Protokół pomiaru instalacji elektrycznej - przykładowy wzór

Pytanie

pokaż mi protokol pomiaru instalacji elektrycznej

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Poniżej znajdziesz kompletny, aktualny (2024/2025) wzór protokołu pomiarów instalacji elektrycznej niskiego napięcia, zgodny z PN-HD 60364-6:2016/A12:2022-03 oraz najnowszymi wymaganiami Prawa budowlanego (Dz.U. 2023 poz. 682).
• Wzór obejmuje: oględziny, pomiary rezystancji izolacji, ciągłości PE, impedancji pętli zwarcia, rezystancji uziemienia, testy RCD oraz sekcję ocen, zaleceń i podpisów.

Szczegółowa analiza problemu

1. Założenia normatywne i prawne

• Norma wiodąca: PN-HD 60364-6 (wraz z A12:2022-03) – Badania, pomiary i oględziny instalacji nN.
• Powiązane: PN-HD 60364-4-41 (ochrona przeciwporażeniowa), PN-EN 61010-031 (bezpieczeństwo przyrządów pomiarowych), PN-EN 61557-1…7 (wymagania metrologiczne).
• Prawo budowlane art. 62 ust. 1: okresowe kontrole co 5 lat (w obiektach mieszkalnych i użyteczności publicznej); obiekty zagrożone wybuchem – co rok.
• Rozporządzenie Ministra Energii z 2019 r. w sprawie BHP przy urządzeniach energetycznych: obowiązek stosowania środków ochronnych i procedur LOTO podczas pomiarów.

2. Zakres obowiązkowych badań

1. Oględziny (wizualne).
2. Rezystancja izolacji przewodów.
3. Ciągłość przewodów ochronnych i połączeń wyrównawczych.
4. Impedancja pętli zwarcia / impedancja linii Z_L-PE, Z_L-N.
5. Skuteczność ochrony przez samoczynne wyłączenie zasilania (obliczenie t_a).
6. Rezystancja uziemienia (lub impedancja uziomu).
7. Badanie wyłączników RCD (I_Δn, t_a, I_Δ5×).
8. Dodatkowo – kolejność faz, napięcia robocze, harmoniczne THDu (wymagane w obiektach IT/ICT).

3. Przyrządy pomiarowe (minimum)

• Miernik wielofunkcyjny klasy ≥ 1 (np. Sonel MPI-540, Metrel MI-3155, Fluke 1664 FC) z aktualnym świadectwem wzorcowania.
• Cęgi z pomiarem prądu różnicowego do testu RCMO (opcjonalnie).
• Miernik cęgowy > 1000 A dla dużych prądów zwarciowych.

4. Krytyczne wartości graniczne

• R_iso ≥ 1 MΩ (obwody ≤ 500 V AC).
• R_PE ≤ 0,5 Ω (przewód ochronny, połączenia wyrównawcze).
• Z_S,max wg tablic w PN-HD 60364-4-41 (np. B16 A – 2,70 Ω przy 230 V).
• t_a,RCD ≤ 300 ms dla I_Δn; ≤ 40 ms dla 5 × I_Δn.
• R_u (uziom ochronny TT) ≤ 30 Ω (zabezpieczenia RCD 30 mA); ≤ 1 Ω w stacjach SN/nN.

Aktualne informacje i trendy

• Nowelizacja PN-HD 60364-6: A12:2022-03: w tabelach maksymalnych Z_S uwzględniono współczynnik korekcyjny 0,95 zamiast 0,8.
• Coraz szersze wykorzystanie chmurowych systemów e-dokumentacji; popularne oprogramowanie: Sonel PE6, Metrel ES Manager, Fluke TruTest – generują protokół w PDF/Excel z podpisem kwalifikowanym.
• Integracja pomiarów PV (DC) – normy PN-EN 62446-1/2.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Impedancję pętli Zwarcia mierzymy przy włączonym zasilaniu; wyniki korygujemy o napięcie U₀ z chwili pomiaru.
• W obwodach z RCD typu A, F lub B konieczne testy przy obu połówkach sinusoidy.

