Mercedes Viano W639 – siła wspomagania kierownicy, diagnostyka, płyn, pompa, EHPS, EPS

Pytanie

siła wspomagania viano

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• W Mercedesie Viano (W639) siła wspomagania kierownicy jest fabrycznie regulowana elektronicznie (układ elektro-hydrauliczny) i zależy głównie od prędkości pojazdu oraz stanu układu.
• Użytkownik nie ma przewidzianej w instrukcji „gałki” do jej zmiany; ewentualne korekty wykonuje się przez diagnostykę STAR/Xentry lub usunięcie usterek (płyn, pompa, czujniki).
• Gdy wspomaganie jest zbyt słabe lub zbyt mocne, sprawdź w pierwszej kolejności poziom i typ płynu, nieszczelności, ciśnienie pompy (~120 bar), stan paska napędowego i błędy w module EHPS.

Kluczowe punkty
• W Viano 2003–2010 dominują układy EHPS, po 2010 r. spotyka się już EPS (w pełni elektryczne).
• Regulacja = diagnostyka + kodowanie wariantu + ewentualna kalibracja czujnika kąta skrętu.
• Najczęstsze przyczyny spadku siły: niski/zużyty płyn, zużyta pompa, luzy w przekładni, błędy prędkości/CAN.

Szczegółowa analiza problemu

1. Architektura układu
   a) EHPS (Electro-Hydraulic Power Steering) – elektryczny silnik napędza pompę hydrauliczną; ciśnienie robocze ~120 bar, wydajność 80–100 l/h (np. pompy SKV 10SKV162, 10SKV107).
   b) EPS (Electric Power Steering) – silnik elektryczny bezpośrednio wspomaga przekładnię; siła modulowana w sterowniku, silniejsza przy małej prędkości, słabsza przy dużej.

2. Elementy wpływające na siłę wspomagania
   • Płyn: specyfikacje ATF Dexron III (4-cyl.) lub MB 345.0 / CHF11S (V6).
   • Pompa/siłownik: zużycie łopatek, wyciek, zapowietrzenie.
   • Czujnik prędkości, czujnik kąta skrętu (SAS), magistrala CAN.
   • Sterownik EHPS (wariant coding) – możliwe 3 fabryczne mapy siły (komfort/standard/sport).
   • Mechaniczne luzy w przekładni śrubowo-kulowej lub drążkach.

3. Diagnostyka (kolejność zalecana)
   1) Ocena wizualna i pomiar poziomu płynu (min./max. na bagnecie, kolor).
   2) Odczyt błędów STAR/Xentry → ESP/EHPS → SAS → CAN.
   3) Pomiar ciśnienia pompy manometrem 0–160 bar na przewodzie HP; wynik <100 bar → regeneracja / wymiana.
   4) Próba statyczna: silnik wolne obroty, skręt od blok-do-bloku, brak wycia = brak ciśnienia; szarpanie = zapowietrzenie.
   5) Kalibracja/zerowanie SAS po każdej ingerencji (wejście „Steering wheel alignment” w Xentry).

4. Teoria regulacji
   Moment wspomagania \(M_{ass}\) w EHPS:
   \[ M_{ass}=kp\,(P{out}-P{set})\,r{rack} \]
   gdzie \(k_p\) – współczynnik przekładni zaworu proporcjonalnego, \(P_{out}\) – ciśnienie pompy, \(P_{set}\) – ciśnienie referencyjne zależne od prędkości pojazdu (tablica w sterowniku).
   W EPS zamiast ciśnienia steruje się prądem silnika:
   \[ M_{ass}=ki\,I{motor} \]

5. Typowe usterki a objawy	Objaw	Najczęstsza przyczyna	Test
   Ciężka kierownica na zimno	Gęsty/zużyty płyn, zapowietrzenie	Płukanie/odpowietrzenie
   Zanik wspomagania przy manewrach	Łożyska lub łopatki pompy, niski poziom płynu	Pomiar ciśnienia
   Siła skokowo rośnie/maleje	Błąd SAS, przerwa CAN, niski akumulator	Odczyt błędów, test CAN
   „Gąbczaste” wspomaganie na postoju	Luz przekładni, wysoki luz osiowy	Regulacja śruby / regeneracja

