Jak przerobić odkurzacz bezprzewodowy na zasilany z gniazda elektrycznego?
Kluczowe punkty
• określ napięcie i prąd odkurzacza,
• dobierz certyfikowany SMPS z zapasem mocy ≥ 20 %, soft-startem i OVP/OCP,
• obejdź ewentualną komunikację BMS ↔ płyta główna,
• wykonaj bezpieczne połączenia i chłodzenie,
• oceń, czy utrata mobilności ma sens ekonomiczny.
Identyfikacja parametrów
• Napięcie pakietu: 18 V, 21 V, 25,2 V, 36 V – odczytaj z akumulatora.
• Prąd ciągły: 6–12 A; prąd rozruchowy: 20–40 A (mierzyć cęgami DC).
• Typ silnika: szczotkowy lub BLDC; BLDC wymaga kontrolera, zwykle na płycie głównej.
• Obecność BMS w pakiecie – może wysyłać sygnał „battery-OK”.
Dobór zasilacza
• SMPS przemysłowy (Mean Well HLG-240-24, Delta, TDK-Lambda).
• U = U_batt ± 5 %.
• I_cont ≥ I_work × 1,25; I_peak ≥ I_start (sprawdź w datasheet lub wybierz PSU z prądowym „hiccup-mode” ≥ 3 × I_cont).
• Moc P = U × I_cont z minimum 20 % zapasu (np. 25,2 V × 10 A = 252 W → ≥ 300 W).
• Funkcje: PFC, soft-start, OTP, OVP, SCP.
• Izolacja: klasa II lub PE; certyfikaty CE, EN 60335-1.
Integracja elektryczna
• Stwórz „ślepą baterię”: wydruk 3-D obudowy, złącze XT60/XT90, przewód 2,5 ÷ 4 mm².
• Zachowaj polaryzację; zastosuj kondensator 2 000–4 700 µF/50 V przy silniku zmniejszający spadek napięcia.
• Jeśli BMS emuluje sygnały – wpiąć rezystor lub scalony emulator, inaczej urządzenie nie wystartuje (np. Dyson Gen5).
Integracja mechaniczna i cieplna
• PSU zwykle nie mieści się w odkurzaczu – musi być zewnętrzny (walizka/aluminiowa obudowa).
• Zaplanuj odprowadzanie ciepła: radiator + wentylator przy mocach > 150 W; wlot/ wylot powietrza.
• Przepust kablowy PG7/PG9, odciążenie przewodu i gumowy rękaw zabezpieczający przed zgięciami.
EMI i filtracja
• Filtr sieciowy klasy X2/Y, dławik CM 2 × 10 mH.
• Po stronie DC dławik 30 µH i ceramiczne C 100 nF przy szczotkach (ograniczenie iskrzenia).
Praktyczne testy
• Uruchom z ogranicznikiem prądowym (laboratoryjny zasilacz 0-30 V/20 A).
• Obserwuj temperaturę PSU; ΔT < 40 K przy 30 min pracy ciągłej.
• Zmierz zakłócenia radiowe – przy BLDC mogą być potrzebne dodatkowe kondensatory MLCC 1 µF/100 V.
• GaN-FET SMPS: mniejszy rozmiar, sprawność > 94 %, np. zasilacze GaN 24 V/12 A (MORNSUN LUG-350).
• Plug-in power-packs: producenci (Dyson, Bosch) przechodzą na wymienne kasety Li-Ion „click-in”; regeneracja jest tańsza i szybka.
• Rosnąca dostępność gotowych „dummy battery” z przewodem XT60 na portalach DIY (2024 r.).
• Wzór na prąd:
\[ I = \frac{P}{U} \]
gdzie P – moc pobierana przy maksymalnym ciągu (np. 250 W).
• Soft-start w PSU ogranicza dI/dt:
\[ I{start} = I{nom}\; e^{-t/\tau} \]
• Dławik CM: tłumi wspólne zakłócenia \(10 \text{dB}\) w paśmie 150 kHz – 30 MHz.
• Utrata deklaracji CE i gwarancji; urządzenie po przeróbce nie spełnia EN 60335 ani dyrektyw LVD/EMC.
• Odpowiedzialność cywilna – w razie pożaru/porażenia właściciel ponosi pełną odpowiedzialność.
• Utylizacja zużytych ogniw Li-Ion musi odbyć się w punkcie selektywnej zbiórki (Dyrektywa 2006/66/WE).
• Pomiar prądu – cęgi Hall-effect 0-60 A DC (np. Uni-T UT210E).
• Przewody: dla 10 A DC przy długości 2 m stosować min. 2×2,5 mm² (spadek ≈0,2 V).
• Złącza: XT90, Anderson SB50; unikaj wtyków DC 5,5 mm (zbyt małe).
• PSU warto podwiesić na pasie meblowym lub haczyku, aby odciążyć rękę i zmniejszyć naprężenia kabla.
• Brak mobilności – odkurzacz staje się „narzędziem stacjonarnym”.
• Wysoka cena dobrej jakości PSU (300–500 zł) vs. zamienny pakiet Li-Ion (150–300 zł).
• Krótkie przewody = mały zasięg; dłuższe → większy spadek napięcia.
• Niektóre modele (Dyson V11+) odczytują temperaturę baterii – konieczna emulacja termistora.
• Opracowanie uniwersalnego „smart-PSU” z emulatorem BMS dla urządzeń 18-36 V BLDC.
• Zbadanie wpływu GaN-SMPS na emisję EMI przy obciążeniu silnikiem komutatorowym.
• Analiza efektywności kosztowej regeneracji Li-Ion vs. zasilanie przewodowe przy cyklu życia 1000 h.
Technicznie możliwe, lecz w większości przypadków ekonomicznie i użytkowo nieuzasadnione. Wymaga:
Zanim rozpoczniesz przeróbkę, porównaj koszty z zakupem/regeneracją akumulatora. Jeśli mimo to zdecydujesz się na modyfikację – mierz parametry, stosuj markowy PSU i przestrzegaj zasad bezpieczeństwa sieciowego.