Prasa mimośrodowa – sterowanie ręczne, zatrzymuje się po kilku uderzeniach, reset przez ustawienie i pedał

Pytanie

Prasa mimośrodowa na sterowaniu ręcznym wykona kilka uderzeń i przeataje działać trzeba przesterować na ustawienie i pedal wykonać jeden obrut i znów działa na kilka uderzeń, jaka to morze być przyczyna

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Najczęstsze przyczyny takiego zachowania prasy mimośrodowej:
  • Brak potwierdzenia z układu centralnego smarowania po określonej liczbie skoków (blokada „lube fault”).
  • Niestabilny sygnał położenia GMP (czujnik/krzywka/enkoder) – sterowanie „gubi” pozycję i blokuje cykl.
  • Niesymetria czasowa lub zakleszczenie zdublowanego zaworu bezpieczeństwa sprzęgło–hamulec (spadki ciśnienia, brud, zużycie).
  • Zła regulacja hamulca/top-stop albo spadek momentu hamującego – suwak nie staje w oknie GMP.
  • Spadek napięcia/prądu cewek elektrozaworów lub cewki sprzęgła (nagrzewanie, luźne zaciski).
  • Okazjonalne przeciążenie narzędzia (zabezpieczenie przerywa serię uderzeń).
• Przełączenie na „ustawienie” i wykonanie jednego obrotu resetuje licznik/interlock i pozwala na kilka kolejnych skoków – to ważna poszlaka wskazująca na interlock smarowania, potwierdzenie GMP lub błąd zaworu bezpieczeństwa.

Szczegółowa analiza problemu

• Logika sterowania: w trybie pracy ręcznej sterownik oczekuje po każdym skoku potwierdzeń: GMP (top-stop), „hamulec zaciśnięty”, „sprzęgło zwolnione”, czas reakcji obu kanałów zaworu bezpieczeństwa, ew. „smarowanie wykonane co N skoków”. Jeżeli któreś potwierdzenie nie nadejdzie w zadanym czasie/oknie, sterowanie blokuje kolejne cykle. Przejście w tryb „ustawienie/jog/inch” zwykle:
  • resetuje część blokad,
  • pozwala dokończyć pełen obrót i ponownie „złapać” GMP,
  • może tymczasowo pominąć licznik smarowania.
• Układ smarowania:
  • W wielu prasach pompa podaje dawkę co X skoków i oczekuje wzrostu ciśnienia/impulsu z presostatu. Brak sygnału = blokada po kilku skokach. Typowe przyczyny: niski poziom oleju, zapowietrzenie, zatkany rozdzielacz (Bijur/Trabon), uszkodzony presostat, przerwany przewód.
• Czujnik GMP / enkoder:
  • Luz mocowania krzywki, zbyt duża szczelina czujnika indukcyjnego, zabrudzenie opiłkami, pęknięty przewód ekranowany enkodera, zakłócenia EMC. Objaw: „czasem” brak top-stop, konieczność jednego pełnego obrotu, po którym pozycja wraca.
• Zawór bezpieczeństwa sprzęgło–hamulec (dwukanałowy):
  • Sterowanie porównuje czasy obu suwaków; brud/woda w powietrzu, zbyt niskie/stale fluktuujące ciśnienie, zużyte uszczelnienia lub nierówna praca cewek powodują odchyłkę czasu i błąd po kilku cyklach. Po resecie działa znów „kilka” uderzeń.
• Hamulec/top-stop:
  • Zbyt mały moment hamowania (zużyte okładziny, olej/pył na ciernych, zła regulacja) – wał nie zatrzymuje się w oknie GMP, sterownik nie dostaje potwierdzenia. Zjawisko nasila się po rozgrzaniu.
• Zasilanie cewek/elektrozaworów:
  • Nagrzewanie cewek (rezystancja↑, siła↓), spadki 24 VDC, luźne zaciski, zużyte styki przekaźników bezpieczeństwa – po kilku cyklach siła zadziałania spada i pojawia się błąd czasowy.
• Przeciążenie narzędzia:
  • Przy wolniejszych skokach/nieoptymalnym ustawieniu wysokości narzędzia energia suwaka bywa niewystarczająca; zabezpieczenie przeciążeniowe może przerywać serię.

Proponowana sekwencja diagnostyczna (bezpiecznie, z LOTO):

1. Odczytaj sygnalizację/kody (HMI/lampki) dokładnie w chwili zatrzymania – które interlocki gasną? Zapisz datę/godzinę i warunki.
2. Układ powietrza:
   • Ciśnienie pod obciążeniem (manometr przy prasie i przy zaworze bezpieczeństwa); sprawdź zespół przygotowania (filtr–odwadniacz–smarownica), odprowadź wodę.
   • Test czasu reakcji zaworu: przyłóż czujnik ciśnienia lub obserwuj diagnostykę – czy czasy obu kanałów są zbliżone?
3. Smarowanie:
   • Poziom oleju, działanie pompy w momencie tuż przed zatrzymaniem, wzrost ciśnienia na manometrze/presostacie. Jeżeli pompa pracuje, a presostat nie melduje ciśnienia – sprawdź filtr, przewody dozujące, odpowietrz układ; podmień presostat.
4. GMP/pozycja:
   • Inspekcja czujnika: czystość czoła, szczelina wg DTR, sztywność mocowania krzywki; kontrola przewodu i ekranu.
   • Jeśli enkoder – sprawdź zasilanie 5/24 V, ekranowanie, oscyloskopem zobacz ciąg impulsów; wyklucz drgania mechaniczne mocowania.
5. Hamulec i sprzęgło:
   • Kontrola zużycia okładzin, luzów, wycieków; weryfikacja regulacji top-stop (okno GMP) i momentu hamującego; pomiar napięcia i prądu cewki sprzęgła/elektrozaworów pod obciążeniem oraz po rozgrzaniu (porównaj „na zimno” vs „po kilku skokach”).
6. Elektryka sterowania:
   • Sprawdź zaciski 24 VDC, masę, złączki sprężynowe; przekaźniki bezpieczeństwa (diody diagnostyczne, licznik cykli), styki obwodów sprzęgło/hamulec.
7. Narzędzie:
   • Sprawdź wysokość zamknięcia, prowadzenie słupków, ewentualne „tarcie” w strefie BDC, czy nie ma okazjonalnego dobijania.

