Oleo-Mac 937 – luz na wale po wymianie łożysk i uszczelniaczy, pyknięcie góra-dół

Pytanie

Piła spalinowa oleo mac 937 jest delikatny luz na wale jak ruszam góra dół to słychać takie pyknięcie ale jest ruch mało wyczuwalny założyłem nowe łożyska nowe uszczelniacze czy taki mało wyczuwalny luz nie przeszkadza

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Jeżeli wyczuwasz ruch wału korbowego „góra–dół” i słyszysz charakterystyczne „pyknięcie”, to jest to luz promieniowy. W silniku pilarki łańcuchowej Oleo-Mac 937 nie powinien być on w ogóle wyczuwalny; dopuszczalne jest jedynie 0,02-0,05 mm, czyli wartość niewyczuwalna palcami.
• Samo „małe, ale słyszalne” pyknięcie oznacza, że tolerancja została przekroczona i problem należy zdiagnozować – w przeciwnym razie grozi szybkim zużyciem uszczelniaczy, wzrostem drgań oraz ryzykiem zatarcia silnika.

Szczegółowa analiza problemu

1. Rodzaj luzu

   • Luz promieniowy (up–down) świadczy o niedokładnym spasowaniu łożyska z czopem wału lub gniazdem w karterze.
   • Luz osiowy (in-out) rzędu 0,10-0,30 mm jest normalny i trudny do wyczucia bez czujnika zegarowego.

2. Potencjalne przyczyny mimo nowych łożysk/uszczelniaczy
   a) Wyrobione gniazda łożysk w aluminiowym karterze (najczęstsza przyczyna).
   b) Zużyte lub podtarte czopy wału korbowego.
   c) Montaż „na zimno” albo zbyt dużą siłą – wybicie materiału karteru.
   d) Zastosowanie łożysk o zbyt dużym wewnętrznym luzie (np. C4 zamiast typowego C3) lub tanich zamienników z szeroką tolerancją.

3. Konsekwencje pozostawienia luzu

   • Rozszczelnienie skrzyni korbowej ➝ uboga mieszanka ➝ przegrzanie i zatarcie cylindra/tłoka.
   • Przyspieszone bicie wału ➝ zniszczenie zapłonu (odstęp cewka-magnes), uszkodzenie sprzęgła, nadmierne drgania prowadnicy.
   • Lawinowe zużycie nowych łożysk i uszczelniaczy w czasie nawet kilkunastu godzin pracy.

4. Graniczne wartości (dane serwisowe, ANSI/OPEI, doświadczenie serwisów):

   • Luz promieniowy wału: max 0,05 mm (praktycznie niewyczuwalny).
   • Luz osiowy wału: 0,10-0,30 mm (wyczuwalny tylko przy pomiarze czujnikiem).

5. Diagnostyka

   • Demontaż karteru, wprasowanie łożysk na podgrzany blok i pomiar czujnikiem zegarowym (0,001 mm).
   • Pomiar średnicy czopów wału mikrometrem; nominalnie Ø12,00 mm (tolerancja –0/+0,005 mm).
   • Próba „na sucho”: łożysko po włożeniu w karter musi wymagać lekkiego wciśnięcia; jeśli wchodzi palcami, gniazdo jest powiększone.

Aktualne informacje i trendy

• Serwisy zalecają naprawę wyrobionych gniazd poprzez tulejowanie lub wklejanie łożysk klejami anaerobowymi wysokotemperaturowymi (Loctite 638 / 648).
• Producenci oryginalnych części (KOYO, SKF) podają obecnie klasyfikację luzu C3 jako standardową dla silników dwusuwowych o wysokich obrotach.
• Rosnące wymagania emisji spalin powodują, że nawet minimalne nieszczelności karteru przekładają się na duży wzrost HC, stąd tolerancje są coraz bardziej „ciasne”.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Dlaczego luz promieniowy jest tak groźny? W dwusuwie skrzynia korbowa działa jak pompa: każde „pompnięcie” wału ze szczeliną powoduje stratę sprężania mieszanki i zaburza smarowanie.
• „Pyknięcie” to efekt uderzenia bieżni łożyska o gniazdo lub wał – przy 12 000 obr./min zmienia się w tysiące uderzeń na sekundę.

Aspekty etyczne i prawne

• Użytkowanie pilarki z nadmiernym luzem może prowadzić do nagłego zatarcia i zakleszczenia łańcucha, co stanowi ryzyko dla operatora (PN-EN ISO 11681-1).
• W razie wypadku serwisy gwarancyjne mogą odmówić uznania roszczeń, jeśli stwierdzą eksploatację z uszkodzonym łożyskowaniem.

Praktyczne wskazówki

1. Jeśli luz jest WYRAŹNIE wyczuwalny → ponowny demontaż.
2. Gniazdo minimalnie powiększone: oczyść acetonem, użyj Loctite 638, podgrzej karter do 80 °C, wprasuj łożysko.
3. Gniazdo mocno wybite (>0,05 mm): roztoczenie i tulejowanie w warsztacie precyzyjnym.
4. Zużyty czop wału: wymiana całego wału (naprawa nieopłacalna).
5. Po naprawie – pomiar luzu czujnikiem, próba szczelności karteru testerem podciśnienia/nadciśnienia 0,5 bar przez 30 s.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• „Luzy montażowe” czasem mylone są z dźwiękiem sprzęgła lub koła magnesowego; upewnij się, że źródło hałasu to faktycznie wał.
• Klejenie łożysk jest akceptowane w serwisach tylko przy niewielkim rozbiciu (<0,05 mm); większe wartości wymagają tulejowania.

Sugestie dalszych badań

• Regularnie (co 50 h pracy) sprawdzaj szczelność karteru – prosty tester podciśnieniowy kosztuje ~100 zł.
• Analiza drgań (akcelerometr) potrafi wcześnie wykryć narastający luz łożysk.
• Warto śledzić nowe łożyska hybrydowe (stal/ceramika), które wykazują mniejsze rozszerzanie cieplne i lepszą trwałość w małych silnikach dwusuwowych.

Krótkie podsumowanie

Wyczuwalny promieniowy „ruch góra–dół” wału korbowego w Oleo-Mac 937, nawet po montażu nowych łożysk, oznacza przekroczenie dopuszczalnego luzu. Dla bezpieczeństwa i żywotności silnika należy zlokalizować przyczynę (najczęściej wyrobione gniazda lub czopy) i usunąć ją poprzez tulejowanie karteru, wymianę wału lub wklejenie łożysk. Zlekceważenie problemu prowadzi do rozszczelnienia silnika, przegrzania i możliwej awarii.