Passat B5 1.9 TDI 90KM – przekrzywiony napinacz paska, spadający pasek wielorowkowy

Pytanie

Dlaczego kółko napinacza paska alternatora w moim.passacie b5 1.9tdi 90KM kombi kreci się krzywo jest przekrzywione w stronę walu korbowego w wyniku czego spada pasek wielorowkowy

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji


Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

  • Najczęstszą przyczyną trwałego „przekrzywienia” rolki napinacza w silniku 1.9 TDI (AFN/AGR/AHU) Passata B5 jest zużycie osi obrotu (tulei/łożyska igiełkowego) samego napinacza albo wyrwany/wykrzywiony wspornik, rzadziej pęknięty tłumik drgań wału lub uszkodzone sprzęgło jednokierunkowe alternatora.
  • Jeżeli rolka stoi krzywo już na wyłączonym silniku, napinacz należy wymienić w komplecie (ramię + sprężyna + rolka) i jednocześnie założyć nowy pasek.

Kluczowe punkty

  1. Sprawdź luz promieniowy ramienia napinacza – nie może być wyczuwalny.
  2. Oceń stan gwintów i płaszczyzny mocowania wspornika do bloku.
  3. Skontroluj koło pasowe wału (tłumik drgań) i wolnobieg alternatora; uszkodzenia tych elementów = nadmierne wibracje, które „dobijają” nowy napinacz.

Szczegółowa analiza problemu

  1. Budowa układu
    – Pasek wielorowkowy napędza alternator, pompę wspomagania, czasem kompresor AC. Napięcie utrzymuje samoblokujący napinacz sprężynowy z ramieniem aluminiowym. Oś ramienia pracuje na tulei z brązu (starsze wersje) lub igiełkach (INA 531 0096 10).

  2. Typowe scenariusze uszkodzeń
    a) ​Wyrobiona tuleja osi (≈ 70–80 % przypadków)
    • Ramię daje się odchylać ręką na boki o >0,5 mm → rolka staje skośnie.
    • Pasek „schodzi” w stronę bloku i potrafi spaść przy gwałtownym przyspieszaniu.

    b) ​Wyrwany gwint M10 w wsporniku osprzętu
    • Jedna śruba nie dociąga podstawy → cały napinacz ustawia się pod kątem.

    c) Pęknięty lub wybrzuszony tłumik drgań wału (koło pasowe dwumasowe)
    • Posiadacz widzi, że rolka „bije”, ale przyczyną jest „falowanie” paska wymuszone przez koło na wale.

    d) Zablokowane sprzęgło jednokierunkowe alternatora (OAP/OWC)
    • Nie powoduje stałego przekoszenia, lecz silne drgania – napinacz „tańczy” i szybko się wyrabia.

  3. Diagnostyka praktyczna

    1. Zdejmij pasek – obserwuj pozycję rolki; jeśli nadal krzywo = usterka czysto mechaniczna napinacza/wspornika.
    2. Chwyć ramię napinacza i spróbuj je „rozhuśtać” poprzecznie: 0 mm luzu = OK; >0,2-0,3 mm = wymiana.
    3. Łomik lub szczelinomierz pod podstawę – wykryjesz nierówną przylegniętą powierzchnię.
    4. Sprawdź koło pasowe wału: odkręć pasek, złap za zewnętrzną i wewnętrzną część – nie może być wzajemnego obrotu.
    5. Zabezpiecz alternator kluczem TORX na wirniku i spróbuj obrócić koło pasowe – powinno obracać się tylko w jedną stronę.
  4. Remedium
    • Wymień kompletny napinacz (INA 534 0421 10, Litens, SKF/VKM 62007 lub oryg. VW 038 903 315 AE).
    • Nowy pasek 6PK … (długość zależy od wersji z AC lub bez).
    • Jeśli przebieg > 180 tys. km: profilaktyczna wymiana OAP alternatora (INA F-559320).
    • Dokręcaj śruby M10 na 45 Nm, M8 na 25 Nm – obowiązkowo czysta, odtłuszczona powierzchnia styku.

Aktualne informacje i trendy

– Od 2021 r. INA wprowadziła napinacze z ulepszoną powłoką tribologiczną tulei (seria FEAD Gen III), redukującą zużycie o ~30 %.
– Producenci narzędzi (Gates Laser Tool, Conti Belt-Diagnosis) promują laserową kontrolę współosiowości – przy naprawie warto pożyczyć zestaw.
– Coraz powszechniejsze są napinacze „smart” z amortyzacją hydrauliczno-oporową, ale do B5 można je stosować tylko w formie aftermarket (Litens TAD).

