Mercedes OM621 – wymiana pompy wtryskowej Bosch, ustawienie kąta, uszczelnienia Vitondiesel

Pytanie

wymiana pompy wtryskowej w silniku om621

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• W silniku Mercedes-Benz OM621 pompę wtryskową Bosch rzędową demontuje się po ustawieniu wału korbowego w pozycji 24-26° przed GMP (BTDC) pierwszego cylindra w suwie sprężania, montuje nową (lub zregenerowaną) na nowych uszczelkach i podkładkach, a następnie koryguje kąt początku tłoczenia metodą przelewową lub zegarową do tolerancji ±0,5°.
• Kluczowe punkty: absolutna czystość, blokada wału, oznaczenie/zweryfikowanie znaków synchronizacyjnych, dokładne momenty dokręcania, pełne odpowietrzenie układu oraz kontrola szczelności i parametrów pracy po uruchomieniu.

Szczegółowa analiza problemu

1. Przygotowanie
   • Pojazd na równej powierzchni, akumulator odłączony.
   • Narzędzia: klucz dynamometryczny, blokada wału, ściągacz koła zębat. pompy, klucze „półotwarte” do przew. wys.ciśn., zestaw uszczelnień Bosch OM621/OM615.
   • Dokumentacja: suplement serwisowy „OM615/616/621/636 – Diesel Engines” (najnowsza edycja 2021 w formie PDF ‑ patrz sekcja „Aktualne informacje”).

2. Ustawienie silnika
   • Obracać wałem w kierunku pracy silnika, aż znacznik 0 T (OT) na kole pasowym minie wskaźnik.
   • Zatrzymać na 24–26° BTDC (wartość w zależności od podtypu: 24° – 621.910/912, 26° – 621.918; tolerancja fabryczna ±0,5°).
   • Zweryfikować suw sprężania: oba zawory cyl. 1 zamknięte.

3. Demontaż starej pompy
   • Oznaczyć położenie korpusu względem kołnierza (biały marker/foto).
   • Odłączyć przewody niskiego i wysokiego ciśnienia, linkę regulatora, powrót oleju.
   • Poluzować śruby mocujące, zdjąć koło zębate za pomocą ściągacza (stożek, N M12 ×1.5, moment odkręcania ~45 Nm + 90°).
   • Ostrożnie wysunąć pompę, zabezpieczyć otwór czystą szmatką.

4. Montaż nowej pompy
   • Powierzchnie przylgowe oczyścić, nałożyć nową uszczelkę.
   • Ustawić znak „Start-line” (nacięcie na piaście) pompy w pozycji fabrycznej.
   • Wsunąć pompę w gniazdo, wstępnie przykręcić śruby (25 Nm).
   • Zamocować koło zębate: 45 Nm + 90° (olej na gwincie, nie na stożku).

5. Precyzyjna korekta kąta początku wtrysku
   Metoda przelewowa (najczęściej stosowana w warsztatach klasycznych Diesli):
   a) Odkręcić króciec wysokiego ciśnienia cyl. 1, wyjąć sprężynkę i zaworek.
   b) Wkręcić pusty korpus, podłączyć przezroczystą kapilarę.
   c) Dopuścić paliwo pompką ręczną.
   d) Powoli obracać wałem w kierunku pracy – moment, w którym paliwo w kapilarze zaczyna się przemieszczać, to początek tłoczenia.
   e) Skala koła pasowego musi wskazywać wartość katalogową. Jeśli nie – poluzować trzy śruby kołnierza i obrócić korpus:
   • w stronę silnika → opóźnienie (mniejszy kąt),
   • od silnika → przyspieszenie (większy kąt).
   f) Dokręcić śruby, ponownie zweryfikować.

   Alternatywa: czujnik zegarowy (1 mm / 95–97 µm skoku tłoczka = 24–26° BTDC, wg danych Bosch).

6. Odpowietrzenie i pierwsze uruchomienie
   • Odpowietrzyć filtr, korpus pompy, a następnie każdy przewód wysokiego ciśnienia przy wtryskiwaczu.
   • Kręcić rozrusznikiem do momentu pojawienia się paliwa bez pęcherzyków i dokręcić nakrętki 22 Nm.
   • Uruchomić silnik, skontrolować wycieki, dymienie, równość biegu (800 ± 50 obr/min).

