Landis & Gyr Dialog E450/E550/E650/E850 – zdalny odczyt energii, port optyczny, DLMS, S0

Pytanie

Licznik energii Landis & Gyr Dialog – zdalny odczyt

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Tak, liczniki Landis & Gyr z rodziny „Dialog” (czyli ZxD/ZMD/ZMG/E450/E550/E650/E850 pracujące w ekosystemie DIALOG/AIM/HES) obsługują zdalny odczyt.
• W praktyce masz trzy główne ścieżki:
  1. port optyczny IEC 62056-21 (bezplombowy, lokalny, najprostszy),
  2. interfejsy stałe z DLMS/COSEM: RS‑485/RS‑232/M‑Bus/Ethernet/GPRS/LTE (zależnie od modułu komunikacyjnego),
  3. wyjście impulsowe S0 (prosty pomiar energii/ mocy, ale z ograniczonym zakresem danych).
• Kluczowe jest dokładne oznaczenie modelu i modułu komunikacyjnego licznika oraz to, co udostępnił/aktywował OSD.

Szczegółowa analiza problemu

• Dwa różne znaczenia „zdalnego odczytu”:

  • AMI/OSD: odczyt operatorski (AIM/HES) po PLC lub komórkowo (GPRS/LTE). Ten kanał jest własnością operatora i zwykle nie jest udostępniany klientowi.
  • Odczyt użytkownika: dostęp do danych lokalnie (optycznie) lub przez własny interfejs przewodowy/komórkowy, jeśli dany wariant licznika/modułu na to pozwala.

• Identyfikacja sprzętu:

  • Spisz dokładny model z tabliczki: np. E650 (ZMDx), E550 (ZMG), E450 (ZxD), E850, oraz symbol modułu komunikacyjnego (np. B4 – RS232/RS485, E22 – TCP/IP, P22/P32 – GPRS/GSM/RS485). W rodzinie „Dialog” nazwa częściej odnosi się do systemu/oprogramowania niż do pojedynczego modelu licznika.

• Warstwa protokołów:

  • Port optyczny: IEC 62056‑21 (d. IEC 1107) Mode C. Inicjalnie 300–9600 Bd, zwykle 7E1; po negocjacji licznik przełącza się na uzgodnioną prędkość/format.
  • Interfejsy stałe: DLMS/COSEM (IEC 62056). Dostęp do obiektów COSEM adresowanych kodami OBIS, np.:
    • 1.8.0 – energia czynna pobrana (kWh)
    • 2.8.0 – energia czynna oddana (kWh)
    • 1.7.0 – moc chwilowa czynna (kW)
    • 32.7.0/52.7.0/72.7.0 – napięcia faz L1/L2/L3 (V)
    • 31.7.0/51.7.0/71.7.0 – prądy faz (A)
    • 14.7.0 – częstotliwość (Hz)
  • Zabezpieczenia: poziomy dostępu, klucze (DLMS Security Suite 0/1/2), AES‑128/GMAC. OSD może ograniczyć zakres danych lub wymagać haseł.

• Wyjście S0 (DIN 43864):

  • Generuje impulsy proporcjonalne do energii (np. 1000 imp/kWh). Łatwe do wpięcia w licznik impulsów/ESPHome/Tasmota. Daje energię i pochodną mocy, ale nie pełny zestaw danych jakościowych.

• Oprogramowanie i systemy:

  • Oficjalne narzędzia serwisowe: MAP110/MAP120 (dostępy/ licencje wg producenta).
  • Systemy HES/MDM: Landis+Gyr AIM/HES oraz ekosystem DIALOG (odczyty planowe/na żądanie, profile mocy, zdalne taryfy, aktualizacje FW, rozłączenie/załączenie przekaźnika).
  • Open‑source: biblioteki DLMS (np. Gurux DLMS) – do własnych skryptów i integracji.

