MWM ustawiania zaworów
– Luz zaworów w większości rzędowych silników MWM serii D/T/TC (np. D226-4/6, TD226-6, TBD234, TCG 2016) ustawia się na ZIMNYM silniku przy typowych wartościach: ssący ≈ 0,20 mm, wydechowy ≈ 0,30 mm (dokładną wartość zawsze potwierdź w dokumentacji danego modelu).
– Kolejność pracy (zapłonów) 1-5-3-6-2-4; regulujesz wg metody „mijanki” (pary 1/6, 2/5, 3/4) lub na znakach GMP.
– Kluczowe punkty: silnik zimny < 40 °C, szczelinomierz, blokada śruby regulacyjnej, momenty dokręcające z manualu.
Dlaczego regulujemy luz?
• Kompensacja rozszerzalności cieplnej; zapobieganie niedomykania (za mały luz) i stukom/zużyciu (za duży luz).
Przygotowanie:
• Odłączyć akumulator, zabezpieczyć maszynę, usunąć pokrywę zaworów, oczyścić otoczenie.
• Narzędzia: szczelinomierze 0,15–0,50 mm, klucz do śruby regulacyjnej + kontrującej, przedłużka do obrotu wałem, dynamometr.
Ustawienie cylindra w GMP (dwie równorzędne techniki):
a) Metoda „mijanki” – zasada „suma 7” dla R6:
– Obserwuj zawory cyl. 6; gdy wydechowy kończy się zamykać, a ssący zaczyna otwierać (przekrycie) ⇒ cyl. 1 w GMP / suw sprężania → regulujesz oba zawory cyl. 1.
– Dalej: mijanka 2 → regulacja 5, mijanka 4 → regulacja 3, mijanka 1 → regulacja 6, mijanka 5 → regulacja 2, mijanka 3 → regulacja 4.
b) Metoda „na znakach”:
– Ustaw znak „0” lub „TDC” na kole zamachowym dla cyl. 1 (GMP – suw sprężania = obie dźwigienki luźne).
– Wyreguluj cyl. 1, obracaj wałem co 120° w kierunku pracy → kolejno cyl. 5, 3, 6, 2, 4.
Samo ustawienie:
– Wsuwasz szczelinomierz pod końcówkę dźwigienki; opór ma być wyczuwalny, lecz płynny.
– Poluzuj kontrę, mikrokorekta śruby, przytrzymaj, dokręć nakrętkę momentem z manualu (najczęściej 20–25 Nm).
– Kontrola ponowna – śruba potrafi się przesunąć przy dokręcaniu.
Typowe wartości luzów (na zimno):
Seria silnika (przykład) | Ssący [mm] | Wydechowy [mm] | Źródło | Uwagi |
---|---|---|---|---|
D226-4/6, TD226-6 | 0,20 | 0,30 | MWM Service Manual, 2023 | rzędowy, diesel |
TBD234 V6/V12 | 0,30 | 0,40 | MWM Edition 2022 | turbo-diesel |
TCG 2016 (gaz) | 0,35 | 0,40 | MWM GAS 2024 | kogeneracja |
TCG 2020/3016 (gaz) | 0,40 | 0,45 | MWM GAS 2024 | wysoka temp. spalin |
(jeżeli Twój model nie figuruje – sprawdź w PDF serwisowym lub na tabliczce znamionowej).
– Oficjalne wideo-tutoriale MWM (2023–2024) pokazują identyczną procedurę i potwierdzają zwiększone interwały przeglądowe: nawet 4 000 h przy pracy ciągłej w agregatach TCG.
– Nowe serie gazowe otrzymują czujniki położenia dźwigienek i zdalny monitoring pozwalający wskazać potrzebę korekty luzu (condition-based maintenance).
– Trend w silnikach off-road Tier 5/Stage V: hydrauliczne kompensatory luzu – eliminują konieczność ręcznej regulacji; w MWM rozwiązanie to pojawia się w jednostkach serii ACTEON od 2021 r.
– Różnica wartości ssący/wydechowy wynika z wyższej temperatury zaworów wydechowych → większa dylatacja → większy luz początkowy.
– Analogicznie do „reguły dziewiątek” w R4 (suma 5), w R6 używamy „reguły siódemek” (1 ↔ 6, 2 ↔ 5, 3 ↔ 4).
– Pamiętaj, że grzechotka na kole pasowym w sprężarkach śrubowych MWM obraca wałem w PRZECIWNĄ stronę do benzyn – zawsze sprawdź kierunek pracy na strzałce!
– Stosowanie nieautoryzowanych wartości może skutkować przekroczeniem norm emisji (Stage V, IMO III) – w aplikacjach stacjonarnych wpływa to na ważność certyfikatu IED.
– Dostęp do oryginalnych manuali MWM jest chroniony prawem autorskim; podczas publikacji fragmentów należy przestrzegać licencji.
– Prace przy otwartym rozrządzie wymagają odłączenia zasilania i respektowania BHP (PN-EN 60204-1).
– Używaj szczelinomierza listkowego w jednym kawałku; „składane scyzoryki” potrafią fałszować pomiar przez sprężynowanie.
– Lekki film olejowy na szczelinomierzu ułatwia odczyt, ale po wszystkim wytrzyj nadmiar, by nie zwiększać tarcia.
– W agregatach prądotwórczych warto skojarzyć regulację zaworów z wymianą filtra powietrza – demontaż pokrywy daje dobry dostęp do kolektora.
– Niektóre wersje silników z układem common-rail (np. Deutz/MWM 4.1–7.8 L) mają inne wartości (0,35/0,35 mm) i osobną procedurę kalibracji popychaczy – nie stosuj tu „klasycznych” danych.
– Zużycie końcówek dźwigienek („kielich”) powoduje mylny odczyt – jeżeli po regulacji wciąż słychać stuk, zmierz głębokość zużycia czujnikiem zegarowym.
– Automatyczna diagnostyka luzu zaworowego poprzez pomiary akustyczne (AI-NVH).
– Trwałość powłok DLC na końcówkach popychaczy w silnikach gazowych wysokometanowych.
– Porównanie wpływu długości interwału serwisowego (2 000 vs 4 000 h) na stabilność luzu w serii TCG 3016.
Regulacja luzów zaworowych w silnikach MWM opiera się na:
1) prawidłowej kolejności (1-5-3-6-2-4) i metodzie „mijanki” lub GMP,
2) typowych wartościach 0,20 mm (ssący) / 0,30 mm (wydechowy) dla większości silników diesla serii D/T,
3) dokładnym, zimnym pomiarze i pewnym zablokowaniu śruby regulacyjnej,
4) weryfikacji po dwóch pełnych obrotach wału.
Stosowanie się do powyższych zasad gwarantuje nie tylko cichszą, bardziej elastyczną pracę jednostki, ale – co istotne – przedłuża żywotność gniazd zaworowych i wałka rozrządu, a w konsekwencji obniża koszty eksploatacji.