Makita DMR108N – brak odbioru PR 1 Polskie Radio na 225 kHz LW, zakres AM od 522 kHz

Pytanie

Robiąc zakup radia Makita 108 N nie mam możliwości wstrojenia programu pierwszego Polskiego radia częstotliwość 525 kHz . Dlaczego radio zostło dopuszczone na nasz rynek.

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Radio Makita DMR108N nie odbiera Programu 1 Polskiego Radia, ponieważ stacja ta nadaje obecnie wyłącznie na falach długich (225 kHz), a odbiornik obsługuje tylko pasma FM (87,5-108 MHz) i AM-MW (522-1710 kHz).
• Urządzenie zostało legalnie wprowadzone na rynek, gdyż spełnia unijne dyrektywy (RED, LVD, EMC, RoHS) i w deklarowanych zakresach pracuje zgodnie ze specyfikacją; prawo nie wymaga obsługi wszystkich istniejących pasm radiowych.

Kluczowe punkty

• PR 1 nie nadaje na 525 kHz (pasmo MW), lecz na 225 kHz (pasmo LW).
• Makita DMR108N nie posiada toru LW; zakres AM zaczyna się od 522 kHz.
• Od 2015 r. Polskie Radio zakończyło emisję na falach średnich; LW pozostało jedynym analogowym nośnikiem ogólnokrajowym PR 1.
• Dopuszczenie produktu do sprzedaży wymaga jedynie zgodności z dyrektywami i deklarowaną funkcjonalnością, nie zaś gwarancji odbioru każdej stacji.

Szczegółowa analiza problemu

1. Teoretyczne podstawy
   – Zakres LW (148,5-283,5 kHz) wymaga innego filtru wejściowego, mieszacza i — co szczególnie istotne w urządzeniach przenośnych — większej anteny ferrytowej.
   – Współczesne układy „all-in-one” dla radiów budowlanych (np. NXP TEF662x, Silicon-Labs Si473x) z zasady zawierają tylko FM i MW; wersje LW są rzadko zamawiane, bo LW praktycznie zanikło poza Polską, Francją i Algierią.
2. Przyczyny projektowe
   – Redukcja kosztów (pominięcie cewki LW i dodatkowych przełączników).
   – Segmentacja rynku — radio budowlane ma zapewniać głównie muzykę z FM/Bluetooth, a nie pasma o malejącym znaczeniu.
3. Dlaczego 525 kHz?
   – To jedna z najniższych częstotliwości w paśmie MW; użytkownik prawdopodobnie założył, że PR 1 nadaje tam „gdzieś w okolicy 500 kHz”. Faktyczny nadajnik LW w Solcu Kujawskim pracuje na 225 kHz z emisją A3E 1 MW mocy.
4. Regulacje i certyfikacja
   – Dyrektywa RED 2014/53/UE wymaga jedynie: (a) efektywnego wykorzystania widma w pasmach, w których urządzenie pracuje, (b) braku zakłóceń.
   – Zakres pasm odbiorczych jest dobrowolną deklaracją producenta. Brak LW nie narusza żadnych norm, dlatego radio otrzymało znak CE i mogło trafić do sprzedaży w Polsce.

Aktualne informacje i trendy

• W 2023-2024 r. trwa dalsze wygaszanie analogowego MW/LW w Europie (m.in. Czechy, Rumunia, Francja ograniczyły emisję).
• Rynek konsumencki przeszedł na FM, DAB+ i streaming internetowy; dostawcy modułów radiowych masowo rezygnują z LW.
• W Polsce rozwijana jest sieć DAB+ (MUX-R1, MUX-R3); PR 1 jest w nich obecny z pokryciem ~70 % populacji.
• Trend przyszłości: integracja modułów SDR w elektronarzędziach z Wi-Fi/BT dla usług IoT i strumieniowania, LW nie będzie wspierane.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Jeśli rzeczywiście chce Pan słuchać PR 1 na tym radiu:
– Dostroić FM (lokalne nadajniki PR 1: np. Warszawa 92,4 MHz, Kraków 91,0 MHz, w zależności od regionu).
– Sparować radio przez Bluetooth z telefonem i odtwarzać stream internetowy (48 kb/s HE-AAC, HLS).
• Technicznie możliwe jest zewnętrzne „konwerter-down-mixer” LW→MW (np. układ NE602 + heterodyna ~297 kHz), lecz to rozwiązanie hobbystyczne i nieusankcjonowane przez Makitę.

Aspekty etyczne i prawne

• Producent nie wprowadza konsumenta w błąd; w instrukcji jasno wskazano obsługiwane pasma.
• Brak LW może jednak ograniczać dostęp do informacji w sytuacjach kryzysowych — kwestia podnoszona przez organy obrony cywilnej.
• Użytkownik powinien otrzymać transparentną informację od sprzedawcy; brak takiej informacji można rozpatrywać w świetle ustawy o prawach konsumenta (nie jako wada produktu, lecz jako niepełna informacja handlowa).

Praktyczne wskazówki

1. Sprawdź lokalną częstotliwość FM PR 1 na stronie emi.emitel.pl lub w aplikacji „Radio Polska”.
2. Jeśli pracujesz w terenie z kiepskim sygnałem FM:
   – Użyj smartfona LTE/5G + hotspot i streamowania; radio Makita zagra jako głośnik.
   – Rozważ zakup modelu Makita DMR112/115 (mają DAB+).
3. Unikaj zakłóceń AM: odsuń radio od zasilaczy impulsowych i przewodów maszyn budowlanych; w razie potrzeby obróć odbiornik (antena ferrytowa ma charakterystykę „ósemkową”).

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Nadajnik LW w Solcu może zostać wyłączony po 1 X 2026 (decyzja polityczna, brak gwarancji kontynuacji).
• W starszych katalogach Makity pojawiały się oznaczenia „AM 522-1710 kHz” bez słowa „MW”, co bywa mylące dla klientów liczących na LW.

Sugestie dalszych badań

• Analiza opłacalności utrzymywania jedynego nadajnika LW w UE z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa.
• Konstrukcja niskokosztowego konwertera LW→MW dla odbiorników pozbawionych LW.
• Porównanie efektywności energetycznej nadajników LW vs DAB+ przy pokryciu ogólnokrajowym.

Krótkie podsumowanie

Radio Makita DMR108N nie ma toru fal długich, więc nie odbierze PR 1 emitowanego na 225 kHz. Stacja nie nadaje na 525 kHz, a zakres AM urządzenia zaczyna się od 522 kHz. Z prawnego punktu widzenia wszystko jest zgodne z normami UE — produkt realizuje funkcje zadeklarowane przez producenta. Aby słuchać PR 1, należy przełączyć się na FM, DAB+ (w modelach z tą funkcją) lub streaming internetowy przez Bluetooth.