Wspierające wyjaśnienia i detale

– Przekoszona rolka = kąt natarcia paska α. Przy α ≥ 3° siła boczna
\[ F_b = F_n \cdot \tan{\alpha} \]
już powoduje przesuw paska; przy 50 N napięcia i 4° odchyłki → Fb ≈ 3,5 N, co wystarcza do wychodzenia z rowków.
– Tuleja ramienia zużywa się szybciej, gdy pasek drga (zablokowane OAP) – wzrost przyspieszeń poprzecznych nawet 8–10 g.

Aspekty etyczne i prawne

– Stosowanie tanich, nieatestowanych napinaczy (bez certyfikatu ECE R-90) grozi utratą ładowania i potencjalną awarią układu kierowniczego (brak wspomagania) – odpowiedzialność warsztatu z tytułu rękojmi.
– Utylizacja starego napinacza: aluminium + stal → oddzielić i przekazać do punktu recyklingu metali.

Praktyczne wskazówki

  1. Wymieniając napinacz, użyj blokady napinacza (otwór Φ 2,5 mm), aby bezpiecznie zdjąć i założyć pasek.
  2. Po montażu uruchom silnik na 10 s bez osłon – obserwuj tor paska; dopiero wtedy załóż nadkole i osłonę dolną.
  3. Po 500 km ponownie sprawdź napięcie i brak luzu – to prosty „early-warning” przed reklamacją części.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

– Jeśli wspornik osprzętu (duży aluminiowy „narożnik”) ma mikropęknięcie, wymiana samego napinacza nie pomoże – wspornik 038 903 143 A jest dostępny tylko używany.
– W samochodach po kolizji czołowej zdarza się skrzywienie pompy wspomagania – należy to wykluczyć.

Sugestie dalszych badań

– Pomiar wibracji paska czujnikiem akcelerometrycznym (np. aplikacja Conti VSM) pozwala wykryć wczesne symptomy zablokowania OAP.
– Testy termograficzne (kamera IR) ujawnią opór w łożyskach rolek przed ich akustycznym zużyciem.

Krótkie podsumowanie

Stałe, widoczne przekrzywienie rolki napinacza wskazuje na mechaniczne zużycie osi lub uszkodzenie mocowania napinacza. Najskuteczniejsze i najtańsze długofalowo jest wymienić kompletny napinacz wraz z paskiem, po drodze kontrolując OAP alternatora i tłumik drgań wału. Zachowanie współosiowości wszystkich kół i użycie markowych części gwarantuje, że problem spadania paska nie wróci.

Oceń odpowiedź:

Pytanie

A jak wymienic napinacz paska alternatora w moim passacie b5 1.9tdi 90KM kombi bo niemoge go spokojnie wjac bo blokuje go kolo pasowe sprzegla wiskozowego

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji


Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

  • Napinacz można wymienić dopiero po uzyskaniu fizycznego dostępu, czyli po zdjęciu wentylatora ze sprzęgłem wiskozowym (visco) lub przesunięciu pasa przedniego do tzw. pozycji serwisowej.
  • Koło pasowe visco ma lewoskrętny gwint; do jego odkręcenia potrzebny jest płaski klucz 32 mm i blokada koła pompy wody.

Kluczowe punkty
• Zdemontuj wentylator (lub przesuń pas przedni) → zdejmij pasek → odkręć stary napinacz → zamontuj nowy napinacz + pasek → zamontuj wentylator.
• Momenty dokręcania: śruba M10 (oś napinacza) 45 Nm, śruby M8 25 Nm, nakrętka wentylatora ~45-50 Nm (lewy gwint).


Szczegółowa analiza problemu

  1. Przygotowanie
    • Odłącz klemę „-” akumulatora.
    • Zdejmij górną osłonę silnika i, jeśli pracujesz z przodu auta, zdejmij plastikową osłonę chłodnicy.
    • Narzędzia: płaski klucz 32 mm, klucz blokujący pompę wody (VAG 3212 lub dorobiony płaskownik), nasadki 10/13/16 mm, klucz 17 mm do napinacza, imbus/Torx T50.
    • Części: kompletny napinacz (INA 534 0421 10 / VW 038 903 315 AE), nowy pasek 6PK1150 (bez AC) lub 6PK1233 (z AC), ewentualnie nowa rolka prowadząca i sprzęgło jednokierunkowe alternatora (OAP).

