CZY KOLO IMPULSATORA WALU KORBOWEGO POWINNO BYC NAMAGNESOWANE
Koło impulsatora (tzw. koło sygnałowe) wału korbowego może, ale nie musi być namagnesowane – zależy to od rodzaju czujnika położenia wału korbowego zastosowanego w danym silniku.
• W systemach z czujnikiem indukcyjnym (VR) koło nie jest trwale namagnesowane.
• W systemach z czujnikiem Halla lub magnetorezystancyjnym koło może być namagnesowane bądź zawierać wbudowane magnesy.
Koło impulsatora wału korbowego odgrywa kluczową rolę w dostarczaniu informacji o położeniu i prędkości obrotowej wału korbowego do sterownika silnika (ECU). W zależności od zastosowanej technologii pomiaru, konstrukcja koła oraz cechy magnetyczne mogą się różnić:
Czujnik indukcyjny (VR, ang. Variable Reluctance)
– Koło impulsatora wykonane jest z materiału ferromagnetycznego (np. stali) i ma zęby lub wypustki.
– W czujniku znajduje się magnes oraz cewka. Obracające się koło zmienia tzw. reluktancję obwodu magnetycznego, co generuje sygnał napięciowy w cewce.
– Kluczowe jest ferromagnetyczne tworzywo i kształt zębów, natomiast samo koło nie jest namagnesowane.
Czujnik efektu Halla (ang. Hall sensor) lub czujnik magnetorezystancyjny
– Koło (zwane też enkoderem) bywa trwale namagnesowane lub wyposażone w dyskretne wstawki magnetyczne (segmenty o różnych biegunach).
– Czujnik reaguje na zmiany natężenia pola magnetycznego nadawanego przez koło. Gdy zęby lub namagnesowane strefy przechodzą przed czujnikiem, dochodzi do sygnału wyjściowego pozwalającego określić położenie i prędkość obrotową.
W efekcie, w systemach z indukcyjnymi czujnikami VR namagnesowanie koła jest zbędne, a nawet niepożądane, natomiast w układach z czujnikami Halla lub magnetorezystancyjnymi pierścień impulsatora często jest specjalnie namagnesowany.
• Nowe konstrukcje silników samochodowych częściej wykorzystują czujniki Halla lub magnetorezystancyjne, ze względu na wyższą dokładność pomiarów przy niskich prędkościach obrotowych i prostsze warunki montażu.
• Na rynku można spotkać wiele wariantów koła impulsatora, w tym tzw. pierścienie magnetyczne sprzedawane jako części zamienne (źródła online wskazują na popularne oferty pod nazwą „pierścień magnetyczny wału”).
• W przypadku tradycyjnych, indukcyjnych układów zapłonowych (VR), najczęściej stosuje się koła stalowe z zębami, pozbawione trwałego namagnesowania.
• Demagnetyzacja koła namagnesowanego (w systemach czujników Halla) może skutkować nieprawidłowym odczytem położenia wału i trudnością z rozruchem silnika.
• W przypadku czujników indukcyjnych nieprawidłowy kształt zębów koła, uszkodzenia mechaniczne lub zanieczyszczenia mogą w równym stopniu zakłócić generowanie sygnału.
Wprawdzie temat koła impulsatora nie ma bezpośredniego przełożenia na kwestie etyczne, jednak w kontekście prawnym i bezpieczeństwa:
• Niesprawny układ czujnika położenia wału korbowego może prowadzić do nieprawidłowej pracy silnika, co zwiększa ryzyko awarii bądź kolizji.
• Producenci pojazdów muszą spełniać wymogi homologacyjne i normy emisji spalin, uzależnione m.in. od poprawnego działania układu wtryskowego i zapłonowego, który bazuje na odczycie z koła impulsatora.
• Samo określenie „koło impulsatora” bywa używane wymiennie z „tarcza impulsowa” czy „pierścień magnetyczny”. W praktyce, kluczowe jest, aby wiedzieć, z jakim typem czujnika współpracuje dany element i zgodnie z tym rozróżnić – czy i gdzie powinny znajdować się magnesy.
• Analiza typów czujników w konkretnych modelach i rocznikach pojazdów: różni producenci stosują odmienne rozwiązania konstrukcyjne.
• Sprawdzenie metod rozmagnesowywania lub ponownego namagnesowania kół w warunkach serwisowych – szczególnie przy regeneracji rzadziej dostępnych części.
• Badania wpływu zanieczyszczeń, temperatury i zużycia mechanicznego na stopień namagnesowania koła i dokładność odczytu sygnału.
Odpowiedź na pytanie o konieczność namagnesowania koła impulsatora wału korbowego zależy przede wszystkim od rodzaju zastosowanego czujnika:
• Czujnik indukcyjny (VR) – koło nie jest namagnesowane, wystarczające są właściwości ferromagnetyczne.
• Czujnik Halla/magnetorezystancyjny – koło (enkoder) powinno mieć wbudowane segmenty magnetyczne, czyli być częściowo namagnesowane.
Zaleca się zawsze sprawdzić dokumentację techniczną pojazdu lub silnika oraz potwierdzić, jaki czujnik jest używany, by upewnić się, czy koło wymaga namagnesowania, czy też nie.