Oleo-Mac 937 – zatrzymuje się łańcuch pod obciążeniem, brak mocy, regulacja gaźnika, sprzęgło

Pytanie

Piła spalinowa oleo mac 937 gaźnik ustawiony w serwisie gdy pracuję piła na grubszym drewnie łańcuch tnie nagle się przestaje obracać jakby brakowało mocy co jest objawem

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Objaw zatrzymywania się łańcucha pod dużym obciążeniem wskazuje, że moc wytwarzana przez silnik nie jest w całości przekazywana na układ tnący.
• Najczęstsze przyczyny: tępy lub źle napięty łańcuch, niewystarczające smarowanie, ślizgające się sprzęgło odśrodkowe, zbyt uboga mieszanka (śruba H gaźnika), zanieczyszczony filtr powietrza/paliwa albo zatkany tłumik.

Szczegółowa analiza problemu

1. Układ tnący
   • Tępy łańcuch → wzrost oporu, silnik „dusi się”, sprzęgło zaczyna ślizgać.
   • Naciąg łańcucha – zbyt duży docisk zwiększa tarcie; zbyt mały powoduje podskakiwanie ogniw i dławienie ruchu.
   • Smarowanie – brak filmu olejowego podnosi temperaturę prowadnicy i opory.
   • Prowadnica – wyrobiony rowek lub zapieczona końcówka zębatki potrafią całkowicie zablokować łańcuch.

2. Sprzęgło odśrodkowe
   • Zużyte okładziny lub pęknięte sprężyny = ślizganie przy większym obciążeniu.
   • Objaw to wysokie obroty silnika przy jednoczesnym zatrzymaniu łańcucha.
   • Kontrola: zdjęcie bębna, wizualny przegląd szczęk i powierzchni ciernych.

3. Silnik i zasilanie
   • Gaźnik (śruba H) – zbyt uboga mieszanka odcina paliwo przy wzroście obciążenia; pilarka wymaga lekkiego „czterosuwowania” na pustym biegu.
   • Filtr powietrza / paliwa – zabrudzenie powoduje odpowiednio wzbogacenie lub zubożenie mieszanki → spadek momentu obrotowego.
   • Odpowietrznik zbiornika – niedrożny tworzy podciśnienie i ogranicza dopływ paliwa.

4. Układ wydechowy
   • Nagromadzony nagar w tłumiku lub zatkana siatka przeciwiskrowa dusi silnik przy wysokich obrotach.

5. Stan mechaniczny silnika
   • Kompresja < 8–9 bar (115-130 psi) = realna utrata mocy; wymaga pomiaru manometrem.

Teoretyczne podstawy
Dwusuw osiąga maksymalny moment przy ustawieniu mieszanki nieco bogatszej od stechiometrycznej; każdy spadek przepływu powietrza/paliwa lub wzrost oporu w układzie tnącym przenosi punkt pracy poza optymalny zakres, powodując gwałtowny zanik momentu, który objawia się zatrzymaniem łańcucha.

Praktyczne zastosowania

• Regularne ostrzenie łańcucha (pilnik Ø 4,5 mm; kąt natarcia 30° dla łańcucha .325″) oraz kontrola ograniczników zagłębienia (0,6–0,7 mm).
• Pomiar prędkości maksymalnej tachometrem (≈ 13 500 rpm) po korekcie śruby H; lekki gwizd = zbyt uboga, mocne „buczenie” = zbyt bogata.

Aktualne informacje i trendy

• W nowych pilarkach (Stihl M-Tronic, Husqvarna AutoTune) stosuje się samoadaptacyjne gaźniki; w Oleo-Mac 93x nadal obowiązuje ręczna regulacja – serwisy coraz częściej używają tachometrów optycznych lub OBD-II-like EMS-SmartTool do precyzyjnego ustawienia śruby H.
• Paliwa E10 (10 % etanolu) obniżają kaloryczność o ~3 % i szybciej starzeją się – użytkownicy przechodzą na benzyny alkilatowe (Aspen 2, STIHL MotoMix) poprawiające stabilność mieszanki.
• Łańcuchy „low-kickback” o mniejszym agresywnym zębie zwiększają bezpieczeństwo, ale wymagają wyższych obrotów → częściej ujawniają problemy ze sprzęgłem lub regulacją H.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Sprzęgło odśrodkowe: siła \(F = m\omega^{2}r\). Gdy \(\omega\) spada poniżej progu, szczęki cofają się, rozłączając napęd. Ślizganie przy zbyt dużym obciążeniu przyspiesza wypalenie okładzin.
• Odpowietrznik zbiornika: jednokierunkowy zaworek; podciśnienie ≥ 40 mbar potrafi zmniejszyć przepływ przez dyszę główną o > 20 %.

