Mysz Logitech, Razer świeci po wyłączeniu komputera – zasilanie USB +5VSB, BIOS ErP, Windows Fast Startup

Pytanie

mysz się świeci po wyłączeniu komputera

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Dlaczego mysz świeci po wyłączeniu komputera?
  Port USB, do którego jest podłączona, zasilany jest z linii +5 VSB (stand-by) zasilacza ATX, która pozostaje aktywna, by umożliwić funkcje „Wake-on-USB”, szybkie uruchamianie i ładowanie urządzeń.
• Jak to wyłączyć?
  Najpewniej w BIOS/UEFI: aktywuj tryb ErP/EuP lub wyłącz „USB Power after Shutdown”, ewentualnie w Windows – wyłącz „Szybkie uruchamianie”.

Kluczowe punkty
• Przyczyna: +5 VSB utrzymywane na wybranych portach USB
• Rozwiązanie: zmiana ustawień BIOS/UEFI, ewentualnie konfiguracja OS lub fizyczne odłączanie

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

Szczegółowa analiza problemu

1. Teoria zasilania ATX
   • Zasilacz ATX ma dwie linie: +5 V (aktywną po włączeniu) i +5 VSB (~5 V ≤ 2 A) aktywną zawsze, dopóki zasilacz jest podłączony do sieci.
   • Płyta główna może przepuścić +5 VSB na część portów USB w celu:
   – Wake-on-USB / wake-on-keyboard/mouse
   – Ładowania telefonu przy wyłączonym PC
   – Podtrzymania HID w trybie Modern Standby

2. Rola BIOS/UEFI
   • Sekcja „Power Management” kontroluje, które gałęzie +5 VSB są przekazywane.
   • Typowe nazwy opcji (w zależności od producenta):
   ASUS/ASRock → USB Power in S5, USB Charger+, Ai Charger, Deep Sleep
   Gigabyte → ErP Ready, USB DAC-UP, USB Standby Power
   MSI → EuP 2013, USB Power After Shutdown
   • Aktywacja ErP/EuP wymusza zużycie < 1 W w stanie S5; w praktyce odcina prawie wszystkie odbiorniki +5 VSB poza kontrolerem PWR_BTN.

3. Interakcja z systemem operacyjnym
   • Windows 10/11 – „Szybkie uruchamianie” (Hybrid Shutdown) zostawia sesję kernela zahibernowaną (stan S4), a nie pełne S5 → część urządzeń nadal zasilana.
   • Tryb „Modern Standby” (S0ix) w nowszych laptopach może wymagać stałego zasilania myszy BT/USB w celu natychmiastowego wybudzenia.

4. Diagnostyka
   • Multimetr: na pinie 1 złącza USB po wyłączeniu PC powinno być 0 V; jeśli jest ~5 V – port jest zasilany.
   • Testy krzyżowe: inny port, inny komputer, hub pasywny/aktywny.

Aktualne informacje i trendy

• Płyty główne z chipsetami Z790/B650 oferują per-port „USB power switch” w BIOS – można wybrać, które porty zachowują +5 VSB.
• USB Power Delivery 3.1 (48 V/240 W) zwiększa zapotrzebowanie na funkcje ładowania w stanie wyłączonym; producenci częściej domyślnie pozostawiają zasilanie.
• Dyrektywa UE ErP Lot 3 (od 2023 r.) wymaga < 0,5 W w stanie czuwania dla PC; coraz częściej tryb ErP jest w BIOS domyślnie włączony w UE.
• Rozwiązania sprzętowe: inteligentne huby USB z MOSFET-em odcinającym +5 VSB, sterowane przyciskiem lub logiką GPIO.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Równanie bilansu mocy w stanie S5:
  \[ P{S5} = V{SB} \cdot (I{chipset} + I{USB} + I{EC}) \]
  Gdzie \(I_{USB}\) to prąd LED myszy (~15–30 mA). Włączenie ErP redukuje \(I\{USB}\) praktycznie do zera.
• Przykład praktyczny (ASUS TUF B660):
  BIOS → Advanced → APM → ErP Ready → Enabled (S4+S5) – podświetlenie myszy gaśnie natychmiast po wyłączeniu.

Aspekty etyczne i prawne

• Energia: 30 mA × 5 V ≈ 0,15 W. Rocznie ≈ 1,3 kWh – pozornie niewiele, ale pomnożone przez miliony komputerów generuje zauważalne emisje CO₂.
• Dyrektywa ErP/EuP (2009/125/EC) reguluje maksymalne zużycie prądu w stanie czuwania; aktywne porty USB mogą powodować jej przekroczenie, jeśli producent nie ograniczy prądu.
• Brak zagrożeń bezpieczeństwa elektrycznego; główny aspekt to efektywność energetyczna.

Praktyczne wskazówki

1. Zmień ustawienia BIOS/UEFI:
   • Enable „ErP/EuP Ready” lub Disable „USB power/during S5”.
2. Wyłącz „Szybkie uruchamianie” (Windows):
   Panel sterowania → Opcje zasilania → Wybierz działanie przycisków zasilania → odznacz „Włącz szybkie uruchamianie”.
3. Odznacz „Zezwalaj temu urządzeniu na wybudzanie komputera” w Menedżerze urządzeń dla myszy/klawiatury.
4. Jeśli BIOS nie udostępnia opcji:
   • Użyj portu USB typu „Charging” tylko do ładowania, resztę urządzeń podłącz do zwykłych złączy.
   • Rozważ listwę zasilającą z wyłącznikiem lub hub USB z przełączanym zasilaniem.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Niektóre laptopy z trybem Modern Standby nie pozwalają całkowicie odłączyć +5 VSB; wtedy jedyną metodą jest odpięcie myszy lub użycie adaptera bez zasilania w S5.
• Starsze płyty główne (pre-2010) mogą nie oferować ErP; wymagana modyfikacja sprzętowa jest nieopłacalna.
• Oprogramowanie producenta myszy (np. Logitech G HUB, Razer Synapse) czasem pozwala wyłączyć LED w stanie bezczynności – rozwiązanie doraźne.

Sugestie dalszych badań

• Analiza zużycia energii w różnych trybach ACPI (S0ix, S3, S5) dla popularnych platform.
• Projekt minihuba USB z automatycznym odcięciem +5 VSB na podstawie sygnału PS_ON#.
• Badanie wpływu hybrydowego hibernowania Windows na kompatybilność z ErP Lot 3.

Krótkie podsumowanie

Mysz świeci po wyłączeniu, bo port USB dostaje zasilanie z linii +5 VSB. Najpewniejsze rozwiązanie: w BIOS/UEFI włącz ErP/EuP lub wyłącz „USB Power After Shutdown”; dodatkowo w Windows wyłącz „Szybkie uruchamianie”. Jeśli płyta na to nie pozwala, użyj portu bez zasilania w stanie stand-by, huba z wyłącznikiem albo po prostu odłącz mysz. Dzięki temu zlikwidujesz świecenie i ograniczysz niepotrzebne zużycie energii.