Moment dokręcania panewek wału 2.0 TDI - szczegóły i procedury

Pytanie

Moment dokręcania panewek wału 2.0tdi

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• W większości popularnych odmian silnika 2.0 TDI (EA188 PD, EA189 CR, wczesne EA288) przyjmuje się:
  • śruby korbowodowe: 30 Nm + 90°
  • śruby podpór (stóp) głównych wału: 65 Nm + 90° + 90°
• Są to śruby typu TTY (Torque-To-Yield) – po demontażu wymienia się je na nowe.
• Aby mieć 100 % pewności, należy odczytać trzy- lub czteroliterowy kod silnika i sprawdzić procedurę w dokumentacji producenta (ELSA/erWin, Autodata).

Szczegółowa analiza problemu

1. Identyfikacja jednostki
   Kod silnika (np. BKD, BMM, CAGA, CFGB, CRLB…) definiuje materiał bloku, średnice, rodzaj śrub i kolejność dokręcania. Bez tego podanie jednej wartości byłoby obarczone dużym ryzykiem.
2. Charakter śrub TTY
   • Etap 1: dokręcenie momentem (kompensuje tarcie).
   • Etap 2/3: dokręcenie kątowe powodujące plastyczne wydłużenie śruby, co zapewnia powtarzalną siłę zacisku niezależnie od smarowania gwintu.
   • Ponowne użycie grozi pęknięciem lub niedociągnięciem.
3. Typowa procedura (przykład EA189 – CAGA/CFGB)
   a) Gwinty w bloku oczyścić, przedmuchać, posmarować cienką warstwą świeżego oleju.
   b) Dokręcanie stóp:
   – 65 Nm (kolejność od środka na zewnątrz).
   – + 90° (wszystkie)
   – + 90° (wszystkie)
   c) Dokręcanie korbowodów:
   – 30 Nm
   – + 90°
4. Narzędzia pomiarowe
   • Klucz dynamometryczny klasy II (±3 %) do momentu wstępnego.
   • Goniometr lub klucz elektroniczny z czujnikiem kąta do doginania.
   • Sonda plastigage ‑ kontrola luzu łożyskowego (65 Nm bez dalszego obrotu podczas pomiaru).

Aktualne informacje i trendy

• W grupie VAG od 2020 r. w nowszych EA288evo pojawiły się dwustopniowe śruby M12 z krótszym gwintem – procedura: 100 Nm + 90° (brak drugiego 90°).
• Warsztaty OEM coraz częściej stosują klucze dynamometryczne z zapisem danych (traceability) – wymóg ISO 9001 i IATF 16949.
• Rozwiązania w przygotowaniu: śruby z wbudowanym światłowodowym czujnikiem odkształcenia pozwalające mierzyć faktyczną siłę docisku (projekty Fraunhofer 2022–2023).

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Kolejność dokręcania: 3-2-4-1-5 (przykładowa 5-podporowa) minimalizuje elipsowanie gniazd wału.
• Jeżeli blok jest aluminiowy (niektóre USA/EU5), moment wstępny bywa zredukowany do 60 Nm.
• Dla dodatkowych śrub bocznych M8 (niektóre CRLB–CRMB): 20 Nm + 90°.

Aspekty etyczne i prawne

• Podanie niewłaściwej wartości może doprowadzić do zatarcia silnika – odpowiedzialność serwisu (K.C. art. 471).
• Stosowanie używanych śrub TTY narusza wytyczne producenta i może skutkować utratą gwarancji lub odmową uznania roszczeń.
• Ochrona środowiska: prawidłowe dokręcenie ogranicza straty tarcia i emisję CO₂.

Praktyczne wskazówki

• Przed montażem dokładnie zmierz średnice czopów i gniazd; jeśli przekroczone – szlif + nadwymiarowe panewki.
• Zaplanuj pracę tak, aby wszystkie śruby dociągnąć w jednym ciągu – zapobiega to relaksacji naprężeń.
• Po pierwszym uruchomieniu wykonaj adaptację ciśnienia oleju (VCDS/ODIS) – w niektórych CR ECU monitoruje czujnik ciśnienia w bloku.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• W starszych PD (BWX, BMN) katalog Glyco podaje 70 Nm + 90° (różny materiał śrub).
• Źródła internetowe bywają niespójne; zawsze konfrontuj z dokumentacją VIN-specyficzną.
• Uwaga na silniki po naprawach powypadkowych – gniazda M10/M12 bywają rozwiercone i wklejone helicoilem; procedura wtedy ulega zmianie.

Sugestie dalszych badań

• Porównanie rozkładu naprężeń w śrubach TTY vs. TSB (Torque-Stretch-Bolt) – możliwe obniżenie masy silnika.
• Badanie wpływu smarów montażowych z dodatkiem MoS₂ na dokładność momentu wstępnego (prace TU Graz, 2023).
• Śruby z pamięcią kształtu (NiTi) jako alternatywa dla TTY – projekty EU Horizon 2024+.

Krótkie podsumowanie

Typowe, najczęściej spotykane wartości dla 2.0 TDI to 30 Nm + 90° (korbowody) oraz 65 Nm + 2×90° (stopy główne). Są to jednak dane orientacyjne – dla pewności odczytaj kod silnika i sprawdź w ELSA/erWin lub równoważnej bazie. Stosuj nowe śruby TTY, przestrzegaj kolejności dokręcania i używaj klucza kątowego. Niepewność techniczną minimalizuje korzystanie z oficjalnych, VIN-specyficznych procedur i dokładnych narzędzi pomiarowych.