Aspekty etyczne i prawne

• Podpis protokołu bez ważnych uprawnień SEP (G1 – E i D, „pomiary”) jest nieważny – ryzyko odpowiedzialności karnej (art. 91a Prawa budowlanego).
• Fałszowanie wyników lub pomijanie pomiarów może skutkować odpowiedzialnością cywilną i utratą uprawnień.
• Dane osobowe w protokole podlegają RODO – należy ograniczyć do minimum (np. inicjały lokatorów).

Praktyczne wskazówki

• Rozpocznij od pełnego LOTO oraz weryfikacji braku napięcia przed pomiarem R_iso.
• Dokumentuj warunki środowiskowe (T [°C], RH [%]) – wpływają na R_iso.
• Fotografuj nieprawidłowości; załącz zdjęcia do protokołu (łatwiejsze egzekwowanie napraw).
• Używaj znaku „—” zamiast „0” przy braku pomiaru, by uniknąć błędnej interpretacji.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• W obwodach z zasilaczami impulsowymi i filtrami EMI pomiar R_iso może dawać zaniżone wyniki – należy odłączyć warystory i filtry.
• W starych instalacjach TN-C pomiar ciągłości PEN może wymagać obejścia mostkiem by-pass na czas testu.

Sugestie dalszych badań

• Termowizja rozdzielnic (PN-EN 13187) – wczesne wykrywanie połączeń o wysokiej impedancji.
• Analiza jakości energii (EN 50160) – szczególnie w obiektach z dużą ilością elektroniki.
• Badania rezystancji kontaktu połączeń śrubowych metodą mikro-omomierza (≤ 100 µΩ).

Wzorcowy PROTOKÓŁ POMIARÓW INSTALACJI ELEKTRYCZNEJ

----------------------------------------------------------------------------------------------------
                      PROTOKÓŁ NR …/2024/PE
       z pomiarów odbiorczych / okresowych instalacji elektrycznej nN
wg PN-HD 60364-6:2016/A12:2022-03 oraz PN-EN 61557
----------------------------------------------------------------------------------------------------
1. DANE IDENTYFIKACYJNE
   Obiekt .................... : ______________________________________________
   Adres ..................... : ______________________________________________
   Rodzaj instalacji ......... : mieszkaniowa / biurowa / przemysłowa
   Napięcie znamionowe ....... : 230/400 V 50 Hz      Układ sieci ........: TN-S / TN-C-S / TT / IT
   Data pomiarów ............. : ____-____-20__
   Warunki (T / RH) .......... : ____ °C / ____ %
   Zleceniodawca ............. : ______________________________________________

2. WYKONAWCA POMIARÓW
   Imię i nazwisko ........... : ______________________________________________
   Uprawnienia SEP G1/E,D .....: Nr __________ ważne do ____-____-20__
   Firma (NIP/REGON) ......... : ______________________________________________
   Przyrządy pomiarowe:
     | Typ / model | Nr ser. | Zakres | Świad. wzorcowania nr | Ważne do |
     |-------------|---------|--------|-----------------------|-----------|
     | MPI-540     | 123456  | kat. III 600 V | CL-23/09/2024 | 30-09-25 |

3. OGLĘDZINY
   | Lp | Zakres kontroli                                          | Wynik |
   |----|----------------------------------------------------------|-------|
   | 1  | Ochrona przed dotykiem bezpośrednim (IP, bariery)        |  TAK  |
   | 2  | Identyfikacja i ciągłość przewodów PE/PEN                |  TAK  |
   | 3  | Poprawny dobór zabezpieczeń nadprądowych                 |  TAK  |
   | 4  | Prawidłowe oznaczenia obwodów / aparatów                 |  TAK  |
   | 5  | Brak śladów uszkodzeń mechanicznych / termicznych        |  TAK  |
   | 6  | Dostępność i czytelność schematów                        |  NIE* |
   *– brak schematu jednokreskowego rozdzielnicy RG-1

