Niebieski klawisz ThinkVantage na Lenovo X60

Pytanie

do czego służy niebieski klawisz na klawiaturze Lenovo X60 ThinkPad

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Niebieski klawisz w ThinkPad X60 to przycisk ThinkVantage.
• Służy do:
  • uruchamiania środowiska Rescue and Recovery (wciśnięty podczas startu),
  • otwierania pakietu narzędzi Lenovo ThinkVantage/Lenovo Vantage w działającym Windows.

Szczegółowa analiza problemu

1. Położenie i identyfikacja
   • Fizyczny, niebieski prostokąt nad rzędami klawiszy funkcyjnych (obok przycisków głośności).
   • Nie mylić z klawiszem Fn – ten jest czarny, a jedynie nadruk „Fn” bywa niebieski.

2. Scenariusz 1: wciśnięcie w fazie POST (Power-On Self-Test)
   • BIOS przechwytuje zdarzenie i ładuje z ukrytej partycji środowisko Rescue and Recovery.
   • Dostępne funkcje:
   – przywrócenie obrazu fabrycznego,
   – odtwarzanie kopii zapasowych,
   – diagnostyka sprzętu (PC-Doctor),
   – menedżer plików do ratunkowego kopiowania danych,
   – skrót do ustawień BIOS.
   • Działa niezależnie od stanu głównego systemu, o ile partycja recovery nie została usunięta.

3. Scenariusz 2: wciśnięcie w uruchomionym Windows (XP/Vista/7)
   • Startuje ThinkVantage Productivity Center / Lenovo Solution Center / Lenovo Vantage
   (nazewnictwo zależne od wersji OS i pakietu).
   • Moduły: System Update, Power Manager, Access Connections, Rescue and Recovery GUI, diagnostyka, dokumentacja.
   • Klawisz można prze-mapować (narzędzie Keyboard Customiser lub skrypty AutoHotKey).

4. Scenariusz 3: alternatywne systemy (Linux, czysta instalacja Windows 10/11)
   • Brak fabrycznego pakietu → klawisz nie robi nic w OS.
   • Nadal można go przechwycić w user-space (acpi-events, udev) i przypisać dowolną komendę.
   • Środowisko Rescue and Recovery nie uruchomi się, jeżeli usunięto partycję SERVICE.

5. Różnice w nowszych generacjach
   • Od serii Tx30/Xx30 fizyczny klawisz ThinkVantage zniknął; funkcję recovery przejął przycisk NOVO (w bocznym otworze) lub F11.
   • Współczesną aplikacją konfiguracyjną jest Lenovo Vantage z Microsoft Store.

Aktualne informacje i trendy

• Lenovo oficjalnie wygasiło Rescue and Recovery (koniec wsparcia 2019), a pakiet ThinkVantage Toolbox zastąpił Lenovo Vantage.
• W społeczności ThinkPadów (fora, r/thinkpad) klawisz bywa mapowany na własne skrypty (np. uruchamianie htop w Linux, wyciszenie mikrofonu).
• Trend: przeniesienie funkcji serwisowych do UEFI oraz aplikacji chmurowych, eliminacja dedykowanych przycisków.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Ukryta partycja ma najczęściej identyfikator 0x12 i etykietę SERVICE.
• Środowisko R&R bazowało na WinPE 1.x/2.x z dodatkowymi sterownikami ThinkPada.
• W BIOS Setup (Startup → Predesktop Area) można wyłączyć lub zablokować działanie przycisku.

Aspekty etyczne i prawne

• Przywracanie do stanu fabrycznego usuwa dane użytkownika – konieczna zgoda i kopia zapasowa.
• Oprogramowanie R&R zawierało opcję szyfrowania kopii; należy zachować klucze, by uniknąć utraty danych.
• Licencje OEM Windows powiązane z obrazem fabrycznym – przy usunięciu partycji recovery może być potrzebny klucz COA.

Praktyczne wskazówki

• Jeśli klawisz „nie działa”:
  1. Sprawdź w BIOS, czy Predesktop Area = Enabled.
  2. Zweryfikuj obecność partycji SERVICE (Disk Management / gdisk).
  3. Zainstaluj pakiet Lenovo Vantage lub – dla starszych OS – ThinkVantage Toolbox.
• Do mapowania w Windows 10/11 użyj Lenovo Hotkey Features Integration lub PowerToys Keyboard Manager.
• W Linux: dodaj obsługę ACPI event thinkpad_acpi, następnie ustaw akcję w /etc/acpi/events/thinkv.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Funkcjonalność zależy od zachowania oryginalnego środowiska Lenovo; po wymianie dysku przycisk pozostaje „martwy”.
• Choć fizyczny klawisz bywa mylony z Fn, są to dwa różne elementy – Fn jest modyfikatorem skrótów sprzętowych.

Sugestie dalszych badań

• Analiza obrazu ukrytej partycji (narzędzia dd, 7-Zip) pod kątem odzyskiwania sterowników do sprzętu retro.
• Możliwość odtworzenia R&R na nowym SSD (klonowanie partycji + wpis do MBR).
• Integracja klawisza z nowoczesnymi narzędziami, np. skryptową obsługą BIOS-EC przez fwupd.

Krótkie podsumowanie

Niebieski przycisk ThinkVantage w ThinkPadzie X60 pełni rolę „klawisza ratunkowego”: w czasie startu uruchamia środowisko odzyskiwania, a w Windows – pakiet narzędzi serwisowo-konfiguracyjnych Lenovo. Jego działanie jest jednak ściśle powiązane z obecnością fabrycznej partycji recovery i oprogramowania ThinkVantage; po ich usunięciu klawisz można wykorzystać jedynie po ręcznym przypisaniu nowych funkcji.