Luz zaworowy w koparko-ładowarce CAT: wartości i regulacja

Pytanie

Luz zawór koparko ładowarka cat silnik cztery cylindry

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Dokładna wartość luzu zaworowego zależy od modelu i numeru seryjnego silnika zainstalowanego w koparko-ładowarce CAT.
• Najczęściej spotykane czterocylindrowe jednostki i typowe wartości (na zimnym silniku) to:
  • Perkins 1004/1104 (CAT 3054/3054C) – ssący 0,20-0,25 mm (0,008-0,010"), wydechowy 0,45 mm (0,018") lub 0,35-0,40 mm w nowszych wersjach.
  • CAT C4.4 ACERT – ssący 0,35 mm, wydechowy 0,35 mm.
• Jeżeli nie znasz dokładnego modelu, odczytaj tabliczkę znamionową silnika i sprawdź dane w instrukcji serwisowej – to jedyne w 100 % pewne źródło.

Szczegółowa analiza problemu

1. Funkcja luzu zaworowego
   Mechanizm rozrządu wydłuża się termicznie podczas pracy. Minimalna szczelina (luz) zapobiega niedomykaniu się zaworów na gorącym silniku. Zbyt mały luz = utrata kompresji i wypalenie gniazd; zbyt duży luz = hałas, spadek mocy, szybsze zużycie krzywek.

2. Najczęściej stosowane silniki w koparko-ładowarkach CAT
   • Seria C/D/E (np. 428C, 432D, 434E) – silnik Perkins 1004/1104 lub CAT 3054C.
   • Seria F/F2 (np. 428F2, 432F2) – silnik CAT C4.4 ACERT (wytwarzany przez Perkins jako rodzina 1204F).
   • Jednostki wcześniejsze (B-ka, 416B) – Perkins 4.236 lub CAT 3054 bez turbodoładowania.

3. Typowe specyfikacje fabryczne (na zimno, ±0,05 mm)	Silnik	Ssący	Wydechowy	Źródło*
   Perkins 1004/1104 (CAT 3054)	0,20-0,25 mm	0,45 mm (starsze) / 0,35-0,40 mm (nowsze)	JustAnswer, Perkins WSM
   CAT C4.4 ACERT	0,35 mm	0,35 mm	CAT SEBU8832-33
   Perkins 4.236	0,25 mm	0,30 mm	Perkins OMM

   *dokładne numery biuletynów w sekcji „Aktualne informacje”.

4. Procedura regulacji (skrót)
   a) Silnik schłodzić < 60 °C, odłączyć minus akumulatora, zdjąć pokrywę zaworów.
   b) Ustawić tłok cyl. 1 w GMP suwu sprężania (kolejność zapłonu 1-3-4-2).
   c) Regulować zawory wg tabeli producenta lub metodą „mijania się” (4 ↔ 1, 2 ↔ 3).
   d) Szczelinomierz musi przechodzić z wyraźnym, lecz lekkim oporem.
   e) Skontruj nakrętkę, ponownie zweryfikuj luz, wykonaj dwa pełne obroty wałem i sprawdź kontrolnie.
   f) Zamontuj nową uszczelkę pokrywy, dokręć śruby z właściwym momentem.

Aktualne informacje i trendy

• Od 2019 r. CAT stopniowo zastępuje silniki Perkins‐C4.4 wariantami Stage V (1204J/EU Stage V); luz zaworowy pozostaje 0,35/0,35 mm, ale procedura przewiduje obligatoryjną kontrolę co 1000 mth zamiast 2000 mth.
• Coraz częściej stosuje się hydrauliczne popychacze w małych silnikach (np. CAT C3.6), eliminując potrzebę regulacji – trend, który prawdopodobnie rozszerzy się na maszyny średniej klasy w ciągu najbliższych 5-7 lat.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Wersje 3054 z końcówką ‑E lub ‑B mogą mieć śr. śruby regulacyjnej TORX T27; wcześniejsze – śruba płaska 5/16".
• Typowe momenty kontr‐nakrętki: 35-40 Nm (Perkins), 43 Nm (C4.4); zawsze weryfikuj w SMCS 1104-010.
• Gęsty olej lub sadza pod pokrywą to sygnał, że interval wymiany oleju jest przekraczany – może wpłynąć na pomiar luzu (popychacze nie cofają się pełnie).

Aspekty etyczne i prawne

• Prace przy rozrządzie wykonuje się przy odłączonym zasilaniu i zablokowanym osprzęcie – wymóg BHP.
• W UE czynności serwisowe muszą być zgodne z Dyrektywą Maszynową 2006/42/WE i wytycznymi producenta; naruszenie procedury może unieważnić gwarancję lub ubezpieczenie.
• Zużyty olej, uszczelki i czyściwo podlegają utylizacji jako odpady niebezpieczne (kod 13 02 05*).

Praktyczne wskazówki

• Notuj zmierzone wartości przed regulacją – ułatwia to diagnostykę zużycia wałka rozrządu.
• Stosuj szczelinomierze listewkowe z hartowanej stali; tanie „łukowe” bywają niedokładne o ≥ 0,02 mm.
• Po regulacji uruchom silnik, odsłuchaj – metaliczny stuk w zakresie 1500-1800 obr/min oznacza zbyt duży luz; nieregularne „pufanie” w dolocie – zbyt mały.
• Przy mocno zużytych dźwigienkach różnica luzu między końcem a początkiem śruby przekracza 0,10 mm – wymień dźwigienki.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Dane w internecie bywają sprzeczne (np. fora podają 0,30 mm dla wszystkich zaworów C4.4 – niezgodne z SEBU8832-33).
• Starsze silniki Perkins (4.236) dopuszczają regulację „na gorąco”; w silnikach z popychaczami rolkowymi (3054E) producent tego zabrania.
• Jeśli luz zmienia się samoczynnie między przeglądami – sprawdź osiowe luzy wałka i zużycie dźwigienek; regulacja nie rozwiązuje przyczyny.

Sugestie dalszych badań

• Analiza trendu stosowania zaworów z powłoką DLC w małych dieslach – wpływ na interwały regulacyjne.
• Porównanie trwałości rozrządu przy różnych specyfikacjach oleju (CK-4 vs FA-4).
• Implementacja czujników położenia zaworów do predykcyjnej diagnostyki w maszynach off-highway.

Krótkie podsumowanie

Aby ustawić luzy zaworowe w czterocylindrowym silniku koparko-ładowarki CAT:

1. Ustal model/nr seryjny silnika.
2. Zgodnie z serwisówką dobierz wartość (najczęściej 0,20-0,25 mm ssący i 0,35-0,45 mm wydechowy; C4.4 = 0,35/0,35).
3. Na zimnym silniku ustaw cylinder 1 w GMP sprężania, reguluj w kolejności zapłonu 1-3-4-2, stosując szczelinomierz.
4. Sprawdź ponownie po dwóch obrotach, załóż nową uszczelkę pokrywy, doprowadź silnik do temperatury roboczej i zweryfikuj odsłuchowo.

Prawidłowo ustawione luzy gwarantują pełną kompresję, mniejsze zużycie paliwa i dłuższą żywotność głowicy.