Jak zwiększyć prędkość w melex 392
• Najprostszym, a przy tym stosunkowo bezpiecznym sposobem zwiększenia prędkości Melexa 392 jest odblokowanie lub przeprogramowanie fabrycznego sterownika AC (Curtis/Sevcon) tak, aby używał mapy prędkości homologowanej wersji 43 km/h.
• Jeżeli to nie wystarczy, kolejne opcje to: podniesienie napięcia instalacji (np. z 48 V → 60/72 V), zmiana przełożenia (lub średnicy kół) oraz wymiana silnika na 8 kW.
• Każda z tych modyfikacji wymaga weryfikacji hamulców, zawieszenia i zgodności z prawem (w Polsce pojazd wolnobieżny ≦ 25 km/h).
Kluczowe punkty
– Sprawdź, czy ograniczenie jest wyłącznie programowe – w wielu egzemplarzach sterownik jest zablokowany do 25 km/h, choć konstrukcyjnie pozwala na 43 km/h.
– Zachowaj kompatybilność elektryczną (silnik, stycznik, ładowarka).
– Każda ingerencja może unieważnić homologację i gwarancję.
A. Programowe odblokowanie sterownika (rekomendowane jako pierwsze)
• Parametry do zmiany: Maximum Vehicle Speed, Field Weakening %, RPM Limit.
• Osiągalna prędkość: 35–43 km/h bez ingerencji mechanicznej.
• Narzędzia: Curtis 1313, Sevcon Handset, ewentualnie interfejs CAN-USB + oprogramowanie producenta.
B. Zwiększenie napięcia systemu
• 48 V → 60 V (+25 %) ⇒ teoretyczny wzrost prędkości ≈ 25 %.
• Wymagania: sterownik i silnik z dopuszczeniem 72 V, ładowarka 60 V, stycznik 60 V, DC-DC 60 → 12 V.
• Ryzyko: przegrzewanie silnika, skrócenie żywotności izolacji, wyższe prądy szczytowe.
C. Zmiana przełożenia mechanicznego / średnicy kół
• Nowy most o przełożeniu np. 16 : 1 lub koła o Ø +10 %.
• Spadek momentu na kołach – problem przy pełnym ładunku i na wzniesieniach.
D. Wymiana silnika (upgrade 5 kW → 8 kW)
• Wymiana obejmuje: silnik, sterownik ≥ 350 A, grubsze przewody 2 × 35 mm², ewentualne chłodzenie wymuszone.
• Mocniejszy silnik pozwala na mniejsze osłabienie pola i dłuższe utrzymywanie prędkości.
• Przy przełożeniu 20 : 1, kole 18″ (0,457 m) i 3000 RPM silnika:
\[
v = \frac{\pi \cdot d \cdot \text{RPM}}{60 \cdot i} = \frac{3{,}1416 \cdot 0{,}457 \cdot 3000}{60 \cdot 20} \approx 36\,\text{km/h}
\]
Podnosząc napięcie o 25 % i dopuszczając 3800 RPM:
\[
v' \approx 36 \cdot \frac{3800}{3000} \approx 45\,\text{km/h}
\]
• Nowe serie Melexa (392 N.Classic, 390) fabrycznie oferują 43 km/h w homologacji N1-BEV; ograniczenie 25 km/h dotyczy wersji wolnobieżnej.
• Przejście z AGM na litowe LiFePO₄ (72 V/8 kW) staje się standardem; kontrolery pracują w polu osłabionym przy > 48 V.
• Sterowniki AC obsługują diagnostykę OTA (over-the-air) – możliwa zdalna aktualizacja map bez fizycznej ingerencji.
• Field weakening (osłabienie pola): redukcja prądu wzbudzenia w silniku sepex/AC w górnym zakresie obrotów, pozwala zwiększyć RPM przy spadku momentu – stosowane w sterownikach Curtis/Sevcon.
• Wpływ na zasięg: wzrost prędkości o 20 % zwiększa zużycie energii o ok. 40 % (kwadratowa zależność od prędkości).
• Chłodzenie: powyżej 40 km/h prąd RMS rośnie, wskazana dodatkowa turbina 12 V na wymienniku silnik-most.
• Prawo o ruchu drogowym: pojazd wolnobieżny (art. 2.47, ≤ 25 km/h) po modyfikacji traci status pojazdu wolnobieżnego; wymagana ponowna homologacja i rejestracja (kategoria N1 lub L7e).
• Ubezpieczenie OC/AC nieważne po nielegalnym tuningu.
• Odpowiedzialność cywilna i karna za wypadki spowodowane niedozwolonym przekroczeniem prędkości konstrukcyjnej.
• Silniki szczotkowe DC z wcześniejszych roczników 392 (series wound) nie tolerują > 3200 RPM; w tych wersjach modyfikacje ogranicz do software’u i koła +10 %.
• Nie wszystkie mosty 20 : 1 mają wymienne koła zębate; dostępność części jest ograniczona.
• Przy konwersji na 72 V konieczna izolacja nadwozia do 100 V DC (wymóg PN-EN 61010-1 dla maszyn).
• Porównanie wydajności sterowników Curtis 1238 vs Sevcon Gen4 przy 60 V (testy na hamowni podwoziowej).
• Wpływ algorytmów regenerative braking na równowagę energetyczną po podniesieniu prędkości.
• Ocena wytrzymałości łożysk głównych silnika AC przy 4000 RPM (badania wibracyjne).
– Melex 392 można względnie łatwo przyspieszyć do ~ 43 km/h metodą programową, wykorzystując możliwości fabrycznego sterownika AC.
– Dalsze modyfikacje (napięcie, przełożenie, silnik 8 kW) dają 45–55 km/h, lecz wymagają gruntownej przebudowy, większych nakładów finansowych i ponownej homologacji.
– Priorytetem pozostaje bezpieczeństwo (hamulce, zawieszenie, chłodzenie) oraz legalność na drogach publicznych.
– Rekomenduję rozpoczęcie od diagnostyki i konsultacji z autoryzowanym serwisem Melex; dopiero potem rozważyć głębszy tuning lub zakup nowszego modelu 390/392 N.Classic w wersji homologowanej na 43 km/h.