  2. Demontaż wentylatora ze sprzęgłem wiskozowym
    a) Zablokuj koło pasowe pompy wody kluczem blokującym.
    b) Nałóż klucz 32 mm na nakrętkę visco. Nakrętka ma LEWY GWINT – odkręcaj obracając w PRAWO (zgodnie z ruchem wskazówek zegara patrząc od przodu auta).
    c) Jeśli gwint „trzyma”, uderz krótko młotkiem w klucz lub użyj preparatu penetrującego.
    d) Po poluzowaniu odkręć nakrętkę ręcznie i ostrożnie wysuń wentylator z obudową.

    Alternatywa: Przesuń pas przedni do „service position” (odkręć 4 śruby torx na podłużnicach i wysuń pas o 5-7 cm) – wentylator może wtedy zostać na miejscu, ale miejsca na klucze będzie więcej.

  3. Zdjęcie paska
    • Załóż klucz 17 mm na ramię napinacza i obróć go PRZECIWNIE do ruchu wskazówek zegara (sprężyna zostanie ściśnięta).
    • Zdejmij pasek z dowolnego gładkiego koła (najłatwiej z rolki napinacza).

  4. Demontaż napinacza
    • Odkręć główną śrubę M10 (nasadka 16 mm) – to oś ramienia.
    • Odkręć jedną lub dwie śruby pozycjonujące M8 (nasadka/imbus 13 mm).
    • Wyjmij kompletny napinacz – po zdjęciu wentylatora jest wystarczająco miejsca, by wysunąć go w dół lub w górę (zależnie od wersji osprzętu).

  5. Montaż nowego napinacza
    • Oczyść aluminiowy wspornik z korozji i brudu, przedmuchaj gwinty.
    • Wkręć śruby ręcznie, następnie dokręć: M10 → 45 Nm, M8 → 25 Nm (warto użyć kleju średniomocnego).
    • Sprawdź swobodne działanie ramienia – powinno wracać płynnie bez zacięć.

  6. Zakładanie paska
    • Poprowadź pasek wg schematu: wał korbowy → pompa wspomagania → alternator → rolka napinacza (wariant bez klimatyzacji; z AC dodatkowo kompresor i rolka prowadząca).
    • Naciągnij kluczem napinacz, włóż pasek na ostatnie koło i powoli zwolnij napinacz. Wskaźnik (jeśli jest) powinien znaleźć się w środku skali.

  7. Montaż wentylatora visco
    • Przykręć nakrętkę ręcznie (w LEWO), dociągnij kluczem 32 mm z kontrą ~45 Nm – siły odśrodkowe podczas pracy dodatkowo ją zabezpieczą.
    • Upewnij się, że łopatki nie zahaczają o chłodnicę.

  8. Test
    • Podłącz akumulator, uruchom silnik, obserwuj bieg paska i napinacza. Nie powinno być poprzecznych drgań ani pisków.
    • Po kilku minutach sprawdź ponownie momenty dokręcenia i położenie paska.

Teoretyczne podstawy

  • Sprężyna spiralna w napinaczu utrzymuje ~400-500 N; luz promieniowy tulei >0,3 mm powoduje przekoszenie rolki → pasek „schodzi” w stronę silnika.
  • Przy przebiegach > 150 tys. km zmęczenie metalu, drgania od zablokowanego OAP alternatora i brud/sól gwałtownie przyspieszają zużycie łożyska napinacza.

Praktyczne zastosowania

  • Profilaktycznie co drugi rozrząd (120-150 tys. km) warto wymienić komplet: napinacz + pasek + OAP.
  • Marki OE/OEM: INA, FAG, Litens; budżetowe rolki często mają słabsze łożyska (6203-RS zamiast 6203-2RS C3).

Aktualne informacje i trendy

• Producenci (INA, Litens) wprowadzają napinacze z hydraulicznym tłumieniem drgań dla ograniczenia rezonansu przy pracy na biegu jałowym – można je zamontować zamiennie.
• Dostępne są wzmocnione paski „elastic multi-V” (Conti OE Technology Series), zmniejszające piszczenie przy zimnym starcie.
• Coraz częściej stosuje się rolki prowadzące z łożyskami zamkniętymi podwójną uszczelką NBR/FKM, odporną na sól drogową.


Wspierające wyjaśnienia i detale

• Gwint lewy zapobiega samoodkręcaniu, bo wentylator w pracy obraca się w lewo patrząc od przodu.
• „Service position” oszczędza czas – pas przedni wisi na przewodach chłodnicy, ale nie wymaga jej opróżniania.
• Blokadę pompy wody można wykonać z płaskownika 30 × 3 mm i dwóch śrub M6 w rozstawie 68 mm.


