Legalność nadawania telewizji bez koncesji KRRiT w Polsce – DVB-T2, OTT, małe sieci kablowe

Pytanie

Czy nadawanie sygnału telewizyjnego bez koncesji jest legalne?

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• W Polsce (i w większości państw) nadawanie sygnału telewizyjnego drogą radiową (naziemnie, satelitarnie, w sieci kablowej) bez uprzedniej koncesji KRRiT oraz pozwolenia radiowego UKE jest nielegalne.
• Wyjątki dotyczą ściśle określonych, marginalnych przypadków (np. wewnętrzne sieci przewodowe, nieliczne transmisje bardzo małej mocy, licencjonowane radioamatorstwo ATV, wyłącznie internetowe OTT/streaming).

Kluczowe punkty
• Art. 33 ustawy o radiofonii i telewizji → obowiązek koncesji.
• Art. 52 tej ustawy oraz art. 208 Prawa telekomunikacyjnego → sankcje karne (grzywna, ograniczenie lub pozbawienie wolności do 2 lat).
• Użycie pasma radiowego bez pozwolenia UKE dodatkowo zagrożone karą administracyjną (do 3 % przychodu).

Szczegółowa analiza problemu

1. Definicje prawne
   • Rozpowszechnianie programu – liniowe nadawanie treści „w eter” lub w sieci kablowej/satelitarnej do nieograniczonej liczby odbiorców.
   • Rozprowadzanie programu – dalsza dystrybucja cudzego sygnału.
   • Streaming OTT – usługa audiowizualna na żądanie (na dziś poza systemem koncesyjnym, wymaga jedynie wpisu do wykazu usług VOD).

2. Podstawy prawne (Polska)
   • Ustawa z 29 XII 1992 r. o radiofonii i telewizji: art. 33–41 (koncesje), art. 52 (kary).
   • Ustawa z 16 VII 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne: art. 143–209 (gospodarowanie widmem, kary), art. 208 (użycie urządzenia bez pozwolenia).
   • Rozporządzenia UKE określające parametry emisji DVB-T/T2.

3. Dlaczego koncesje są wymagane (perspektywa inżynierska)
   a) Ograniczone widmo częstotliwości – konieczność planowania (koordynacja ITU-GE06).
   b) Ochrona odbiorców przed interferencjami – kontrola mocy, pasma, emisji poza-kanałowych.
   c) Bezpieczeństwo usług krytycznych (lotnictwo, służby ratunkowe).
   d) Zapewnienie pluralizmu i transparentności nadawców (wymogi programowe, własnościowe).

4. Wyjątki ustawowe (art. 43 ustawy o radiofonii i telewizji) – koncesja nie jest wymagana, gdy:
   • Program jest rozprowadzany wyłącznie w systemie przewodowym w jednym budynku lub zasięgu ≤ 250 abonentów kablowych.
   • Odbiorniki i nadajniki należą do jednego przedsiębiorcy i program ma charakter wewnętrzny (np. kanał pracowniczy w zakładzie).
   • Nadawanie odbywa się wyłącznie przez internet (OTT) – obecnie nie jest to „rozpowszechnianie” w rozumieniu ustawy, ale trzeba zgłosić usługę VOD do rejestru KRRiT 30 dni przed startem (art. 47g).
   • Radioamatorska telewizja ATV – możliwa tylko dla licencjonowanych krótkofalowców, pasma 70 cm / 23 cm, wyłącznie niekomercyjnie i z ograniczoną mocą.
   • Urządzenia bardzo małej mocy (SRD – Short Range Devices) w pasmach zharmonizowanych – praktycznie bezużyteczne do regularnej emisji DVB-T, bo ERP ≤ 10 mW.

5. Konsekwencje nielegalnej emisji
   • Administracyjne: natychmiastowe nakazy wyłączenia, konfiskata sprzętu, kary finansowe (do 3 % rocznego przychodu).
   • Karne: grzywna, ograniczenie wolności lub więzienie do 2 lat (art. 52 ustawy RTV, art. 208 PT).
   • Cywilne: roszczenia od legalnych operatorów za zakłócenia sygnału.

Aktualne informacje i trendy

• Migracja naziemnej telewizji na DVB-T2/HEVC (2022-2024) – większe zagęszczenie multipleksów, jeszcze bardziej restrykcyjne planowanie widma.
• 5G Broadcast (FeMBMS) – pilotaże w UE; również będzie licencjonowane, prawdopodobnie w modelu koncesyjnym.
• OTT/VOD – gwałtowny wzrost; ustawodawca pracuje nad objęciem wybranych usług (np. live-stream 24/7) lżejszym reżimem notyfikacyjnym.

Wspierające wyjaśnienia i detale

Przykład interferencji: nadajnik DVB-T o mocy 10 W ERP w paśmie UHF, ustawiony bez koordynacji w centrum miasta, potrafi „wyciąć” kilka legalnych multipleksów w promieniu >10 km – poziom sygnału zakłócającego ≈ –65 dBm przy antenie dachowej.

Tabela – czy potrzebuję koncesji?

Aspekty etyczne i prawne

• Prawo do informacji vs. ochrona ładu w eterze.
• Równe szanse rynkowe – koncesja ogranicza „dziką” konkurencję, ale zabezpiecza transparentność własności mediów.
• Bezpieczeństwo publiczne – brak zakłóceń krytycznych systemów łączności.

Praktyczne wskazówki

1. Sprawdź, czy Twoja usługa kwalifikuje się jako „rozpowszechnianie programu”.
2. Jeśli tak – przygotuj: biznes-plan, ramówkę, strukturę właścicielską, raport o wpływie na pluralizm.
3. Złóż wniosek o koncesję (KRRiT) i rezerwację częstotliwości (UKE) – czas ≈ 6-12 mies.
4. Rozważ alternatywę: streaming OTT lub sieć kablowa ≤ 250 abonentów – wymogi znacznie prostsze.
5. Testy RF realizuj z pozwoleniem czasowym UKE (formularz „zgoda eksperymentalna”).

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Niewykluczone, że w przyszłości część linearnych kanałów OTT zostanie objęta formą „lekkiej koncesji” (implementacja nowej dyrektywy AVMSD) – śledź projekty legislacyjne.
• Na pograniczu prawa pozostają mikronadajniki HDMI-RF (tzw. modulatory head-end); dopóki działają poniżej 50 µV/m na granicy posesji, UKE traktuje je jako urządzenia SRD.

Sugestie dalszych badań

• 5G Broadcast i dynamiczna redystrybucja widma (spectrum sharing).
• Modele licencyjne w innych krajach UE (community TV, local low-power).
• Konwergencja usług – czy OTT przejmie w całości funkcje naziemnego nadawania.

Krótkie podsumowanie

Nadawanie telewizji w eterze bez koncesji i bez pozwolenia radiowego jest w Polsce nielegalne i zagrożone poważnymi karami. Legalnie można uniknąć koncesji tylko w ściśle zdefiniowanych, technologicznie ograniczonych sytuacjach (sieci zamknięte, streaming internetowy, hobbystyczne ATV). Dla każdego innego scenariusza niezbędne jest przejście pełnej procedury KRRiT + UKE.