4. WYNIKI POMIARÓW
4.1 Rezystancja izolacji (U<sub>test</sub> = 500 V DC)

| Obwód | Lokalizacja | L-N [MΩ] | L-PE [MΩ] | N-PE [MΩ] | Wym. ≥1 MΩ | Ocena |
|-------|------------|----------|-----------|-----------|-----------|-------|
| O-1   | oświetlenie korytarz  | 112 | 107 | 108 | TAK | P |
| G-3   | gniazda kuchnia       | 1,8 | 1,7 | 1,6 | TAK | P |
| G-7   | gniazda łazienka      | 0,95| 0,92| 0,91| NIE | N |

4.2 Ciągłość przewodów ochronnych (I<sub>test</sub> = 200 mA)

| Punkt-PE        | Rezystancja [Ω] | Wym. ≤0,5 Ω | Ocena |
|-----------------|-----------------|-------------|-------|
| RG-1 → gniazdo G-3 | 0,12 | TAK | P |
| RG-1 → gniazdo G-7 | 0,18 | TAK | P |

4.3 Impedancja pętli zwarcia Z<sub>S</sub>

| Obwód | Z<sub>S</sub> [Ω] | I<sub>k</sub> [A] | Z<sub>S,max</sub> [Ω] | t<sub>a</sub> oblicz. [s] | Wymag. | Ocena |
|-------|------------------|-------------------|-----------------------|---------------------------|---------|-------|
| B16   | 0,46 | 500 | 2,55 | 0,05 | t<sub>a</sub> ≤ 0,4 s | P |
| B20   | 0,38 | 610 | 2,04 | 0,04 |  „   „       | P |

4.4 Wyłączniki różnicowoprądowe

| Nr | I<sub>Δn</sub> [mA] | t<sub>a</sub>(I<sub>Δn</sub>) [ms] | t<sub>a</sub>(5×I<sub>Δn</sub>) [ms] | I<sub>Δ>0,5×</sub> brak zadz.? | Ocena |
|----|---------------------|--------------------------------------|---------------------------------------|-------------------------------|-------|
| RCD-1 | 30 | 28 | 18 | TAK | P |
| RCD-2 | 30 | 36 | 22 | TAK | P |

4.5 Rezystancja uziemienia (metoda 3-przewodowa, f = 128 Hz)

| Uziom | R<sub>u</sub> [Ω] | Wymag. | Ocena |
|-------|------------------|--------|-------|
| Główny | 9,2 | ≤ 30 Ω | P |

5. OCENA KOŃCOWA  
   Na podstawie wyników pomiarów oraz oględzin stwierdza się, że instalacja:  
   ☑ NADAJE SIĘ ▢ NIE NADAJE SIĘ  
   do eksploatacji.  
   *Zalecenia:*  
   1. Uzupełnić schemat jednokreskowy rozdzielnicy RG-1 do 30-06-2024.  
   2. Wymienić przewód N w obwodzie G-7 (zaniżona rezystancja izolacji).  

6. TERMIN NASTĘPNEGO BADANIA  
   ____-____-20__ (nie później niż 5 lat lub po usunięciu usterek).  

7. PODPISY  
   .....................................        .....................................  
   (Wykonawca)                              (Zleceniodawca/Właściciel)  
----------------------------------------------------------------------------------------------------

Krótkie podsumowanie

• Przedstawiony protokół jest kompletny i zgodny z najnowszą nowelizacją PN-HD 60364-6 oraz z przepisami Prawa budowlanego.
• Szablon obejmuje wszystkie obowiązkowe badania, pola na dane metrologiczne i sekcję ocen/zalecenia.
• Prawidłowe wypełnienie dokumentu wymaga aktualnie wzorcowanych mierników i uprawnień SEP G1 (E+D, pomiary).
• Digitalizacja protokołów i podpis kwalifikowany stają się nowym standardem branżowym – zaleca się wdrożyć oprogramowanie do raportowania online.