Aspekty etyczne i prawne

• Bezpieczeństwo: praca z niesprawnym hamulcem łańcucha lub ślizgającym sprzęgłem narusza wymogi Dyrektywy Maszynowej 2006/42/WE; użytkownik ponosi odpowiedzialność za ewentualne urazy.
• Ochrona środowiska: przelewanie mieszanki i nieszczelny układ olejowy naruszają przepisy o odpadach i WPŚ (Ustawa z 14.12.2012 o odpadach).
• Gwarancja: samodzielna ingerencja w gaźnik w okresie gwarancji może ją unieważnić – warto wykonać zdjęcia pierwotnych pozycji śrub.

Praktyczne wskazówki

1. Diagnostyka sekwencyjna (najpierw łatwe czynności):
   a) Naostrz łańcuch, wyreguluj ograniczniki.
   b) Ustaw naciąg: zimny łańcuch ma lekko „wisieć” na dolnej krawędzi prowadnicy.
   c) Test olejowy: przy 3/4 gazu powinien powstać wyraźny ślad na jasnej powierzchni.
2. Filtry: wymień filtr paliwa (koszt ~10 zł); filtr powietrza oczyść sprężonym powietrzem od wewnątrz.
3. Tłumik: zdemontuj, wypal nagar palnikiem lub wymocz w płynie do czyszczenia tłumików.
4. Sprzęgło: sprawdź szczęki; jeżeli okładzina < 1 mm lub sprężyny luźne → wymień komplet (~90 zł).
5. Regulacja gaźnika: po rozgrzaniu silnika odkręć śrubę H o 1/16 obrotu, wykonaj próbny przeżyn. Kontroluj do 13 500 rpm (tachometr).
6. Jeśli problem utrzymuje się – zmierz kompresję; przy < 8 bar rozważ wymianę zestawu cyl-tłok.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Jednorazowe „przygłodzenie” silnika z powodu zbyt ubogiej mieszanki może doprowadzić do zatarcia – objawia się przy użyciu olejów niskiej jakości lub paliwa E10 pozostawionego > 4-6 tyg.
• Nadmierne wzbogacenie (zbyt mocno wykręcona H) chroni cylinder, ale podnosi temperaturę tłumika i zapycha siatkę przeciwiskrową szybciej.
• Nie każdy serwis reguluje gaźniki pod realne obciążenie – warto poprosić o regulację „pod pilarkę w pniu”, a nie „na wolne powietrze”.

Sugestie dalszych badań

• Zastosowanie czujników ciśnienia w kolektorze w małych silnikach dwusuwowych (projekty akademickie 2023-24) – możliwe wprowadzenie closed-loop EFI w klasie 35-40 cm³.
• Badania nad powłokami DLC na bębnach sprzęgieł – obniżenie kołkowania okładzin o 30 %.
• Analiza wpływu paliw alkilatowych na trwałość pierścieni tłokowych w silnikach Oleo-Mac (temat pracy inżynierskiej lub magisterskiej).

Krótkie podsumowanie

Objaw braku mocy i zatrzymania łańcucha w Oleo-Mac 937 najczęściej wynika z połączenia wzrostu oporów układu tnącego (tępy, źle napięty lub słabo smarowany łańcuch) i niewłaściwej charakterystyki silnika pod obciążeniem (zbyt uboga mieszanka, ślizgające sprzęgło, ograniczony przepływ spalin). Systematyczna diagnostyka – od układu tnącego, przez filtry i wydech, po precyzyjną regulację śruby H – zwykle przywraca pełną wydajność. Regularne ostrzenie, świeże paliwo i tachometryczna regulacja gaźnika są najlepszą profilaktyką przed powtarzaniem się problemu.