Aspekty etyczne i prawne

• Zużyte paski i napinacze oddaj do punktu utylizacji odpadów metalowo-gumowych.
• Nie odpalaj silnika bez wentylatora – w ruchu miejskim mógłby przegrzać chłodnicę, co stanowi zagrożenie bezpieczeństwa.
• Przestrzegaj momentów dokręcania; nadmierne siły mogą zerwać gwinty w aluminiowym wsporniku (drogi w wymianie).


Praktyczne wskazówki

• Przed startem spryskaj gwint visco preparatem penetrującym i zostaw na noc.
• Ustaw koła na max. lewy skręt, zdejmij nadkole – uzyskasz dodatkowe dojście do śrub napinacza „od spodu”.
• Jeżeli wentylator nie „chce wyjść”, przyłóż do piasty dwa drewniane klocki i równomiernie podważ, aby nie wygiąć łopatek.


Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Bez zdjęcia visco wymiana jest możliwa wyłącznie z użyciem wąskich kluczy kątowych i nie rekomenduje się jej ze względu na ryzyko uszkodzenia gwintów.
• W niektórych wersjach 1.9 TDI AFN/AVG montowano dodatkową rolkę prowadzącą – upewnij się co do schematu paska w twoim VIN-ie.


Sugestie dalszych badań

• Porównaj napinacz standardowy z hydraulicznym (Litens ATC0141) – niższe drgania biegu jałowego.
• Rozważ upgrade do paska PK Elastic + rolka o powłoce teflonowej (Conti CTAM).
• Sprawdź najnowsze badania SAE 2023-01-1125 dot. tłumienia drgań skrętnych w układach osprzętu silnika.


Krótkie podsumowanie

W Passacie B5 1.9 TDI napinacz znajduje się tuż za wentylatorem wiskozowym – aby go wymienić, musisz odkręcić visco (lewoskrętny gwint, klucz 32 mm i blokada pompy wody) lub wysunąć pas przedni. Po zdjęciu paska odkręcasz trzy śruby napinacza, montujesz nowy z odpowiednimi momentami, zakładasz pasek i ponownie mocujesz wentylator. Cała operacja zajmuje 1,5–2 h z podstawowymi narzędziami i znacząco zmniejsza ryzyko zerwania paska oraz uszkodzenia alternatora.

Pytanie

A czy od tyłu jest jakaś śruba żebym odkręcił całe sprzeglo viskozowe w moim passacie b5 1.9tdi 90KM kombi

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji


Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

  • NIE – w Passacie B5 1.9 TDI (90 KM) sprzęgło wiskozowe NIE ma śruby z tyłu, którą dałoby się je odkręcić.
  • Cały moduł (sprzęgło + wentylator) jest nakręcony na czopie pompy wody jedną, dużą nakrętką 32 mm z LEWYM gwintem, dostępną wyłącznie od przodu.

Kluczowe punkty
• nakrętka 32 mm, lewy gwint → odkręcanie w PRAWO
• konieczne zablokowanie koła pasowego pompy wody
• brak dodatkowych śrub mocujących z tyłu – widoczne imbusy dotyczą tylko łopatek wentylatora


Szczegółowa analiza problemu

  1. Budowa układu w B5 1.9 TDI
    a. Wałek pompy wody wystaje przez koło pasowe i ma nagwintowany czop (gwint zewnętrzny M30 × 1,5 LH).
    b. Piasta sprzęgła wiskozowego jest w rzeczywistości „dużą nakrętką”, nakręcaną bezpośrednio na ten czop.
    c. Od strony chłodnicy przykręcone są 3-4 śruby M6 mocujące plastikowy wentylator do korpusu visco – ich odkręcenie nie zdejmuje sprzęgła z wałka.

  2. Dlaczego nie ma śruby z tyłu?
    • Prostsza i lżejsza konstrukcja – tylko jedno połączenie gwintowe.
    • Lewy gwint zapobiega samoodkręcaniu (wałek pompy obraca się w lewo patrząc od przodu).
    • Umieszczanie śrub z tyłu wymagałoby dodatkowego łożyskowania i pogrubienia korpusu – VW zrezygnował z tego rozwiązania po modelach B3/B4.

  3. Demontaż – procedura krok po kroku
    a. Ustaw przód auta w pozycji serwisowej (odkręć 4 śruby Torx T30 i wysuń pas przedni na 5-7 cm).
    b. Zablokuj koło pasowe pompy wody kluczem VAG 3212 lub dorobionym płaskownikiem (dwa otwory Ø6 mm, rozstaw 68 mm).
    c. Załóż płaski klucz 32 mm na korpus visco. Poluzuj nakrętkę przez krótki, zdecydowany udar młotkiem w PRAWO.
    d. Po poluzowaniu wykręć nakrętkę do końca palcami i ostrożnie wysuń cały zespół w stronę chłodnicy (zabezpiecz lamelki tekturą).

