Ploter Graphtec, Summa, Roland nie rejestruje znaczników ARMS/OPOS i nie tnie – przyczyny i diagnostyka

Pytanie

Dlaczego ploter nie rejestruje znaczników i nie tnie

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Ploter nie rejestruje znaczników, gdy czujnik optyczny (ARMS/OPOS) nie potrafi ich odróżnić od tła albo nie może zlokalizować ich przewidywanego położenia; w konsekwencji zadanie Print & Cut nie startuje i urządzenie nie tnie.
• Najczęstsze przyczyny: słaba jakość lub zły kontrast znaczników, zabrudzony/rozkalibrowany czujnik, zakłócające oświetlenie, niewłaściwe ustawienia oprogramowania oraz błędy w załadowaniu materiału.

Kluczowe punkty
• Kontrast i geometria znaczników
• Czystość i kalibracja czujnika optycznego
• Oświetlenie środowiskowe
• Poprawne parametry w RIP/plug-in (typ, rozmiar, offset)
• Stan mechaniczny (rolki, mata, nóż) i aktualny firmware

Szczegółowa analiza problemu

1. Układ optyczny i oświetlenie

1.1 Zabrudzenia na soczewce lub osłonie czujnika (pył, klej, włókna) obniżają stosunek sygnał/szum.
1.2 Rozkalibrowanie – pozycja ogniskowania lub wartość progowa niezgodna z fabryczną.
1.3 Światło zewnętrzne > 15 klx (pełne słońce) albo pulsujące LED-y potrafią wprowadzać fałszywe poziomy dla fotodetektora.

Rozwiązania: delikatne czyszczenie IPA, procedura “Sensor/ARMS Calibration”, praca przy rozproszonym świetle lub zaślepienie lamp z góry.

2. Parametry znaczników

2.1 Kontrast – producenci wymagają zazwyczaj 70-80 % różnicy odbicia; czarne znaczniki 100 %K na białym podkładzie są bezpieczne.
2.2 Grubość linii 0,3–0,5 mm i minimalny bok kwadratu 4–6 mm (Graphtec), 5 mm (Summa).
2.3 Położenie – min. 5–10 mm od krawędzi medium i wewnątrz pola odczytu głowicy.
2.4 Materiały specjalne

• błyszczące: w razie potrzeby zmatowić taśmą maskującą matową,
• ciemne: niektóre plotery obsługują odwrócone pasery (białe na czarnym).

3. Software / firmware

3.1 Niewłaściwy preset znaczników (np. ARMS 5.0 vs 6.0, typ A vs B) powoduje, że głowica szuka w innym miejscu.
3.2 Ustawienia przesunięcia (registration offset) lub skali drukarki ≠ skala cięcia: różnica > 0,2 % spowoduje chybienie pierwszego znacznika.
3.3 Nieaktualne sterowniki Windows/macOS i stary firmware – w logach (Device Monitor) widać „mark not found”.

4. Mechanika i materiał

4.1 Rolki dociskowe: niedociśnięty materiał przesunie się między skanowaniem 1-go i 2-go znacznika → błąd rejestracji.
4.2 Mata / liner pofalowana > 0,5 mm w osi Y podbije głowicę, zmieniając ogniskową czujnika.
4.3 Nóż: tępy lub wysunięty za głęboko może podnieść medium i przesunąć je tuż po wykryciu znaczników, przez co ploter zatrzyma się w trybie “media error”.

5. Testy diagnostyczne

• Test cięcia kwadrat-trójkąt z panelu – weryfikuje mechanikę bez ARMS.
• Test „scan mark only” – sprawdza wyłącznie detekcję optyczną.
• Przegląd logów w programie producenta (SummaGoSign, Graphtec Controller) – kody 1101/1303 informują o utracie znaczników.

Aktualne informacje i trendy

• Nowe serie (Graphtec CE7000, Summa S-One) wyposażono w kamery CMOS o większym DR, co zmniejsza wrażliwość na połysk; aktualizacja firmware 1.12 (2024-04) dodaje algorytm adaptacyjnego progowania.
• W ploterach desktopowych (Cricut Maker 3, Silhouette Cameo 5) pojawia się opcja „Glossy Materials Mode”, która dłużej integruje odczyt.
• Trend: integracja kamer RGB z AI (Roland DG ARA) – analiza obrazu wideo zamiast punktowego czujnika, co likwiduje problem przy złych znacznikach.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Czujnik ARMS działa jak fotodioda z filtracją IR; analiza spadku jasności między tłem a markerem generuje impuls synchronizujący.
• Offset noża \(\Delta = r\left(1-\frac{\sin{\alpha}}{\alpha}\right)\) kompensuje kąt ostrza; jeśli błędny, ploter “myśli”, że docisk nie pracuje i przerywa zadanie.
• Analogicznie do maszyn pick-and-place, tolerancja kumulatywna XY wynosi ~ ±0,1 mm; przekroczona przy rozciągnięciu folii > 0,05 %.

Aspekty etyczne i prawne

• W przypadku materiałów z danymi osobowymi (etykiety, identyfikatory) należy spełnić wymogi RODO – nie pozostawiać na ploterze niezaszyfrowanych plików .plt/.svg.
• Oznaczenia CE oraz certyfikaty laser-class (gdy ploter ma diodę do wstępnego pozycjonowania).
• Bezpieczeństwo: blokada karetki przy otwartej pokrywie (ISO 12100); nie wolno programowo dezaktywować czujnika, by „wymusić” cięcie.

Praktyczne wskazówki

1. Standardowy workflow Print & Cut:
   a) druk →
   b) 30 min stabilizacji atramentu →
   c) ładowanie medium, krawędź 90° do rolek →
   d) skan mark, adjust, cut.
2. Procedura „quick fix” w terenie: sprężone powietrze, IPA, test ARMS, test cut, reboot.
3. Dla błyszczących folii – szybka nakładka z papieru offsetowego w rejonie znaczników.
4. Firmware: zawsze flashuj przez kabel USB-B High-Speed, nie przez Wi-Fi – spadek pakietów brikuje urządzenie.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Niektóre sterowniki (np. Win11 22H2 + Roland) mają znany bug w USB HID; zalecany hub aktywny 2.0.
• Plotery hobbystyczne (Cricut) korzystają z serwera w chmurze; awaria API (wrzesień 2023) uniemożliwiała odczyt znaczników mimo lokalnie poprawnych warunków.
• Przy materiałach translucentnych czujnik “widzi” stół – konieczne podłożenie arkusza papieru.

Sugestie dalszych badań

• Ocena skuteczności kamer RGB z ML vs tradycyjny fotodetektor w odczycie paserów metalicznych.
• Integracja korekcji deformacji podłoża w czasie rzeczywistym (vision-feedback).
• Standaryzacja formatu metadanych markerów (ISO/ASTM w przygotowaniu).

Krótkie podsumowanie

Ploter nie rejestruje znaczników, ponieważ układ optyczny nie widzi wyraźnego, oczekiwanego kształtu w przewidywanej pozycji. Należy zweryfikować: czystość i kalibrację czujnika, kontrast/jakość znaczników, oświetlenie, poprawne ustawienia w oprogramowaniu oraz stan mechaniki (rolki, mata, nóż). Zastosowanie opisanej sekwencji diagnostycznej pozwala w ~ 90 % przypadków przywrócić poprawne wykrywanie paserów i cięcie.