Jeżeli chcesz, mogę przygotować checklistę pomiarów i wzory kart testów do wypełnienia podczas prób.

Aktualne informacje i trendy

• Modernizacje bezpieczeństwa: zdublowane zawory bezpieczeństwa z monitorowaniem czasów, przekaźniki/sterowniki bezpieczeństwa z diagnostyką kodową, czujniki GMP o wysokiej odporności EMC, kontrola smarowania z potwierdzeniem ciśnienia.
• Predykcja i rejestracja: logowanie czasów reakcji zaworów, rejestr zdarzeń (event log), monitoring 24 VDC i prądów cewek; to ułatwia uchwycenie „po kilku uderzeniach”.
• Standardy: dla pras mechanicznych stosuje się m.in. EN ISO 16092 (dawniej EN 692) oraz w USA 29 CFR 1910.217 i ANSI B11.1 – po każdej interwencji wymagana jest weryfikacja funkcjonalna układów bezpieczeństwa.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Dlaczego pomaga „ustawienie + 1 obrót”: tryb inch zwykle:
  • wymusza pełny obrót do GMP, dzięki czemu sterownik znowu ma referencję położenia,
  • może chwilowo pominąć blokadę smarowania aż do kolejnego progu,
  • resetuje błąd zaworu bezpieczeństwa po spełnieniu warunków startowych.
• „Okno” GMP: sterownik akceptuje zatrzymanie tylko w wąskim przedziale kątowym; jeśli hamulec osłabnie po rozgrzaniu, suwak „przestrzeli” okno i pojawia się blokada.

Aspekty etyczne i prawne

• Bezwzględnie: LOTO (elektryka i pneumatyka), podparcie/klinowanie suwaka przed pracą w strefie narzędzia, bez obejść układów bezpieczeństwa.
• Po naprawie/wyregulowaniu wymagane testy funkcjonalne układów bezpieczeństwa i dokumentacja przeglądu.

Praktyczne wskazówki

• Szybkie testy „bez narzędzi specjalnych”:
  • Obserwuj: czy przed zatrzymaniem słychać pracę pompy smarowania? czy zapala się kontrolka „lube”/„fault”?
  • Dotykowo (ostrożnie): czy cewki elektrozaworów są „parząco” gorące po kilku skokach?
  • Manometr: czy ciśnienie powietrza spada w momencie kilku kolejnych uderzeń?
• Najpierw wyklucz: poziom i przepływ smarowania, czystość powietrza, szczelność węży, stan filtrów FRL.
• Dokumentuj: zdjęcia krzywek/czujników, wartości ciśnień/napięć „na zimno” i „po zatrzymaniu”.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Bez danych z HMI/lampek i typu prasy wskazanie jednej przyczyny jest obarczone niepewnością. Dwa najsilniejsze tropy z opisu: interlock smarowania i potwierdzenie GMP/hamulec.
• Starsze prasy po modernizacjach mogą mieć różne implementacje blokad – schemat elektryczny/pneumatyczny bardzo pomaga.

Sugestie dalszych badań

• Zrzut ekranu z HMI lub opis kontrolek w chwili zatrzymania.
• Zdjęcie czujnika GMP/krzywki i zaworu bezpieczeństwa (tabliczka znamionowa).
• Pomiar: napięcie 24 VDC na cewkach zaworu i cewce sprzęgła w chwili zatrzymania; ciśnienie na wejściu i wyjściu zaworu; sygnał presostatu smarowania.
• Jeśli to możliwe: krótki log zdarzeń (czas, liczba udarów do zatrzymania).

Krótkie podsumowanie

• Objaw „kilka uderzeń → stop → po 1 obrocie znów kilka uderzeń” typowo wskazuje na: brak potwierdzenia smarowania, problem z potwierdzeniem GMP (czujnik/hamulec), lub błąd czasowy zaworu bezpieczeństwa sprzęgło–hamulec spowodowany powietrzem/cewkami.
• Zacznij od prostych kontroli: smarowanie (poziom/ciśnienie/presostat), powietrze (ciśnienie/FRL), czujnik GMP i regulacja hamulca; równolegle sprawdź zasilanie cewek i diagnostykę bezpieczeństwa.

Jeśli podasz: markę/model prasy, typ sprzęgła/hamulca (pneumatyczne/elektromagnetyczne), informacje o układzie smarowania i jakie kontrolki/kody pojawiają się przy zatrzymaniu, przygotuję precyzyjną, krok‑po‑kroku procedurę pod Twoją maszynę.