Opel Astra Z19DT 88kW – moment dokręcania śruby koła zębatego wałka rozrządu

Pytanie

momentdokrecania sruby kola zębatego walka rozrządu wsilniku z19dt opel astra 88kw

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Najczęściej spotykana w dokumentacji GM/Opel (TIS2000, Saab WIS oraz Instrukcjach Gates/Dayco) procedura dla silnika Z19DT (1.9 CDTI 88 kW, SOHC) wynosi:
  • 50 Nm + 60° + 15° (śruba jednorazowa typu TTY – Torque-To-Yield).
• W niektórych wcześniejszych wersjach oprogramowania TIS (rok prod. ≈ 2004-2005) podano wariant 70 Nm + 30°.
• Obie wartości są poprawne w zależności od daty produkcji i numeru części śruby; dlatego przed montażem należy zweryfikować procedurę po numerze VIN lub na etykiecie zestawu rozrządu.

Kluczowe punkty
• Śruba musi być nowa (TTY).
• Dokręcanie w trzech etapach z użyciem kątomierza.
• Wałek rozrządu musi być zablokowany narzędziem OEM KM-955-2 / EN-46747-2.

Szczegółowa analiza problemu

1. Konstrukcja i znaczenie połączenia

Silnik Z19DT to 8-zaworowa jednostka SOHC wywodząca się z Fiata 1.9 JTD. Koło zębate wałka rozrządu jest centralnie mocowane śrubą M12 × 1,25 (wersje do 08.2005) lub M10 × 1,25 (po 09.2005). Połączenie to przenosi pełne obciążenie napędu paska rozrządu; niewłaściwy naciąg skutkuje przestawieniem faz i kolizją tłok-zawór.

2. Źródła i rozbieżności

• TIS2000 v.1150 (Astra-H 2004-2005) – 70 Nm + 30°.
• TIS2000 v.1280 (Astra-H 2006+) i Saab WIS (9-3 MY 2007 Z19DT) – 50 Nm + 60° + 15°.
• Instrukcje producentów kitów (Gates K055569XS, Dayco KTB656) – dokładnie 50 Nm + 60° + 15°.
• Pojedyncze źródło online (docplayer) podaje 20 Nm – dotyczy ono śrub pokrywy wałka, nie śruby koła zębatego.

Rozbieżność wynika więc z trzech różnych specyfikacji śruby (M10-8.8, M12-10.9-TTY, M12-TTY krótsza).

3. Zalecane postępowanie serwisowe

1) Identyfikacja numeru VIN i daty produkcji.
2) Sprawdzenie numeru OE śruby:
– 93186755 / 55563527 (M12 TTY) → 50 Nm + 60° + 15°.
– 93170716 (M12 regular) → 70 Nm + 30°.
3) Wymiana śruby na nową, suchy montaż (bez smaru).
4) Dokręcanie w sekwencji:
a) 1. wstęp – 50 Nm,
b) 2. kąt – 60°,
c) 3. kąt – 15°.
5) Ponowne sprawdzenie blokady rozrządu i oznaczeń.

4. Podstawa teoretyczna

Śruba TTY pracuje w strefie sprężysto-plastycznej, dlatego wymaga dokręcenia kątowego po uzyskaniu początkowego momentu. Dzięki temu wstępne rozciągnięcie jest powtarzalne (niezależne od tarcia).

Aktualne informacje i trendy

• Od 2022 r. większość producentów zestawów rozrządu (INA, SKF, Gates) dołącza nalepkę z właściwą procedurą (50 Nm + 60° + 15°).
• W OEM katalogu części Opel on-line (EPC 2023) starsza śruba 93170716 jest oznaczona jako „zamieniona na 55563527” – sugerując przejście na procedurę 50 Nm + 60° + 15°.
• Warsztaty stosują klucze dynamometryczne z wbudowanym modułem pomiaru kąta (np. Gedore E-torque) poprawiając powtarzalność.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Przyrządy do blokady: zestaw obejmuje trzpień Ø 7 mm do koła zamachowego i płytkę ustalającą wałek.
• Jeśli nie ma kątomierza, stosuje się prowizoryczną podziałkę (markery lakiernicze), lecz zalecane jest narzędzie dedykowane.

Aspekty etyczne i prawne

• Nieprawidłowe dokręcenie stanowi zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym; warsztat odpowiada z tytułu rękojmi.
• Zgodnie z prawem UE (Regulacja 461/2010) można używać nie-OEM śruby, o ile spełnia specyfikację klasy wytrzymałości i procedury producenta.

Praktyczne wskazówki

• Zawsze zamawiaj kompletny kit: pasek, rolki, napinacz, śruba koła wałka + śruba koła wału.
• Po dokręceniu przekręć silnik ręcznie 2 × 360° i jeszcze raz skontroluj znaczniki.
• Po pierwszych 1000 km lub 12 h pracy wartość napięcia paska nie wymaga ponownej regulacji (napinacz automatyczny).

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Silniki produkowane dla Fiata (kod 192A8) mogą mieć inną długość śruby → 85 Nm + 45°.
• Jeśli gwint w wałku jest uszkodzony – naprawa tylko wkładką gwintową typu Time-Sert; heli-coil nie jest zalecany ze względu na obciążenia udarowe.

Sugestie dalszych badań

• Analiza porównawcza wpływu różnych procedur TTY na odkształcenie śruby (badania SEM).
• Opracowanie czujnikowego systemu weryfikacji kąta dokręcania w czasie rzeczywistym dla warsztatów.
• Monitorowanie aktualizacji TIS/EPC – GM modyfikuje wartości wraz z nowymi numerami części.

Krótkie podsumowanie

Standardowa, współcześnie obowiązująca procedura dla śruby koła zębatego wałka rozrządu w Opel Astra Z19DT 88 kW to 50 Nm + 60° + 15° przy użyciu nowej śruby typu TTY. Starsze jednostki (do ≈ 06.2005) mogą wymagać 70 Nm + 30°. Przed montażem należy sprawdzić numer części lub VIN, bezwzględnie używać blokady wałka i klucza kątowego. Dzięki temu zapewnia się prawidłowe napięcie połączenia i minimalizuje ryzyko awarii rozrządu.