7. Weryfikacja parametrów
   • Ciśnienie otwarcia wtryskiwaczy: 135-145 bar (korekta podkładkami).
   • Kąt statyczny pompy: 24–26° BTDC ± 0,5° (oscyloskop/czujnik Hall).
   • Temperatura płynu i oleju robocza – ewentualna fine-tuning kąta o ±1° dla minimalnego zadymienia i stuków.

Aktualne informacje i trendy

• Najnowsze zestawy uszczelnień do pomp M-Bosch (Vitondiesel® 2023) są odporne na B30-B100, co redukuje ryzyko spęcznienia gum przy paliwach z bioestrami.
• Dostępne są regenerowane pompy z powłokami DLC na tłoczkach (mniejszy luz wewnętrzny, lepsze rozruchy na zimno).
• Warsztaty klasycznych Diesli wykorzystują obecnie cyfrowe stroboskopy na czujnikach drgań przewodu wysokiego ciśnienia, co przyspiesza korektę kąta bez konieczności procedury przelewowej.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• 47° BTDC występujące w części źródeł odnosi się do KĄTA WAŁKA POMPY (1 obrót = 2 x obrót wału), stąd po przemnożeniu przez ½ otrzymujemy ok. 23-24° na wale – zgodne z wartościami fabrycznymi.
• Pompa M-Bosch w OM621 jest smarowana olejem silnikowym – kanał zasilający należy przepłukać w trakcie wymiany, by nie pozostawić drobin metalu z uszkodzonej pompy.

Aspekty etyczne i prawne

• Układ wtryskowy Diesla podlega przepisom ADR (potencjalne wycieki paliwa).
• Niewłaściwe ustawienie kąta może zwiększać emisję NOx i sadzy, co w pojazdach zabytkowych może skutkować negatywnym wynikiem badania technicznego.
• Zużytą pompę należy oddać do firmy posiadającej pozwolenie na odzysk odpadów niebezpiecznych (kod 160801).

Praktyczne wskazówki

• Zawsze wymieniaj filtr paliwa jednocześnie; przy niskim podciśnieniu filtracja jest krytyczna.
• Jeśli brakuje blokady wału – prosty wskaźnik GMP (śruba M6 + zegar czujnikowy w gnieździe świecy żarowej) umożliwi dokładniejsze pozycjonowanie.
• Pierwszy rozruch po wymianie wykonuj przy całkowicie otwartym pedale „gazu”; regulator mechaniczny szybciej wypełni wykonane powietrzem przewody.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Starsze wersje 621.912 (pontony) mogą mieć inny klucz zabieraka (6-wypust zamiast 12-wypustu) – konieczna kontrola przed zamówieniem pompy.
• Niektóre egzemplarze posiadają dodatkowy korektor wysokościowy (wewnętrzny regulator). Jego niewłaściwe ustawienie fałszuje rzeczywisty kąt wtrysku.
• Silniki po wymianie na elektroniczne świece żarowe (glow-control) wymagają resetu sterownika grzania, by uniknąć fałszywej diagnozy „trudny rozruch”.

Sugestie dalszych badań

• Porównanie skuteczności metod ustawiania (przelewowa vs. czujnik drgań przewodu) dla klasycznych pomp M-Bosch.
• Ocena trwałości nowych uszczelnień Fluoro-HNBR w paliwach B30-B100.
• Analiza wpływu mikrododatków cetanowych na kąt samozapłonu i konieczny kąt statyczny wtrysku w OM621.

Krótkie podsumowanie

Wymiana pompy wtryskowej w OM621 wymaga skrupulatnego utrzymania łańcucha czystości, właściwego ustawienia wału (24–26° BTDC), precyzyjnej kalibracji początku tłoczenia oraz pełnego odpowietrzenia. Nowoczesne materiały uszczelniające i narzędzia diagnostyczne ułatwiają proces, jednakże błędy w synchronizacji natychmiast odbijają się na kulturze pracy i emisji spalin. W razie wątpliwości kluczowe jest odwołanie się do aktualnej dokumentacji serwisowej i/lub specjalistycznego warsztatu klasycznych układów Diesla.