aby to uzyskać należy dbać o czystość hydrosystemu, poprawny czujnik NTC i wstępne ogrzewanie naczynia.