Aktualne informacje i trendy

• W praktyce przemysłowej i u OSD dominują zdalne odczyty AMI oparte na DLMS/COSEM z centralą HES/AIM/DIALOG, z funkcjami: odczyt rozliczeniowy i na żądanie, synchronizacja czasu, zarządzanie obciążeniem, zdalne przełączenia, aktualizacje firmware.
• Popularne moduły komunikacyjne dla serii E6x0/E8x0:
  • B4 (RS232/RS485),
  • E22 (Ethernet/TCP/IP),
  • P22/P32 (GSM/GPRS + RS485),
  • warianty PLC lub LTE w nowszych wdrożeniach.
• W środowiskach „smart home” rośnie wykorzystanie portu optycznego + Raspberry Pi/NAS oraz bibliotek DLMS (Gurux) albo gotowych integracji do Home Assistant.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Adresacja DLMS:
  • Fizyczna (HDLC) zwykle oparta o numer seryjny; logiczna przez OBIS. Tryb LN (Logical Name) jest najczęstszy.
• Parametry łącza (typowo, mogą być inne):
  • RS‑485: 9600 Bd, 8E1 lub 8N1 (wg dokumentacji danego wariantu), topologia magistralowa, terminacja 120 Ω na końcach, uziemienie ekranów.
  • IEC optyczny: start 300/9600 Bd 7E1, potem przełączenie według negocjacji.
• Dostępność danych:
  • Odczyt bez haseł zwykle obejmuje podstawowe OBIS; pełne profile mocy/zdarzeń często wymagają autoryzacji (klucze OSD).

Aspekty etyczne i prawne

• Nie zdejmuj plomb i nie otwieraj osłon zaciskowych bez zgody właściciela licznika (OSD) – grożą sankcje.
• Dane pomiarowe są danymi eksploatacyjnymi – dbaj o poufność, szczególnie gdy przesyłasz je przez Internet (VPN, TLS, silne hasła/klucze).
• Prace przy instalacji elektrycznej wykonuj z uprawnieniami i przy wyłączonym napięciu, z zachowaniem BHP.

Praktyczne wskazówki

• Scenariusz A – bezinwazyjnie, port optyczny (rekomendowany na start):
  1. Głowica optyczna USB (IEC 62056‑21).
  2. Raspberry Pi / komputer w pobliżu licznika.
  3. Biblioteka Gurux DLMS lub gotowy kontener/serwis (np. skrypt Python odczytujący 1.8.0, 2.8.0, 1.7.0).
  4. Eksport przez MQTT/InfluxDB do Home Assistant/Grafana.
  5. Jeśli urządzenie nie odpowiada – sprawdź, czy OSD nie ograniczył dostępu lub nie wymaga hasła.
• Scenariusz B – S0 (prosty monitoring energii/mocy):
  1. Uzgodnij z OSD wyprowadzenie S0.
  2. Transoptor + rezystor do separacji; wejście GPIO (ESP32/ESPHome).
  3. Ustaw stałą licznika (imp/kWh); moc chwilowa P[kW] ≈ (imp/sek) × 3600 / (imp/kWh).
• Scenariusz C – interfejs stały DLMS (RS‑485/Ethernet/GPRS):
  1. Zweryfikuj moduł (np. B4/E22/P22/P32).
  2. Skonfiguruj adresację/parametry łącza; magistrala RS‑485: terminacja, polaryzacja, ekran.
  3. Odczyt DLMS po TCP/serialu; w razie potrzeby certyfikaty/klucze bezpieczeństwa.
  4. Integracja z HES/DIALOG lub własnym MDM.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Nie każdy wariant „Dialog” ma aktywny RS‑485/Ethernet – część funkcji zależy od wgranego firmware’u i profilu zabezpieczeń.
• OSD może ograniczyć zakres OBIS dostępnych z zewnątrz. Wtedy jedyną drogą bywa S0 lub oficjalny portal OSD.
• W starszych egzemplarzach spotkasz alternatywne protokoły (np. SCTM) – wymagają innych narzędzi.

Sugestie dalszych badań

• Dokumentacja Twojego dokładnego modelu (E450/E550/E650/E850) i modułu komunikacyjnego (B4/E22/P22/P32).
• Podręczniki DLMS/COSEM (opis profili mocy, zabezpieczeń, mapy OBIS).
• Narzędzia: MAP110/MAP120 (oficjalne) oraz biblioteki Gurux DLMS (praktyczne przykłady).

Krótkie podsumowanie

• Zdalny odczyt Landis & Gyr „Dialog” jest możliwy i zwykle najprościej zacząć od portu optycznego IEC 62056‑21 lub – jeśli potrzebujesz ciągłych danych po sieci – od interfejsu RS‑485/Ethernet/GPRS z DLMS/COSEM.
• Ostateczny wybór zależy od Twojego modelu, aktywnego modułu komunikacyjnego i uprawnień nadanych przez OSD.

Jeśli podasz: pełny model licznika (np. E650 ZMD120…), symbol modułu (np. B4/E22/P22/P32), cel odczytu (live monitoring vs. rozliczenia) i jakie interfejsy masz dostępne fizycznie, przygotuję konkretną, krok‑po‑kroku konfigurację (parametry portu, lista OBIS, przykładowa komenda/konfiguracja).