Aktualne informacje i trendy

• Od 2020 r. Mercedes sukcesywnie zastępuje EHPS całkowicie elektrycznym EPS, integrując moduł z ADAS (Lane Keep Assist, Parktronic).
• Aktualne pompy zamiennie dostępne są głównie jako regenerowane (LUK, ZF) – wzrost cen nowych OEM o ~25 % r/r (dane Autocaros 2023/24).
• Rynek retrofitów „variable assist coding” (zmiana mapy siły) rośnie – firmy tuningowe oferują kodowanie komfort/sport bez wymiany hardware’u.
• Przyszłościowo Mercedes przechodzi na steer-by-wire (MB.EA platforma 2025), co pozwoli na całkowitą, programową modulację siły.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Płukanie układu: odłącz przewód powrotny do butelki, druga osoba uruchamia silnik max 5 s, dolewaj świeży płyn do zbiornika, aż wypływ będzie czysty (ok. 1,5 l).
• Odpowietrzenie: koła w górze, silnik pracuje, 10 pełnych skrętów lewo/prawo, kontrola poziomu.
• Pomiar ciśnienia: adapter M14×1,5 na przewód HP, manometr 0–160 bar, silnik 1500 rpm, skręt do oporu – oczekiwane 110-130 bar.
• Typowy moment potrzebny do skrętu po naprawie: 1,5–2 Nm (kiernica Ø380 mm ≈ 8–10 N na obręcz).

Aspekty etyczne i prawne

• Nielegalne jest programowe wyłączanie wspomagania lub modyfikacja mapy, która wpływa na homologowane parametry układu kierowniczego (rozp. UE 2018/858).
• Wszelkie prace przy układzie wspomagania powinny być wpisane do historii serwisowej (kwestie OC/AC przy kolizji).
• Regeneracja przekładni i pomp musi odbywać się z użyciem części z certyfikatem ECE R90 albo OEM – inaczej utrata gwarancji producenckiej.

Praktyczne wskazówki

1. Co 60 000 km lub 2 lata – pełna wymiana płynu.
2. Przy przebiegu >200 000 km – profilaktycznie zmierz ciśnienie pompy i luz przekładni.
3. Po każdym demontażu kolumny – kalibracja SAS i adaptacja ogranicznika momentu w sterowniku EHPS.
4. Używaj diagnostyki Xentry, ewentualnie iCarsoft MB V3.0 (tańszy) – odczyta bloki pomiarowe pompy, prędkości i SAS.
5. Nie stosuj płynu „uniwersalnego” – mieszanka ATF + CHF11S powoduje spienianie i niestabilne wspomaganie.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• W starszych dieslach 2.2 CDI pompa jest „tandem” (vacuum + wspomaganie) – jej zużycie objawia się również słabym podciśnieniem hamulców.
• Zbyt mocne wspomaganie może subiektywnie pogarszać „czucie” drogi; niektóre firmy przeprogramowują mapę na wariant „Sport”, co jednak zwiększa obciążenie przekładni.
• Pojedyncze fora raportują, że wymiana samego płynu na CHF11S „zmiękcza” układ – efekt wynika z niższej lepkości w niskich temp., a nie z realnej zmiany mapy momentu.

Sugestie dalszych badań

• Porównanie charakterystyk momentu vs. prędkość w EHPS i EPS (pomiar na stanowisku dynamometrycznym).
• Analiza wpływu temperatury płynu na stabilność ciśnienia w pompach łopatkowych Viano.
• Ocena trwałości regenerowanych przekładni w funkcji jakości uszczelek PTFE vs. OEM NBR.
• Monitorowanie rynku steer-by-wire w pojazdach dostawczych i potencjał retrofitów do Viana 2.0 (platforma Van.EA).

Krótkie podsumowanie

Siła wspomagania w Mercedesie Viano jest sterowana elektronicznie i – przy sprawnym układzie – automatycznie dopasowana do warunków jazdy. Jeśli odczuwasz zbyt małe lub zbyt duże wspomaganie, zacznij od kontroli płynu, ciśnienia pompy i kalibracji czujników, a następnie – w razie potrzeby – skorzystaj z diagnostyki STAR/Xentry do sprawdzenia mapy i błędów systemu. Regularna konserwacja (płyn co 60 000 km, kontrola ciśnienia i luzu) pozwoli utrzymać komfort skrętu i bezpieczeństwo układu kierowniczego.