Programy do automatycznego wyłączania monitora PC

Pytanie

Nazwa programu wyłączającego monitor peceta w okresie spoczynku

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

​- Najczęściej nie instaluje się do tego oddzielnego programu – monitor w okresie bezczynności wyłącza wbudowana w system operacyjny funkcja „Opcje zasilania” / „Wyłącz ekran po” wykorzystująca standard DPMS.
​- Jeśli mimo to potrzebny jest dedykowany program, najpopularniejsze nazwy to: Monitor Power Saver (Mpowersaver), Turn Off LCD, NirCmd (komenda monitor off), MonitorES lub Monitor Off Utility.

Szczegółowa analiza problemu

1. Mechanizm systemowy
   • Windows, macOS i większość środowisk Linux posiadają własny licznik bezczynności (idle timer).
   • Po zadanym czasie system wysyła do karty graficznej sygnał DPMS (Display Power Management Signaling), a ta przełącza monitor w stan Stand-by, Suspend lub Off.
   • Nazewnictwo w Windows:
   – Ustawienia → System → Zasilanie i sen (Win 10/11)
   – lub Panel sterowania → Opcje zasilania → Zmień ustawienia planu → „Wyłącz ekran”.
   • W macOS: Preferencje systemowe → Bateria / Monitor → „Wyłącz ekran po”.
   • W Linuksie (GNOME, KDE itp.): Ustawienia → Zasilanie → „Pusty ekran” / „Blank screen”.

2. Różnica pojęć
   • Wyłączenie ekranu ≠ uśpienie komputera ani hibernacja – pracują tylko podzespoły potrzebne do wybudzenia monitora.
   • Wygaszacz ekranu (ang. screen-saver) historycznie chronił monitory CRT przed wypaleniem; dziś najczęściej ustawia się „brak”, a wyłączenie matrycy realizuje DPMS.

3. Kiedy warto instalować dopisany program
   • Chcemy natychmiast wyłączyć ekran skrótem klawiaturowym.
   • Potrzebna jest odrębna logika (np. wyłącz wszystkie monitory po 3 min, ale tylko w godzinach 17-7).
   • Obsługujemy system bez graficznego menedżera zasilania (kiosk, serwer).

4. Przykładowe aplikacje (Windows)
   • Mpowersaver – harmonogramy, wiele monitorów, możliwość różnego czasu zależnie od dnia tygodnia.
   • Turn Off LCD – natychmiastowe wygaszenie: skrót lub kliknięcie.
   • NirCmd – narzędzie CLI; polecenie nircmd.exe monitor off (można podpiąć pod skrót lub skrypt).
   • Monitor ES (Energy Saver) – wyłącza monitor i jednocześnie blokuje PC.
   • Monitor Off Utility / ScreenOff – małe, przenośne EXE, działa od razu po uruchomieniu.

Aktualne informacje i trendy

​- Producenci monitorów LED/LCD schodzą z poborem mocy stand-by poniżej 0,3 W (średni wymóg Energy Star 8.0).
​- Microsoft rozwija Modern Standby (S0ix); wyłączenie ekranu jest częścią tego samego stanu czuwania.
​- Narzędzia takie jak PowerToys PowerRun czy nowe API Windows 11 pozwalają aplikacjom programowo blokować lub wymuszać DPMS, co umożliwia tworzenie inteligentnych skryptów (np. wyłącz ekran, gdy Teams wykryje brak aktywności).

Wspierające wyjaśnienia i detale

​- Komenda diagnostyczna Windows: powercfg /requests pokaże, które procesy blokują DPMS/sleep.
​- W PowerShell można wymusić wygaszenie monitora:
\[
Add-Type –AssemblyName System.Windows.Forms;\

\]
lub klasycznie przez powercfg -change -monitor-timeout-ac 1.

Aspekty etyczne i prawne

​- Oszczędzanie energii zmniejsza ślad węglowy – istotne w raportach ESG.
​- W środowiskach korporacyjnych ustawienia DPMS mogą podlegać polityce bezpieczeństwa (GPO).
​- W niektórych branżach (medyczna, finansowa) wymagane jest automatyczne blokowanie sesji razem z wygaszeniem ekranu (np. HIPAA, PCI-DSS).

Praktyczne wskazówki

​1. Najpierw skonfiguruj wbudowane „Wyłącz ekran po”. Jeśli potrzebujesz < 1 min, ustaw 1 min, a skrót do nircmd monitor off zabezpieczy natychmiastowe wygaszenie.
​2. Test: w wierszu poleceń wpisz powercfg -devicequery wake_armed, aby sprawdzić, które urządzenia mogą niechcący budzić monitor.
​3. Jeśli masz multi-monitor, wybierz program obsługujący DPMS per-output (Mpowersaver, DisplayFusion).

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

​- Starsze monitory VGA/DVI czasem ignorują DPMS Off i jedynie przechodzą w Stand-by (ciemny ekran, ale pobór 5-10 W).
​- Niektóre karty graficzne HDMI-CEC potrafią budzić telewizory przez sygnał CEC – warto wyłączyć CEC w OSD.

Sugestie dalszych badań

​- Sprawdzenie Modern Standby vs klasyczny S3 pod kątem kompatybilności z urządzeniami peryferyjnymi.
​- Analiza poboru mocy monitorów w trybie Off vs Stand-by dla różnych matryc (IPS, VA, OLED).
​- Wykorzystanie czujników obecności użytkownika (IR, radar 60 GHz) do inteligentnego DPMS.

Krótkie podsumowanie

Zwykły pecet nie wymaga osobnego programu – funkcja „Opcje zasilania” (Windows), „Oszczędzanie energii” (macOS) lub analogiczne moduły w Linuksie automatycznie wyłączają monitor po zadanym czasie bezczynności, korzystając z protokołu DPMS. Jeżeli potrzebujesz większej kontroli lub natychmiastowego wygaszenia, skorzystaj z lekkich narzędzi takich jak Mpowersaver, Turn Off LCD czy NirCmd.