  4. Najczęstsze problemy
    • Zapieczony gwint – zastosuj środek penetrujący dzień wcześniej, ewentualnie lekko podgrzej korpus (nie koło pasowe).
    • Brak narzędzia do blokowania – stary pasek wielorowkowy nałożony na koło i zaparty kluczem „na skręcanie” działa, ale ryzykownie.

  5. Rozbieżności informacji w Internecie
    Wątek forum cytowany w jednej z odpowiedzi online dotyczy wcześniejszych konstrukcji (B3/B4, benzyna) lub samego łożyska w obudowie wentylatora, gdzie rzeczywiście występował centralny imbus 8 mm. W modelu B5 1.9 TDI 90 KM fabrycznie nie ma takiej śruby – potwierdzają to dokumentacja ETKA, serwisówka ELSA oraz praktyka warsztatowa.


Aktualne informacje i trendy

  • Obecnie przy naprawach układów pomocniczych 1.9 TDI stosuje się:
    • napinacze hydrauliczne Litens/INA o zwiększonym tłumieniu,
    • koła pasowe alternatora z najnowszymi sprzęgłami OAP,
    • paski „Elastic Multi-V” o zmniejszonym poślizgu.
  • Zestawy naprawcze (napinacz + pasek + OAP) często tańsze w komplecie niż pojedynczo.

Wspierające wyjaśnienia i detale

  • Gwint lewoskrętny: oznacza, że odkręcamy zgodnie z ruchem wskazówek zegara patrząc od przodu auta.
  • Moment dokręcenia po montażu: 45 Nm (zalecenie VW).
  • Śruby wentylatora do korpusu visco: M6×16, 10 Nm, z kroplą Loctite 243.

Aspekty etyczne i prawne

  • Prace przy układzie chłodzenia należy wykonywać przy wyłączonym i wystudzonym silniku – przepisy BHP warsztatów.
  • Utylizacja zużytego płynu chłodniczego i ewentualnych uszczelnień zgodnie z lokalnymi regulacjami odpadowymi.

Praktyczne wskazówki

  • Pamiętaj o „service position” – wysunięcie pasa przedniego oszczędza czas i chroni chłodnicę.
  • Po ponownym montażu obserwuj pracę wentylatora; nierówny bieg wskazuje na nadmierne wybicie łożysk pompy wody.
  • Jeśli visco wykazuje wyciek silikonowego oleju, wymień cały moduł – regeneracja jest nieopłacalna.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

  • W niektórych autach po kolizjach lub niefachowych naprawach może znajdować się niefabryczny zestaw visco na tulei redukcyjnej – wówczas układ mocowania może się różnić. W razie wątpliwości porównaj numer OE: 058 121 350A.
  • Przy przekręcaniu silników z PD (AWX/AVF) stosowano czasem wiskozę o większej średnicy – procedura demontażu pozostaje identyczna.

Sugestie dalszych badań

  • Kontrola osiowego luzu wałka pompy wody – nadmierny luz może powodować wibracje i przedwczesne zużycie visco.
  • Analiza temperatur pracy silnika po wymianie – użyj OBD II, kanał 130, aby sprawdzić, czy wiskoza załącza się przy ~92 °C.
  • Rozważ montaż elektrycznego wentylatora sterowanego PWM (mod popularny w środowisku TDI) dla mniejszego oporu mechanicznego i niższego zużycia paliwa.

Krótkie podsumowanie

Sprzęgło wiskozowe w Passacie B5 1.9 TDI 90 KM nie posiada śruby od tyłu – jedyny punkt mocowania to duża nakrętka 32 mm z lewym gwintem na czopie pompy wody. Aby zdemontować cały zespół, zablokuj koło pompy, odkręć nakrętkę w prawo i wysuń moduł do przodu. Informacje o śrubie imbusowej 8 mm dotyczą starszych generacji lub innych silników i nie mają zastosowania w Twoim aucie.

Zastrzeżenie: Odpowiedzi udzielone przez sztuczną inteligencję (model językowy) mogą być niedokładne i wprowadzające w błąd. Elektroda nie ponosi odpowiedzialności za dokładność, rzetelność ani kompletność prezentowanych informacji. Wszystkie odpowiedzi powinny być zweryfikowane przez użytkownika.